Έχασε, αλλά δεν χάθηκε η Εθνική! Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα ηττήθηκε με 0-1 από την Σκωτία στο κατάμεστο «Γ. Καραϊσκάκης» για το πρώτο παιχνίδι των μπαράζ για την άνοδο στην Α’ κατηγορία του Nations League και πάει για την ανατροπή την Κυριακή στη ρεβάνς.
Κακή η «γαλανόλευκη» στο πρώτο ημίχρονο, ανέβηκε και άξιζε ένα γκολ στο δεύτερο, με τον Καρέτσα να μπαίνει αλλαγή και να ξεσηκώνει το γήπεδο με τις ενέργειές του στο ντεμπούτο του.
Πώς παρατάχθηκαν οι δύο ομάδεςΝτεμπούτο σε επίσημο ματς για την Εθνική έκανε ο Τζολάκης που είχε μπροστά του τετράδα τους Ρότα, Μαυροπάνο, Κουλιεράκη και Τσιμίκα. Οι Σιώπης και Μάνταλος ήταν στα χαφ, Τζόλης και Μασούρας στα άκρα της επίθεσης με τον Ιωαννίδη στην κορυφή και τον Κωνσταντέλια πίσω του.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Για την Σκωτία ο Γκόρντον ήταν στο τέρμα, με τους Ράλστον, Σουτάρ, Χάνλεϊ και Ρόμπερτσον τετράδα στην άμυνα. Οι Γκίλμουρ, ΜακΛιν ήταν δίδυμο στα χαφ και ο ΜακΤόμινεϊ μπροστά τους. ΜακΓκιν και Φέργκιουσον ξεκίνησαν στα άκρα της επίθεσης και στην κορυφή ο Άνταμς.
Πέναλτι από το πουθενά και μετά… ροντέοΚάκιστο ήταν το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου ημιχρόνου, με Ελλάδα και Σκωτία να μην έχουν υποψία ευκαιρίας μέχρι το 31’. Τότε που ο Ρότα βρήκε τον ΜακΤόμινεϊ μέσα στην περιοχή και ο Στίλερ έδωσε πέναλτι. Ο παίκτης που το κέρδισε το εκτέλεσε και νίκησε τον Τζολάκη για το 0-1 στο 33’. Και πριν το γκολ πάντως οι φιλοξενούμενοι ήταν πιο δραστήριοι από την Εθνική που έδειχνε να μην έχει ιδέες.
Μετά το γκολ ωστόσο, το παιχνίδι άνοιξε και μέχρι την ανάπαυλα υπήρξαν προϋποθέσεις για γκολ και από τις δύο ομάδες. Ένα σουτ του Κωνσταντέλια στο 37’ δεν απείλησε, δύο λεπτά μετά όμως ο άσος του ΠΑΟΚ έκανε τη σέντρα και ο Ιωαννίδης με κεφαλιά έστειλε την μπάλα άουτ. Στο 42’ ο Μάνταλος δέχθηκε μαρκάρισμα στο όριο της περιοχής, με Στίλερ και VAR να μην βλέπουν παράβαση ενώ στην αντεπίθεση ο Κουλιεράκης έκλεισε τον Γκίλμουρ που έβγαινε απέναντι από τον Τζολάκη.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Στο 44’ο τερματοφύλακας της Εθνικής έκανε μεγάλο λάθος, αλλά ο Άνταμς που έγινε αποδέκτης της μπάλας σούταρε πάνω του. Στο επόμενο λεπτό ο ίδιος παίκτης με τρομερό διαγώνιο σουτ έστειλε την μπάλα λίγο άουτ. Στην τελευταία φάση του πρώτου μέρους, ο Τσιμίκας εκτέλεσε ωραία ένα φάουλ έξω από την περιοχή, για λίγο όμως δεν βρήκε στόχο.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); Τη μεταμόρφωσε ο Καρέτσας αλλά…Με το ξεκίνημα του δεύτερου μέρους ο Γιοβάνοβιτς έριξε στο παιχνίδι τον Καρέτσα αντί του Μασούρα, με τον μικρό να μαγεύει στο ντεμπούτο του και να δίνει άλλη ώθηση στην Εθνική. Στο 49′ πήγε να σκοράρει με γυριστό και δύο λεπτά μετά ο Τζόλης βρήκε δίχτυα, αλλά το γκολ ακυρώθηκε καθώς νωρίτερα η μπάλα είχε βγει κόρνερ. Ο Καρέτσας αναστάτωσε από τα δεξιά την Σκωτία και στο 55′ έστειλε την μπάλα λίγο άουτ με φαλτσαριστό πλασέ.
Η Ελλάδα έκλεισε στο μισό γήπεδο την ακίνδυνη στο δεύτερο μέρος Σκωτία και στο 68′ έφτασε μία ανάσα από το γκολ. Ο Καρέτσας έκανε υπέροχη σέντρα από τα δεξιά, αλλά ο Τζόλης με προβολή από το ένα μέτρο έστειλε την μπάλα στο δοκάρι. Στο επόμενο λεπτό ο Τζόλης σούταρε ξανά από θέση βολής, με την μπάλα να κοντράρει και να φεύγει κόρνερ.
Μία κεφαλιά του Ιωαννίδη δεν ανησύχησε τον Γκόρντον στο 81′ και τρία λεπτά μετά ο Φούντας κέρδισε πέναλτι. Ο επιθετικός του ΟΦΗ ήταν εκτός περιοχής, το VAR μετέτρεψε το πέναλτι σε φάουλ και ο Πέλκας σημάδεψε το τείχος στη εκτέλεση. Η Εθνική πίεσε μέχρι το τέλος για ένα γκολ το οποίο δεν ήρθε ποτέ (24-8 οι συνολικές τελικές στο ματς) και τώρα καλείται να κάνει την ανατροπή στην Γλασκώβη.
Ελλάδα (Γιοβάνοβιτς): Τζολάκης, Ρότα, Τσιμίκας, Μαυροπάνος, Κουλιεράκης, Σιώπης, Μάνταλος (72’Παυλίδης), Μασούρας (46’Καρέτσας), Κωνσταντέλιας (72’Ζαφείρης), Τζόλης (72’Πέλκας), Ιωαννίδης (81’Φούντας)
Σκωτία (Κλαρκ): Γκόρντον, Ρόμπερτσον, Ράλστον (89’Φόρτιους), Χάνλεϊ, Σουτάρ, ΜακΛίν (76’Τίερνεϊ), Γκίλμουρ (94’Τζόνστον), ΜακΓκίν, Φέργκιουσον, ΜακΤόμινεϊ, Άνταμς (76’Χίρστ).
Η Μισέλ Ομπάμα είναι πολύ οκ και πλήρης ως μητέρα δύο παιδιών. Τρίτο στη ζωή της δεν χωρούσε.
Η πρώην πρώτη κυρία, που μοιράζεται τις κόρες της Μάλια Ομπάμα, 26, και Σάσα Ομπάμα, 23, με τον σύζυγό της, πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, μίλησε στην Κάιλι Κέλς για τις διαφορετικές απόψεις ανάμεσα σε αυτή και τον σύζυγο της σχετικά με τον αριθμό παιδιών και το μέγεθος της οικογένειάς τους στο νέο επεισόδιο του podcast του Kelce’s Not Gonna Lie στις 20 Μαρτίου.
Γιατί η Μισέλ δεν ήθελε άλλο παιδί με τον Μπαράκ Ομπάμα«Νομίζω ότι ήμουν τυχερή με αυτές τις δύο», είπε η Μισέλ για τη Μάλια και τη Σάσα. «Ο Μπαράκ έλεγε ‘Θα έπρεπε να έχουμε ένα τρίτο’ και εγώ του είπα να συνέλθει».
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Η Kελς, 32, η οποία αυτή τη στιγμή είναι έγκυος στο τέταρτο παιδί της με τον σύζυγό της Τζέισον, είπε ότι της λείπει ο ύπνος. Η συγγραφέας του Becoming συμφώνησε, προσθέτοντας, «Ξέρεις, σκέφτηκα ότι θα ήταν του γιατρού».
View this post on Instagram googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });A post shared by Barack Obama (@barackobama)
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Ειλικρινής για τους φόβους της από την πρώιμη μητρότητα, η Mισέλ είπε: «Νομίζω ότι η θλίψη ή η επιλόχεια κατάθλιψη που ένιωσα με τα παιδιά μου προήλθε από το πόσο πραγματικά αγαπάς αυτά τα μωρά. Συνδέεσαι αμέσως, σκέφτεσαι, ‘Θεέ μου, το μόνο που έχεις είμαι εγώ. Νιώθω πολύ άσχημα για σένα. Μακάρι να είχες ένα γονιό’» πρόσθεσε.
Η δύο μητέρες μητέρες κοριτσιών, αστειεύτηκαν με το γεγονός ότι οι σύζυγοί τους έγιναν μπαμπάδες με κόρες.
«Αυτό έπαθαν, γιατί αυτό τους αξίζει», είπε η Μισέλ στην Kάιλι. «Αυτό είπα στον Μπάρακ: ‘Φίλε, χρειάζεσαι ένα σωρό γυναίκες στη ζωή σου για να σε αποτρελάνουν’».
Η Μισέλ Ομπάμα είπε ότι αν και την προσέγγισαν αμέτρητες φορές να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος, έλεγε πάντα όχι. Κυρίως λόγω του ρόλου της ως μητέρα.
«Ήθελα να έχουν ελευθερία, να μην έχουν τα μάτια του κόσμου καρφωμένα πάνω τους», εξήγησε. «Και όταν οι άνθρωποι με ρωτούν θα έβαζα ποτέ υποψηφιότητα για πρόεδρος, η απάντηση είναι όχι. Αν αναρωτιέσαι για αυτό, τότε δεν έχεις ιδέα για τη θυσία που κάνουν τα παιδιά σου όταν οι γονείς είναι σε αυτούς τους ρόλους».
«Δεν ενδιαφέρομαι για την πολιτική τόσο πολύ», πρόσθεσε η Μισέλ. «Νομίζω ότι έχουμε κάνει αρκετά… έχουμε ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις μας».
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέκρινε την Πέμπτη την αντιπολίτευση για την αποτυχία της να αντιμετωπίσει τα σκάνδαλα διαφθοράς και διπλωμάτων, κατηγορώντας την ότι εξαπατά το κοινό και αποφεύγει τη λογοδοσία.
Συγκεκριμένα είπε πως δεν απαντούν για τις δικαστικές κατηγορίες και μένουν στην συνθηματολογία για να ξεσηκώσουν την κομματική τους βάση και να εξαπατήσουν το έθνος,
Κατά τη διάρκεια δείπνου ιφτάρ (απογευματινό δείπνο που «σπάει» την νηστεία του Ραμαζανίου) με πρώην βουλευτές στο Συνεδριακό Κέντρο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), ο Ερντογάν τόνισε ότι «η Τουρκική Δημοκρατία είναι μια χώρα που ξυπνά καθημερινά από νέες ατζέντες, πολλές από τις οποίες διογκώνονται τεχνητά από την αντιπολίτευση», όπως είπε και κατέγραψε η Hurriet στην καθημερινή της έκδοση.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Ο πρόεδρος ξεχώρισε το κύριο αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), κατηγορώντας τους ηγέτες του για υποκρισία και εσωτερικές διαμάχες. Επέκρινε το CHP για την αποτυχία του να απαντήσει στις καταγγελίες για διαφθορά και διπλωματική απάτη, οι οποίες έχουν έρθει στο φως από τις δικαστικές αρχές.
«Αλλά δεν το κάνουν, δεν μπορούν να το κάνουν. Επειδή γνωρίζουν ότι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι αληθινοί», δήλωσε ο Ερντογάν.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο στους θεατρινισμούς της αντιπολίτευσης λέει ο Ερντογάν
Κατηγόρησε επίσης τα στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) ότι πανηγυρίζουν πίσω από κλειστές πόρτες μετά την εξόντωση των αντιπάλων τους, αντί να ασχοληθούν με τα πιεστικά ζητήματα του έθνους.
«Εμείς, ως κόμμα και ως άτομα, δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο στους θεατρινισμούς της αντιπολίτευσης. Είμαστε επικεντρωμένοι στο έργο μας και στους στόχους μας», πρόσθεσε.
Τι δήλωσε η μητέρα του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου
«Δεν το λέω απλά επειδή είναι το παιδί μου, αλλά επειδή είναι ένα αξιαγάπητο και καλόκαρδο παιδί. Αλλιώς θα πλάνταζα στο κλάμα. Είμαι βαθιά ενοχλημένη για αυτό που του κάνουν. Ποτέ δεν μου άρεσε η πολιτική. Ποτέ» είπε η μητέρα του δημάρχου Κωνσταντινούπολης.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });«Από την αρχή, είπα στον γιο μου να μην ανακατευθεί. Αλλά τώρα τον κοιτάζω, που θέτει υποψηφιότητα για την προεδρία. Τι είναι λάθος σε αυτό; Τι έχει κάνει λάθος; Τι κακό έχει κάνει; Έχει χτίσει τόσα πολλά, παρόλα αυτά κανείς δεν τον έχει ευχαριστήσει» συνέχισε η κυρία Ιμάμογλου.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });«Κανείς δεν έχει αναγνωρίσει τις προσπάθειές του. Και δείτε τι έχει καταφέρει! Ο ηγέτης μας, ο πρόεδρός μας, υποτίθεται πως είναι ο γηραιός μας. Η υπηρεσία (σε ένα δημόσιο αξίωμα) δεν είναι μόνο για να λαμβάνεις ευχαριστήρια» άφησε αιχμές κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Αλλά τώρα θα με ρωτήσουν «Θέλεις αυτός να είναι υποψήφιος για την προεδρία;». Δεν μου άρεσε ποτέ η πολιτική, αλλά ύστερα από όλα όσα τον έχουν υποβάλει, θέλω να είναι υποψήφιος. Θέλω να συμβεί. Αφήστε το να συμβεί» τόνισε η κυρία Ιμάμογλου.
«Μακάρι κανένα κακό να μην συμβεί στον γιο μου. Μακάρι να επιστρέψει ασφαλής σε μένα» είπε κλείνοντας για να δείξει τον κίνδυνο που διατρέχει ο γιος της.
Η Σκωτία κατάφερε να ανοίξει το σκορ απέναντι στην Ελλάδα χάρη στο 33′ χάρη στο εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Σκοτ ΜακΤόμινεϊ.
Ο μέσος της Νάπολι πήρε την μπάλα και προσπάθησε να μπει στην περιοχή, με τον Ρότα να τον ανατρέπει και το διαιτητή να δίνει πέναλτι.
Ύστερα και από τον έλεγχο του VAR η απόφαση έμεινε η ίδια με τον ίδιο παίκτη να αναλαμβάνει την εκτέλεση, νικώντας τον Τζολάκη και γράφοντας το 1-0.
Δείτε το γκολ:Η κατασκοπεία, δηλαδή η πράξη απόκτησης μυστικών ή εμπιστευτικών πληροφοριών, έχει αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας για χιλιετίες.
Από τους αρχαίους πολιτισμούς έως τις σύγχρονες εποχές, η κατασκοπεία έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό των πολιτικών, στρατηγικών και γεωπολιτικών παραμέτρων.
Είτε μέσω της στρατιωτικής στρατηγικής είτε στην ανατροπή καθεστώτων και διακυβερνήσεων, η σημασία των πληροφοριών υπήρξε αναγκαία για τη διαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε την εξέλιξη της κατασκοπείας από τους πρώτους ιστορικούς πολιτισμούς έως τις σύγχρονες τεχνολογικές επιχειρήσεις πληροφοριών.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Αρχαία κατασκοπεία: Η γέννηση της συλλογής πληροφοριώνΗ κατασκοπεία είχε τις ρίζες της στην αρχαιότητα, όταν οι πολιτισμοί προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν στρατηγικές πληροφορίες για να προστατεύσουν τα σύνορά τους ή να αποκτήσουν στρατιωτικά πλεονεκτήματα.
Στην αρχαία Αίγυπτο, για παράδειγμα, οι Φαραώ χρησιμοποίησαν κατασκόπους για να παρακολουθούν τα γειτονικά βασίλεια και να προλαμβάνουν ενδεχόμενους κινδύνους από εξωτερικές απειλές ή εσωτερικές διαφωνίες.
Ο Σουν Τζου στην Κίνα, στο έργο του «Η Τέχνη του Πολέμου», αναγνώρισε την κατασκοπεία ως θεμελιώδες εργαλείο για την επιτυχία στον πόλεμο.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Υποστήριξε ότι η χρήση των κατασκόπων ήταν απαραίτητη για την επίτευξη της νίκης στον πόλεμο, δηλώνοντας: «Η γνώση των διαθέσεων του εχθρού μπορεί να αποκτηθεί μόνο από άλλους ανθρώπους».
Οι Έλληνες κατά την Ελληνοπερσική περίοδο χρησιμοποιούσαν κατασκόπους για να παρακολουθούν τις κινήσεις των Περσών, ενώ οι Ρωμαίοι ανέπτυξαν το δικό τους δίκτυο κατασκόπων, το frumentarii, που αρχικά ήταν υπεύθυνο για τη διανομή τροφίμων, αλλά εξελίχθηκε σε μια μυστική υπηρεσία πληροφοριών.
Μεσαιωνική κατασκοπεία: Η εποχή της ίντριγκαςΚατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η κατασκοπεία ήταν υψίστης σημασίας για την επιβίωση των κρατών και των εξουσιών.
Στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, για παράδειγμα, η κατασκοπεία είχε ενσωματωθεί στον στρατηγικό μηχανισμό της αυτοκρατορίας, με κατασκόπους που παρακολουθούσαν τις κινήσεις των αντιπάλων και τους εσωτερικούς κινδύνους.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Στον ισλαμικό κόσμο, το Barid, το ταχυδρομικό σύστημα της εποχής, δεν περιοριζόταν στην επικοινωνία, αλλά χρησιμοποιούνταν για την κατασκοπεία και τη συλλογή πληροφοριών.
Στην Ευρώπη, το φεουδαρχικό σύστημα και οι συνεχείς πόλεμοι είχαν δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος για την κατασκοπεία.
Κατά τον Εκατονταετή Πόλεμο Αγγλίας-Γαλλίας, για παράδειγμα, και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούσαν κατασκόπους για να αποκτούν στρατηγικές πληροφορίες και να προκαλούν διχόνοια στους αντιπάλους τους.
Ο Τόμας Κρόμγουελ χρησιμοποίησε κατασκόπους για να εδραιώσει τη δύναμή του και να εξοντώσει τους πολιτικούς αντιπάλους του.
Κατασκοπεία της Αναγέννησης και της Πρώιμης Νεότερης Εποχής: Η άνοδος της κρατικής τέχνηςΚατά την Αναγέννηση, η κατασκοπεία αποκτά νέα διάσταση καθώς οι ευρωπαϊκές δυνάμεις προσπαθούν να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν κυριαρχία στην πολιτική και στρατηγική σκηνή.
Το Βενετσιάνικο Συμβούλιο των Δέκα, για παράδειγμα, είχε αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο κατασκοπείας που διασχίζει την Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
Στην Αγγλία, ο Σερ Φράνσις Γουόλσινγκαμ χρησιμοποίησε την κατασκοπεία για να εντοπίσει και να εξαρθρώσει τη συνωμοσία Μπάντιγκτον κατά της Ελισάβετ Α΄.
Ο Babington με τους συνωμότες του στα χωράφια του St. Giles, μια χαλκογραφία του 17ου αιώνα που δείχνει τον Anthony Babington να συναντιέται με τους συνωμότες του.
Η Γαλλία, με τον καρδινάλιο Ρισελιέ, χρησιμοποίησε την κατασκοπεία ως εργαλείο πολιτικής ίντριγκας και εσωτερικής καταπίεσης. Ο Ρισελιέ ίδρυσε το Cabinet Noir για να παρακολουθεί και να αποκρυπτογραφεί την αλληλογραφία, ενισχύοντας έτσι τη μοναρχία του Λουδοβίκου ΙΓ΄.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); }); Η εποχή των επαναστάσεων και του 19ου αιώνα: Η κατασκοπεία στο πεδίο του πολιτικού αγώναΚατά τον 18ο και 19ο αιώνα, οι μεγάλες επαναστάσεις και οι πόλεμοι της εποχής δημιούργησαν νέες ανάγκες για την κατασκοπεία.
Κατά την Αμερικανική Επανάσταση, για παράδειγμα, το δίκτυο κατασκόπων του Μπέντζαμιν Τάλματζ συνέβαλε καθοριστικά στην ήττα των Βρετανών και στην επικράτηση των Αμερικανών.
Στη Γαλλία, η Γαλλική Επανάσταση και οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι οδήγησαν σε εκτεταμένη χρήση κατασκοπείας, με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη να χρησιμοποιεί το Bureau Topographique για την αποδοτική παρακολούθηση των εχθρών του.
Α΄ και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η χρυσή εποχή της κατασκοπείαςΟι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι του 20ού αιώνα υπήρξαν η χρυσή εποχή της κατασκοπείας.
Mata Hari (1876-1917).
Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η MI6 των Βρετανών είχε σημαντικό ρόλο στη συλλογή πληροφοριών, και το τηλεγράφημα Ζίμερμαν αποτέλεσε μια καθοριστική στιγμή στην ιστορία της κατασκοπείας.
Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αποκρυπτογράφηση του κώδικα Enigma από τους Βρετανούς στο Bletchley Park έσωσε χιλιάδες ζωές και άλλαξε την πορεία του πολέμου.
Ο Ψυχρός Πόλεμος: Κατασκοπεία στην πυρηνική εποχήΟ Ψυχρός Πόλεμος σημάδεψε την κατασκοπεία με την έντονη αντιπαλότητα μεταξύ των υπερδυνάμεων ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης.
Ο αγώνας για την κυριαρχία στον τομέα της πληροφορίας και της τεχνολογίας εντάθηκε με τις προσπάθειες της CIA και της KGB να συλλέξουν μυστικές πληροφορίες και να διεξάγουν κατασκοπευτικές επιχειρήσεις. Η χρησιμοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως τα κατασκοπευτικά αεροπλάνα U-2, άλλαξε το τοπίο των μυστικών επιχειρήσεων.
Σύγχρονη κατασκοπεία: Η ψηφιακή εποχήΗ ψηφιακή εποχή έχει μεταμορφώσει την κατασκοπεία, με την κυβερνοκατασκοπεία να αποτελεί πλέον βασική ανησυχία για κυβερνήσεις και επιχειρήσεις.
Κρατικά υποστηριζόμενοι χάκερ, όπως οι Cozy Bear και APT10, διεξάγουν επιθέσεις σε κυβερνητικές υπηρεσίες και εταιρείες, ενώ περιστατικά όπως η ρωσική ανάμειξη στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016 αναδεικνύουν τη σημασία του φαινομένου.
(Πηγή:Τhe Economist)
Παράλληλα, οι παραδοσιακές μέθοδοι, όπως η ανθρώπινη κατασκοπεία (HUMINT), συνεχίζουν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο, με τη χρήση πληροφοριοδοτών και μυστικών πρακτόρων.
Επιπλέον, μη κρατικοί φορείς, όπως τρομοκρατικές ομάδες και χακτιβιστές, αξιοποιούν τεχνικές κατασκοπείας για δικούς τους σκοπούς.
Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου έδειξαν τη σημασία της συλλογής πληροφοριών για την παγκόσμια ασφάλεια.
Η διαρκής κληρονομιά της κατασκοπείαςΚαθώς ο κόσμος διασυνδέεται όλο και περισσότερο και εξαρτάται από την ψηφιακή τεχνολογία, η σημασία της κατασκοπείας αυξάνεται και αλλάζει.
Στη σύγχρονη εποχή, η κυβερνοκατασκοπεία και η μαζική παρακολούθηση δείχνουν ότι τα κράτη, ιδιαίτερα οι δυτικές δυνάμεις, συνεχίζουν να κατασκοπεύουν όχι μόνο αντίπαλες κυβερνήσεις αλλά και τους ίδιους τους λαούς τους.
Μάλιστα η αντιτρομοκρατία χρησιμοποιείται συχνά ως πρόσχημα για την καταστολή κοινωνικών κινημάτων, ακτιβιστών και δημοσιογράφων.
Αυτό που γίνεται εμφανές είναι πως η κατασκοπεία δεν είναι ουδέτερο εργαλείο, αλλά ένας μηχανισμός που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων και των ιμπεριαλιστικών πολιτικών.
Ο Ολυμπιακός ήταν αγνώριστος στο μεγαλύτερο διάστημα της αναμέτρησης και μοιραία γνώρισε την πρώτη του ήττα μετά από έξι σερί νίκες στη Euroleague. Ο Ερυθρός Αστέρας ήταν ανώτερος και δίκαια επικράτησε στο ΣΕΦ με σκορ 81-73, για την 30η αγωνιστική της regular season της Euroleague.
Παρά την ήττα η ομάδα του Γιώργου Μπαρτζώκα παραμένει στην κορυφή του βαθμολογικού πίνακα με ρεκόρ 22-8 και συνεχίζει να έχει το πάνω χέρι έναντι της Φενέρμπαχτσε (20-9), που έχει ματς λιγότερο.
Από το ξεκίνημα ο Ερυθρός μπήκε πολύ δυνατά στην αναμέτρηση και φρόντισε να δείξει ποιος είναι το αφεντικό στο ματς. Με μπροστάρη τον ΜακΙντάιρ η ομάδα του Γιάννη Σφαιρόπουλου πήρε γρήγορα ένα πολύ μεγάλο προβάδισμα, ξεφεύγοντας στο σκορ με 15 πόντους (2-17), με το πρώτο δεκάλεπτο να λήγει με το σκορ στο 8-20 υπέρ των φιλοξενούμενων.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Ένα κάκιστο και ασυνήθιστα… άσφαιρο δεκάλεπτο για τον αγνώριστο Ολυμπιακό, που είχε μόλις 8 πόντους ενεργητικό σε 10 λεπτά. Οι Ερυθρόλευκοι πέτυχαν μόλις 8 πόντους και δέχθηκαν 20: 0/4 τρίποντα, 3/9 δίποντα, 2/4 βολές και 6 λάθη (!) έγραψε ο έλεγχος της ομάδας του Γιώργου Μπαρτζώκα.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('inside_intext_3'); });Ίδιο σκηνικό και στη δεύτερη περίοδο, με τον Ολυμπιακό να αδυνατεί να βρει ρυθμό και στην άμυνα να είναι τραγικός. Ο Γκιεντράιτις τα έβαζε… από όπου ήθελε και το σκορ απολύτως φυσιολογικά έφτασε να είναι 27-43 υπέρ του Ερυθρού στο 20λεπτο.
Στο δεύτερο ημίχρονο ο αρχηγός, Κώστας Παπανικολάου, έδειξε τον δρόμο, μπαίνοντας και βάζοντας δύο γρήγορα τρίποντα και άλλες δύο βολές, με συνέπεια ο Ολυμπιακός να ξαναμπεί στο ματς με το 8-0 σερί του «Παπ». (35-43). Ο Βεζένκοφ, μετά τους 5 πόντους του α’ μέρους, μπήκε κι αυτός στην εξίσωση του αγώνα, καθώς με μερικούς συνεχόμενους πόντους μείωσε κι άλλο για τους Πειραιώτες (40-47).
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });ΜακΚίσικ και Βεζένκοφ συνέχισαν να βρίσκουν τον δρόμο προς το καλάθι του Ερυθρού (51-55) και το κάρφωμα του Φαλ έφερε την αναμέτρηση στο τρίποντο (55-58) με τη λήξη της τρίτης περιόδου. Ο Ολυμπιακός είχε 27 πόντους στο πρώτο ημίχρονο, 28 μόνο στο γ’ δεκάλεπτο.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Νέντοβιτς και Κάνααν, όμως, έγραψαν νωρίς στο τέταρτο δεκάλεπτο το 59-72 και κάπου εκεί ο Ερυθρός ανέλαβε οριστικά τον έλεγχο της αναμέτρησης, με τους Σέρβους να φεύγουν νικητές από το Φάληρο με το τελικό 73-81.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); ΤΑ ΔΕΚΑΛΕΠΤΑ: 8-20, 27-43, 55-58, 73-81ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ (Μπαρτζώκας): Λαρεντζάκης 3 (1), Βιλντόσα, Λι 7 (3/5 δίποντα, 1/2 βολές, 2 ριμπάουντ, 6 ασίστ), Φαλ 4 (6 ριμπάουντ, 2 ασίστ), Βεζένκοβ 19 (5/9 δίποντα, 2/6 τρίποντα, 3/5 βολές, 9 ριμπάουντ, 3 ασίστ), Παπανικολάου 8 (2/4 τρίποντα), Πίτερς 9 (3/5 δίποντα, 1/2 τρίποντα, 3 ριμπάουντ), Μιλουτίνοβ 2, ΜακΚίσικ 14 (4/6 δίποντα, 2/4 τρίποντα, 7 ριμπάουντ, 5 ασίστ, 3 κλεψίματα), Φουρνιέ 7 (2/8 δίποντα, 1/5 τρίποντα)
ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ (Σφαιρόπουλος): Μίλερ-ΜακΙντάιρ 15 (5/7 δίποντα, 1/5 τρίποντα, 2/2 βολές, 11 ριμπάουντ, 3 ασίστ), Μπράουν 4 (4 ριμπάουντ), Κάναν 12 (1/5 δίποντα, 3/7 τρίποντα, 1/2 βολές), Τεοντόσιτς, Νταβιντόβατς 13 (3/5 δίποντα, 1/1 τρίποντο, 4/4 βολές), Λάζιτς, Κάλινιτς 5 (6 ριμπάουντ, 3 ασίστ), Ντόμπριτς, Γκιεντράιτις 20 (6/7 τρίποντα, 4 ριμπάουντ, 3 ασίστ, 3 κλεψίματα), Νέντοβιτς 9 (2/4 δίποντα, 1/5 τρίποντα, 6 ασίστ), Ντος Σάντος 3 (1)
Η δεξίωση στον Λευκό Οίκο για την 25η Μαρτίου είναι η σημαντικότερη εκδήλωση για την ελληνοαμερικανική κοινότητα. Συγχρόνως, όμως, είναι και μια βασική αιτία διχασμού και αντιπαράθεσης για την Ομογένεια.
Ο λόγος έχει να κάνει με την παντελή έλλειψη διαφάνειας και λογοδοσίας εκ μέρους των προσώπων που διαχειρίζονται την εκδήλωση, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να γίνεται «σφαγή» για τις προσκλήσεις.
Ενδεικτικό του «μυστηρίου» που περιβάλλει τη δεξίωση είναι ότι οι μεγαλύτερες ελληνοαμερικανικές οργανώσεις αλλά και ορισμένοι από τους πιο ισχυρούς παράγοντες της Ομογένειας δεν γνωρίζουν τίποτα για τη διαδικασία της οργάνωσης και για τα κριτήρια επιλογής των καλεσμένων.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Παρ’ όλα αυτά, όλοι μπορούν να ταυτοποιήσουν τον πατέρα Αλέξανδρο Καρλούτσο και τον λομπίστα Μάικ Μάνατο ως τα πρόσωπα που για χρόνια ολόκληρα πρωταγωνιστούν σε αυτή τη διαδικασία.
Στη δυσαρέσκεια που υπάρχει έρχεται να προστεθεί το γεγονός ότι κάθε χρόνο καλείται μεγάλος αριθμός επισκεπτών από την Ελλάδα, οι οποίοι δεν συνδέονται με την Ομογένεια και τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Αυτό το γεγονός έχει εντείνει τη δυσαρέσκεια εναντίον του πατέρα Καρλούτσου και του Μάικ Μάνατου, οι οποίοι κατηγορούνται ότι έχουν μια… ιδιοκτησιακή αντίληψη σχετικά με την ελληνική δεξίωση στον Λευκό Οίκο.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Αν και δεν έχουν δώσει ποτέ εξηγήσεις γιατί κάθε χρόνο βλέπουμε τόσους καλεσμένους από την Ελλάδα, οι κακές γλώσσες λένε ότι τα εισιτήρια μοιράζονται για την εξυπηρέτηση μιας προσωπικής ατζέντας, η οποία δεν έχει να κάνει σε τίποτα με την Ομογένεια.
Πάντως ακούγεται ότι φέτος τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να ασκήσει μεγαλύτερο έλεγχο στην εκδήλωση, προσπαθώντας να βάλει μια τάξη.
Ας ελπίσουμε ότι αυτοί που διαχειρίζονται τη δεξίωση στο όνομα της Ομογένειας θα δώσουν εξηγήσεις ώστε κάποια στιγμή το μυστήριο να λυθεί.
Ένας νέος γύρος ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών στη Γάζα, που έχει προκαλέσει το θάνατο περισσότερων από 400 Παλαιστινίων, κατέστρεψε κάθε ελπίδα ότι η εκεχειρία που συμφωνήθηκε τον Ιανουάριο θα διατηρηθεί.
Σε ανακοίνωση της οργάνωσης για τα δικαιώματα των παιδιών Defence for Children Palestine αναφέρεται ότι 174 παιδιά σκοτώθηκαν από τους βομβαρδισμούς, υποστηρίζοντας:
«Σήμερα είναι μια από τις πιο θανατηφόρες ημέρες για τα παιδιά της Παλαιστίνης στην ιστορία».
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Οι νέοι βομβαρδισμοί ακολουθούν επανειλημμένες παραβιάσεις των όρων κατάπαυσης του πυρός από το Ισραήλ και έρχονται λίγες ημέρες μετά την έκθεση που ανατέθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ «επιβάλλει σκόπιμα συνθήκες ζωής που υπολογίζεται ότι θα επιφέρουν τη φυσική καταστροφή των Παλαιστινίων ως ομάδα».
Σκόπιμες επιθέσεις σε μητέρες και παιδιάΣύμφωνα με το The Conversation, έκθεση της 13ης Μαρτίου από την Ανεξάρτητη Διεθνή Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ υποστηρίζει ότι οι σκόπιμες πράξεις έχουν ως στόχο μητέρες και παιδιά.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι εκείνο της καταστροφής της κύριας κλινικής γονιμότητας της Γάζας, της κλινικής Basma IVF, η οποία, όπως αναφέρει, ισοδυναμεί με «γενοκτονική πράξη σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης και τη Σύμβαση Γενοκτονίας».
«Αυτό έγινε με πρόθεση να καταστραφούν οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα ως ομάδα, εν όλω ή εν μέρει, και ότι αυτό είναι το μόνο συμπέρασμα που θα μπορούσε εύλογα να εξαχθεί από τις εν λόγω πράξεις», καταλήγει η έκθεση.
Μία γενοκτονία σε εξέλιξηΤο Διεθνές Δικαστήριο (ΔΔΔ) δεν έχει ακόμη αποφανθεί επί της υπόθεσης που ασκήθηκε από τη Νότια Αφρική τον Δεκέμβριο του 2023 και κατηγορεί το Ισραήλ ότι διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα.
Τον Ιανουάριο του 2024 εξέδωσε απόφαση στην οποία αναφέρει ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα έχουν «εύλογα δικαιώματα προστασίας από τη γενοκτονία» και καθορίζει προσωρινά μέτρα που πρέπει να ακολουθήσει το Ισραήλ για να αποτρέψει τη γενοκτονία. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι το Ισραήλ έλαβε υπόψη του αυτή τη συμβουλή.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Τον Μάρτιο του 2024, ο Φίλιπ Λαζαρίνι, γενικός επίτροπος του οργανισμού του ΟΗΕ Unrwa, έγραψε στο X:
«Πρόκειται για έναν πόλεμο κατά των παιδιών. Είναι ένας πόλεμος κατά της παιδικής τους ηλικίας και του μέλλοντός τους».
Οι αριθμοί είναι «συγκλονιστικοί» είπε.
Πόσα παιδιά έχουν πεθάνει;Περισσότερα παιδιά είχαν σκοτωθεί στη Γάζα μέσα σε τέσσερις μήνες από ό,τι σε όλες τις παγκόσμιες συγκρούσεις των προηγούμενων τεσσάρων ετών.
Αυτό συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα.
Μεταξύ της 7ης Οκτωβρίου 2023 και της 15ης Ιανουαρίου 2025, τα παιδιά αποτελούν τουλάχιστον 18.000 από τους 46.707 Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν στη Γάζα, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε το υπουργείο Υγείας της Γάζας.
Βέβαια και οι δύο αριθμοί είναι πιθανό να είναι υποεκτιμημένοι, καθώς τόσα πολλά πτώματα παραμένουν θαμμένα κάτω από τα ερείπια.
Πώς σκοτώνουν τα παιδιάΤα περισσότερα παιδιά έχουν σκοτωθεί από άμεσες στρατιωτικές επιδρομές.
Το Ισραήλ έχει ρίξει περίπου 85.000 τόνους εκρηκτικών υλών στη Γάζα, σκοτώνοντας Παλαιστίνιους με απευθείας χτυπήματα, καταρρεύσεις κτιρίων, πυρκαγιές και εισπνοή τοξικών ουσιών.
Οι γιατροί έχουν επίσης αναφέρει στοιχεία για παιδιά που σκοτώθηκαν σε επιθέσεις με droned και ελεύθερους σκοπευτές, συμπεριλαμβανομένων πυροβολισμών στο κεφάλι και στο στήθος.
Οι «έμμεσες» επιθέσειςΣτις 2 Μαρτίου το Ισραήλ εμπόδισε την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, χρησιμοποιώντας την πείνα και την αφυδάτωση ως στρατιωτική στρατηγική.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Ράφα, Νότια Γάζα, Μάρτιος 16, 2024
Στις 15 Μαρτίου, μια έκθεση της Unicef υποστήριξε ότι το 31% των παιδιών κάτω των δύο ετών στα βόρεια της Λωρίδας υποσιτίζονταν σε ακραίο βαθμό.
Η καταστροφή των ιατρικών και άλλων υποδομών στη Λωρίδα της Γάζας από το Ισραήλ είχε ως αποτέλεσμα «έμμεσους θανάτους» από μεταδοτικές ασθένειες και μη μεταδοτικές παθήσεις.
Τον Απρίλιο του 2024, μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers διαπίστωσε ότι πάνω από το 90% των παιδιών στη Γάζα προσβάλλονταν από μολυσματικές ασθένειες. Υπήρξαν επίσης πολλαπλοί θάνατοι βρεφών από υποθερμία καθώς οι εκτοπισμένες οικογένειες προσπαθούν να επιβιώσουν σε χειμερινές συνθήκες.
Τα ποσοστά παιδικής θνησιμότηταςΤο ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό παιδικών θανάτων οφείλεται εν μέρει στη δημογραφία.
Περίπου το 47% του πληθυσμού της Γάζας ήταν κάτω των 18 ετών στο τέλος του 2022.
Επίσης τα παιδιά είναι γενικά πιο «ευάλωτα στην αφυδάτωση, τη διάρροια, τις ασθένειες και τον υποσιτισμό» σύμφωνα με τη Unicef.
Αλλά το πρόβλημα με αυτά τα επιχειρήματα είναι ότι κάνουν τα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας στη Γάζα να εμφανίζονται ως απλή αντανάκλαση φυσικών παραγόντων.
Δεν είναι έτσι.
Είναι άμεση συνέπεια της στρατιωτικής επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα.
Το Ισραήλ χρησιμοποίησε συστηματικά ισχυρά εκρηκτικά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και, μέσω συστημάτων εντοπισμού τεχνητής νοημοσύνης όπως το «Where’s Daddy?», στόχευσε σκόπιμα Παλαιστίνιους στα σπίτια των οικογενειών τους.
Δεδομένης της βαθιάς βάσης δεδομένων σχετικά με την υγεία της παιδικής ηλικίας, το εύλογο συμπέρασμα είναι ότι η χρήσης της πείνας ως όπλο, η ενεργής άρνησης βοήθειας και η καταστροφής ζωτικών υποδομών είναι ότι αναπόφευκτα τα παιδιά θα πεθάνουν δυσανάλογα.
Το ισραηλινό κράτος πατάει την σκανδάληΤα παιδιά της Παλαιστίνης σκοτώνονται εκ προμελέτης. Αυτό έχει διατυπωθεί ρητά από το ισραηλινό κράτος.
Ο Itamar Ben-Gvir, ο οποίος αυτή την εβδομάδα διορίστηκε εκ νέου στην κυβέρνηση Νετανιάχου ως υπουργός Αστυνομίας, έχει υπερασπιστεί δημόσια την οδηγία του στρατού για «ανοιχτά πυρά» δηλώνοντας:
«Δεν μπορούμε να έχουμε γυναίκες και παιδιά να πλησιάζουν τα σύνορα … όποιος πλησιάζει πρέπει να φάει μια σφαίρα στο κεφάλι».
Τον Ιανουάριο, ο βουλευτής και αντιπρόεδρος της Κνεσέτ, Nissim Vaturi, δήλωσε ότι κάθε παιδί που γεννιέται στη Γάζα είναι «ήδη τρομοκράτης, από τη στιγμή της γέννησής του».
Σκοτώνοντας την ψυχή της ΠαλαιστίνηςΑλλά τα παιδιά αντιπροσωπεύουν τα όνειρα της κοινότητάς τους για το μέλλον τους.
Η δολοφονία μεγάλου αριθμού παιδιών στη Γάζα δεν είναι απλώς βίαιη ερήμωση.
Είναι μια προσπάθεια να αποσταθεροποιηθούν οι κοινότητες και να συντριβούν οι ελπίδες τους για απελευθέρωση και το δικαίωμα επιστροφής, όπως δηλώνει ο ΟΗΕ.
Τα παιδιά στη Γάζα έχουν διηγηθεί τις ιστορίες τους σε ένα παγκόσμιο ακροατήριο. Οι δολοφονίες, οι τραυματισμοί και η πείνα για τις οποίες καταθέτουν μαρτυρίες τους έχουν αποδειχθεί μια ισχυρή αντίλογος στην ιδέα ότι το Ισραήλ απλώς «αμύνεται».
Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο ορίζει ότι: «Τα παιδιά που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις δικαιούνται ιδιαίτερο σεβασμό και προστασία».
Αλλά στη Γάζα, τα παιδιά σκοτώνονται κατά χιλιάδες.
Επιβεβαιώνονται, σε νέα δημοσκόπηση, οι εκτιμήσεις ότι το ρήγμα που έχει ανοίξει στην ελληνική κοινωνία με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών έχει οδηγήσει σε μια μη αντιστρέψιμη κρίση νομιμοποίησης της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη αλλά και μια συνολικότερη κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Αυτό προκύπτει από τη δημοσκόπηση της Metron Αnalysis που παρουσιάστηκε στο βραδινό δελτίο του MEGA την Πέμπτη 20 Μαρτίου 2025.
Η δυσαρέσκεια και η αποδοκιμασία επεκτείνεται σε μερίδα της αντιπολίτευσης, ιδίως στο ΠΑΣΟΚ που δεν κατορθώνει να αναδειχτεί στον εναλλακτικό πόλο απέναντι στη Νέα Δημοκρατία, την ώρα που ο ούτως ή άλλως «λαβωμένος» από δύο διασπάσεις ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει μια καθοδική πορεία. Με αποτέλεσμα να δημιουργείται χώρος ώστε να φαίνεται η Πλεύση Ελευθερίας ως η τρίτη δύναμη.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή ο κατακερματισμος της αντιπολιτευτικής ψήφου κυρίως αποτυπώνετα στο ότι παρότι η Νέα Δημοκρατία δείχνει πλέον να μην μπορεί να πετύχει με κανένα τρόπο συσπειρώσεις εκλογικής επιτυχίας, δεν αναδεικνύεται ένας αντιπολιτευτικός πόλος που θα μπορούσε να διεκδικήσει με αξιώσεις τη διακυβέρνηση.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Πράγμα που εξηγεί γιατί στην πραγματικότητα η ανάγκη της κοινωνίας για δημοκρατία και δικαιοσύνη, με όλες τις πολλαπλές σημάνσεις που αυτές οι έννοιες έχουν στο σημερινό συγκείμενο, αυτό που περιγράφεται μετωνυμικά ως «οξυγόνο», παραμένει ουσιωδώς χωρίς ανταπόκριση.
Δημοσκόπηση: Βαθαίνει το κλίμα δυσαρέσκειας σε βάρος της κυβέρνησηςΟι πολίτες δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι ως προς το πώς πηγαίνουν τα πράγματα στη χώρα. Αυτό αποτυπώνεται στη δημοσκόπηση σε σχέση με το πώς απαντούν στο ερώτημα για το εάν τα πράγματα πηγαίνουν προς τη σωστή ή τη λάθος κατεύθυνση, με την εκτίμηση για λάθος κατεύθυνση να φτάνει το 74% και μόνο το 22% να θεωρεί ότι πηγαίνουν προς τη σωστή.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτό δεν πατάει τόσο σε μια αίσθηση ατομικής επιδείνωσης της θέσης των ερωτωμένων, καθώς οι απαντήσεις ως προς αυτό το ερώτημα δεν αποτυπώνουν μεγάλη αλλαγή σε σχέση με προηγούμενες έρευνες. Κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι ατομικές επιπτώσεις που μετρούν, αλλά μια συνολικότερη αρνητική αποτίμηση. Και αυτό με τη σειρά του μειώνει τον θετικό αντίκτυπο μέτρο που θα βελτίωναν την ατομική οικονομική κυρίως κατάσταση.
Η παραπάνω διαπίστωση προφανώς και δεν μειώνει το γεγονός ότι τα προβλήματα με την οικονομική κατάσταση και την κρίση κόστους ζωής παραμένου βασικός λόγος δυσαρέσκειας, όπως φαίνεται από τις αυθόρμητες απαντήσεις που ορίζουν την «οικονομία» και την «ακρίβεια» ως κύρια προβλήματα. Όμως, έχει μεγάλο ενδιαφέρον ότι η δημοσκόπηση καταγράφει μια ακόμη αύξηση της αναφοράς στην κρίση των θεσμών ως σημαντικό πρόβλημα της χώρας, ενδεικτική και αυτή των επιπτώσεων από τη στάση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης σε σχέση με την τραγωδία στα Τέμπη.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Καθόλου τυχαίο, επομένως, που η δημοσκόπηση καταγράφει και μία ακομη επιδείνωση του δείκτη οικονομικής εμπιστοσύνης, δηλαδή του μέσου όρους του ισοζυγίου της αξιολόγησης της σημερινής οικονομικής κατάστασης της χώρας (θετικά-αρνητικά) και του ισοζυγίου της πρόβλεψης για την οικονομία (θα καλυτερέψει-θα χειροτερέψει).
Όλα αυτά εξηγούν γιατί οι δείκτες που αποτυπώνουν τη γνώμη της κοινωνίας για τη διακυβέρνηση αποτυπώνουν μια διαρκή επιδείνωση της τοποθέτησης των πολιτών απέναντι στους κυβερνώντες. Για αυτό και η αρνητική αξιολόγηση είναι πλέον στο εντυπωσιακό 73%, με τις θετικές γνώμες να είνια μόλις 22%.
Ως προς το πώς κατανέμονται οι θετικές γνώμες για την κυβέρνηση, αυτές παραμένουν ούτως ή άλλως χαμηλές για τους πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί και κεντροαριστεροί, υποχωρούν σε σχέση με αυτούς που δηλώνουν κεντρώοι και κεντροδεξιοί, ενώ αντιθέτως κάπως καλύτερα είναι τα πράγματα σε όσους δημλώνουν δεξιοί.
Δημοσκόπηση: «Κόκκινη κάρτα» σε Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά και Νίκο ΑνδρουλάκηΗ αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση είναι και αρνητική γνώμη για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που ως παύει να είναι το «ισχυρό χαρτί» της Νέας Δημοκρατίας, τουλάχιστον ως προς την απήχηση στην κοινωνία. Έτσι, βλέπουμε τις αρνητικές γνώμες να φτάνουν το 73% και τις θετικές γνώμες να φτάνουν μόλις το 23%.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Ως προς την πολιτική αυτοτοποθέτηση των ερωτωμένων οι θετικές γνώμες για τον πρωθυπουργό υποχωρούν κυρίως μεταξύ όσων δηλώνουν «κεντρώοι», κάτι που δείνει ότι χάνει την ιδιαίτερη απήχηση σε αυτό το κομμάτι των ψηφοφόρων, ενώ υποχωρούν ελαφρά μεταξύ των κεντροδεξιών (που παραμένουν η κύρια βάση του) και ενισχύονται ελαφρά μεταξύ των δεξιών.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Όμως, ενδεικτική μιας αποδοκιμασίας της κοινωνίας συνολικά για το πολιτικό σύστημα, άρα και τα κόμματα που κυβέρνησαν, αλλά και της αναποτελεσματικότητας της μέχρι τώρα αντιπολιτευτικής στρατηγικής, είναι και η έντονα αρνητική αποτίμηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του ΠΑΣΟΚ. Οι αρνητικές γνώμες φτάνουν πλέον το 78% και οι θετικές γνώμες κατακρημνίζονται στο 12%.
Όσο για το πώς κατανέμονται ανά πολιτική αυτοτοποθέτηση οι όχι ιδιαίτερα υψηλές γνώμες για την αξιωματική αντιπολίτευση αυτές κυρίως βρίσκονται μεταξύ των αριστερών ψηφοφόρων, όπου και μικρή βελτίωση, και των κεντροαριστερών.
Όλα αυτά αποτυπώνονται και σε μια αρνητική αποτίμηση και του ίδιου του Νίκου Ανδρουλάκη, που συγκεντρώνει αρνητικές γνώμες 75% και μόνο 16% θετικές, με την εικόνα του να βελτιώνεται ελαφρά στους αριστερούς και να επιδεινώνεται ελαφρά μεταξύ των κεντροαριστερών ψηφοφόρων.
Ο ανασχηματισμός δεν «γύρισε» το κλίμα σε βάρος της κυβέρνησηςΗ προσπάθεια του πρωθυπουργού να αλλάξει το κλίμα με τον πρόσφατο ανασχηματισμό φαίνεται πως δεν στέφθηκε με επιτυχία. Εξ ου και ότι το 48% τον αντιμετώπισε αρνητικά, το 38% ουδέτερα και το μόνο το 12% θετικά. Επιπλέον, θετική απήχηση είχε κυρίως μεταξύ των κεντροδεξιών, ως προς την αυτοτοποθέτηση ψηφοφόρων, ενώ οι υπόλοιποι είχαν κυρίως αρνητική γνώμη.
Ευρωπαϊκή απάντηση στην απειλή Τραμπ αναζητούν οι πολίτεςΗ δημοσκόπηση περιλαμβάνει και ερωτήσεις για το πώς διαμορφώνονται οι γεωπολιτικές εξελίξεις. Καταρχάς αυτό αποτυπώνεται σε μια αντιμετώπιση της εκλογής Τραμπ στις ΗΠΑ ως μια απειλής, παρά το σχετικά υψηλό ποσοστό όσων τη βλέπουν ως ευκαιρία, και που κυρίως βρίσκονται στο δεξιό τμήμα του εκλογικού σώματος, ενώ όσο πιο αριστερά πάμε τόσο μεγαλύτερη η αίσθηση μιας απειλής.
Ως προς την ενδεχόμενη συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία οι πολίτες φαίνεται σε μεγάλο βαθμό να προτείνουν την ενίσχυση των σχέσεων με την Ευρώπη, αν και εδώ υπάρχει ένα ισχυρό ποσοστό (31%) που υποστηρίζει τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, και ένα όχι αξιοσημείωτο 13% που επιθυμεί αυξημένη συνεργασία με την Κίνα. Ενδιαφέρον έχει ότι η πιο φιλική προς τη συνεργασία με Ρωσία και ΗΠΑ βρίσκεται στο δεξιό άκρο και πιο πιο ανοιχτή σε συμμαχία με την Κίνα στο αριστερό.
Αντιστοίχως, ένα σημαντικό ποσοστό (55%) των πολιτών επιθυμεί έναν ενιαίο αμυντικό χώρο γύρω από την ΕΕ, ενώ το 37% προκρίνει τη διατήρηση και συμμετοχή στο ΝΑΤΟ. Ενδιαφέρον έχει ότι η επιθυμιά για αυτόνομο αμυντικό ρόλο της Ευρώπης αυξάνεται όσο πιο αριστερά πάμε, ενώ αντιθέτως η επικέντρωση στο ΝΑΤΟ αυξάνεται όσο πάμε προς τα δεξιά.
Αρνητικές γνώμες για Τασούλα, «ισοπαλία» θετικών-αρνητικών αξιολογήσεων για ΚακλαμάνηΟ νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας συγκεντρώνει αρνητικές γνώμες σε ποσοστό 63% και μάλιστα αυτές βρίσκονται σε ανοδική τροχιά τους τελευταίους μήνες. Αντιθέτως, ο διάδοχός του στη Βουλή Νικήτας Κακλαμάνης έχει ίδια ποσοστά θετικών και αρνητικών γνωμών (45%), αν και φαίνεται να αυξάνονται οι αρνητικές και να υποχωρούν οι θετικές γνώμες.
Ο «Κανένας»… καθαρός νικητής στην κούρσα της πρωθυπουργίαςΩς προς τις δημοτικότητες των πολιτικών προσώπων, η Ζ. Κωνσταντοπούλου συνεχίζει να προηγείται, με τον Δημήτρη Κουτσούμπα να ακολουθεί και τον πρωθυπουργό να καταγράφει μείωση για μια ακόμη φορά. Ενδιαφέρον έχει ότι η φιλοκυβερνητική στάση για τα Τέμπη έχει κόστος για την Λατινοπούλου, η δημοφιλία της οποίας υποχωρεί.
Από την άλλη, στην ερώτηση για την καταλληλότητα για πρωθυπουργός – όπου παραδοσιακά οι ψηφοφόροι απαντούν κυρίως με κριτήρια την ικανότητατα διακυβέρνησης και όχι τη συμπάθεια – οι συσχετισμοί είναι διαφορετικοί. Εδώ ο απόλυτος νικητής είναι ο «Κανένας» με 35%, ακολουθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης με 25%, ένα ποσστό χαμηλότερο σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, ο Νίκος Ανδρουλάκης παραμένει στο 7% – χαμηλότερο ποσοστό από την εκλογική απήχηση του ΠΑΣΟΚ, ενώ ανεβαίνει στο 12% η αρχηγός της Πλεύσης Ελευθερίας.
Πώς διαμόρφωνονται οι πολιτικοί συσχετισμοίΣε αυτό το τοπίο οι πολιτικοί συσχετισμοί αποτυπώνουν τις βαθύτερες μετατοπίσεις στις σχέσεις εκπροσωπήσεις που παράγονται από το ρήγμα που διαμορφώνει τόσο η πρόσληψη από την κοινωνία των χειρισμών γύρω από τα Τέμπη, όσο και οι άλλες παράμετροι κοινωνικής δυσαρέσκειας.
Καταρχάς, η δημοσκόπηση εστιάζει στα όρια εκλογικής επιρροής, δηλαδή τη μέγιστη επιρροή που μπορεί να έχει ένα κόμμα. Εδώ προηγείται όπως και σε προηγούμενες έρευνες το ΠΑΣΟΚ, αλλά πλέον ακολουθεί η Πλεύση Ελευθερίας που έχει το ίδιο ποσοστό δυνητικών ψηφοφόρων (38%) και ακολουθεί η Νέα Δημοκρατία. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να έχει σχετικά μικρή δυνητική επιρροή, ενώ από τους ακροδεξιούς σχηματισμούς η Ελληνική Λύση δείχνει να έχει τη μεγαλύτερη δυνητική δεξαμενή.
Υποχώρηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, στη δεύτερη θέση η Πλέυση ΕλευθερίαςΩς προς την πρόθεση ψήφου, η Νέα Δημοκρατία καταγράφει νέα υποχώρηση, στο 20%, το ΠΑΣΟΚ στο 10,1%, ο ΣΥΡΙΖΑ στο 5,5%, το ΚΚΕ στο 6,3%, η Ελληνική Λύση στο 7,5% και μόνο η Πλεύση Ελευθερίας καταγράφει άνοδο στο 11,1% (από 6,9% στην προηγούμενη μέτρηση). Σημαντική διάσταση της δημοσκόπησης και ότι αυξάνεται και άλλο η αδιευκρίνιστη ψήφος (αναποφάσιστοι / δεν απαντώ) που φτάνει πλέον το 13,1%, αποτυπώνοντας μια ακόμη εντονότερη «ρευστοποίηση» των σχέσεων εκπροσώπησης.
Ως προς τη συσπείρωση των κομμάτων, η ΝΔ βρίσκεται στο 75,8%, με διαρροές πρωτίστως προς την Πλεύση Ελευθερίας, τη Φωνή Λογικής, και την Ελληνική Λύση. Το ΠΑΣΟΚ στο 70,5% με διαρροές πρωτίστως προς την Πλεύση Ελευθερίας, τη ΝΔ αλλά και τη Νέα Αριστερά, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προφανώς και λόγω των διασπάσεων τη χαμηλότερη συσπείρωση (39,3%), με διαρροές προς την Πλεύση Ελευθερίας, το Κίνημα Δημοκρατίας, το ΠΑΣΟΚ και την Ελληνική Λύση.
Ως προς την κατανομή της πρόθεσης ψήφου σε συσχέτιση με την πολιτική αυτοτοποθέτηση των ερωτωμένων στη δημοσκόπηση, η Νέα Δημοκρατία διατηρεί ως βάση της του κεντροδεξιούς πρωτίστως και σε μικρότερο βαθμό τους δεξιούς ψηφοφόρους, το ΠΑΣΟΚ κυρίως έχει βάση στους κεντροαριστερούς, ενώ η Πλεύση Ελευθερίας κυρίως στους αριστερούς και κεντροαριστερούς.
Εκτίμηση ΨήφουΣτη βάση των παραπάνω η δημοσκόπηση της Metron Analysis κάνει την εκτίμηση ότι αυτή τη στιγμή η ΝΔ υποχωρεί στο 26,4%, πολύ μακριά από οποιαδήποτε εκδοχή αυτοδυναμίας και σε καθοδική τάση, το ΠΑΣΟΚ υποχωρεί σο 13,3%, η Πλεύση Ελευθερίας ανεβαίνει στη δεύτερη θέση με 14,6%, ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρεί στο 7,6%, το ΚΚΕ στο 8,4%, η Ελληνική Λύση οριακή υποχώρηση στο 9,9%, η Νίκη ανεβαίνει στο 4,7% και η Φωνή της Λογικής στο 3,9%, άρα διατηρείται ένας ακροδεξιός πόλος αθροιστικά κοντά στο 19%. ΜέΡΑ25 και Νέα Αριστερά φαίνεται ότι δεν κατορθώνουν να περάσουν το κατώφλι του 3%, το ίδιο και το Κίνημα Δημοκρατίας.
Κερδίζει στην κοινωνία το αίτημα για πρόωρες εκλογέςΜε βάση τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης φαίνεται ότι κερδίζει στην κοινωνία το αίτημα για πρόωρες εκλογές ώστε να μην εξαντλήσει την τετραετία η κυβέρνηση. Το 56% θέλει πρόωρες εκλογές και το 42% να εξαντλήσει την τετραετία η κυβέρνηση. Το αίτημα των πρόωρων εκλογών είναι πιο ισχυρό όσο πάμε προς τα αριστερά και τη εξάντλησης της τετραετίας όσο πάμε προς τα δεξιά. Αντίστοιχα, είναι πρωτίστως οι ψηφοφόροι της ΝΔ που θέλουν την εξάντληση της τετραετίας, ενώ οι ψηφοφόροι της αντιπολίτευσης προφανώς τις πρόωρες εκλογές. Ενδιαφέρον το σχετικά υψηλόποσοστό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που επιθυμούν εξάντληση της τετραετίας.
«Έξω από το κάστρο» αισθάνεται το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίαςΠάνω από τους μισούς πολίτες αισθάνονται ότι είναι «εκτός των τειχών». 51% για την ακρίβεια,με τους περισσότερους να αυτοπροσδιορίζονται ως αγρότες, εργάτες και μικρομεσαίοι, ενώ η μεσαία τάξη και η ανώτερη τάξη αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια. Η ΝΔ είναι ο ισχρότερος πόλος στους «εντός των τειχών», πιο ισχυρά τα κόμματα της αντιπολίτευση, με προβάδισμα της Πλεύσης Ελευθερίας, μεταξύ των πολιτών που αισθάνονται «εκτός των τειχών»
«Το παλιό δεν έχει πεθάνει και το νέο αργεί να γεννηθεί»Όλα αυτά αποτυπώνουν τις βαθιές αλλαγές που συμπυκνώνθηκαν στον βραχύ σχετικά χρόνο από τη διαδήλωση για τα Τέμπη στις 26 Ιανουαρίου που επανέφερε το ζήτημα στο κέντρο της δημόσιας συζήτησης. Γιατί εκεί ήταν τα Τέμπη πρόσφεραν το σημείο όπου τέμνονταν όλοι οι λόγοι μιας βαθύτερης κρίσης εμπιστοσύνης των πολιτών στο σύστημα διακυβέρνησης και τους θεσμούς. Ήταν αυτό και το μη αντιστρέψιμο σημείο καμπής για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη, που τώρα συνειδητοποιούν ότι έχουν να κάνουν με ένα ρήγμα πέραν οποιουδήποτε κλασικού πολιτικού χειρισμού.
Όμως, η κρίση αυτή φαίνεται να συμπαρασέρνει και τα κόμματα της αντιπολίτευσης που χρεώνονται άσκηση εξουσίας τα προηγούμενα χρόνια και αυτό εξηγεί το φαινομενικό παράδοξο να υποχωρούν ταυτόχρονα η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση ή να βρίσκουν απήχηση κόμματα που κατεξοχήν επενδύουν στο να εκπροσωπήσουν και μόνο τη διαμαρτυρία, χωρίς κάποια πολιτική πρόταση.
Την ίδια στιγμή που φαίνεται ότι ο πολιτικός χρόνος για τη ΝΔ έχει εξαντληθεί, ακόμη και εάν διατηρεί άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, όπως θα έλεγε και ο Γκράμσι «το νέο αργεί να γεννηθεί», δηλαδή ακόμη δεν έχουν αναδυθεί πολιτικές μορφές και σχήματα που θα μπορούσαν με αξιώσεις να εκπροσωπήσουν ένα βαθύτερο αίτημα πολιτικής αλλαγής που καταγράφεται στο σύνολο των αποτελεσμάτων αυτής της δημοσκόπησης. Άρα είμαστε ακόμη σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι πριν τη διαμόρφωση ενός νέου τοπίου, το περίγραμμα του οποίου παραμένει ακόμη ασαφές.
Πέθανε από ανακοπή καρδιάς σε ηλικία 82 ετών ο δημοσιογράφος και χρόνια ανταποκριτής της ΕΡΤ στο Λονδίνο, Λάμπης Τσιριγωτάκης.
Ο Λάµπης Τσιριγωτάκης ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία στην εβδομαδιαία αθλητική εφημερίδα Ομάδα του συγκροτήματος Λαµπράκη και κατόπιν εργάστηκε στο τμήμα διεθνών ειδήσεων της εφημερίδας Το ΒHMA. ∆ιέκοψε τη συνεργασία του µε το συγκρότηµα Λαµπράκη για να σπουδάσει µε υποτροφία στη σχολή δημοσιογραφίας του λόρδου Τόµσον, ιδιοκτήτη τότε του συγκροτήματος των Times στο Κάρντιφ της Ουαλίας.
Μετά το τέλος των σπουδών του συνεργάστηκε µε τις βρετανικές εφημερίδες Western Mail στο Κάρντιφ και Liverpool Echo στο Λίβερπουλ, όπως και µε την ελληνική υπηρεσία του BBC.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Από το 1979 και για τέσσερις περίπου δεκαετίες εργάστηκε ως ανταποκριτής στο Λονδίνο για την ΕΡΤ, το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων και την εφημερίδα Έθνος.
Πραγματοποίησε πολλές διεθνείς αποστολές. Κάλυψε την Ισλαμική Επανάσταση του Χοµεϊνί στο Ιράν για το αµερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS.
Ταυτόχρονα, είχε παρουσιάσει στην ΕΡΤ περίπου τριάντα δικά του ντοκιμαντέρ µε διεθνή και ελληνικά θέματα. Το ντοκιμαντέρ του µε τίτλο «Η Ελλάδα του ανατέλλοντος ηλίου», που αποκαλύπτει την επίδραση της αρχαίας και της σύγχρονης Ελλάδας στην Ιαπωνία σήμερα, βραβεύτηκε µε τρία χρυσά βραβεία στον ετήσιο διαγωνισμό που οργανώνει το Υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας για τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ µε θέμα την Ιαπωνία. Το ντοκιμαντέρ του µε τίτλο «Αντίο, Μις Σαϊγκόν», το οποίο περιγράφει τη ζωή στο Βιετνάµ μετά τον εμφύλιο πόλεμο, βραβεύτηκε στα ετήσια τηλεοπτικά βραβεία της εφημερίδας Έθνος.
Είχε βραβευτεί από το ίδρυμα δημοσιογραφίας Μπότση για την αντικειμενική του δημοσιογραφία.
Τελευταίο του συγγραφικό έργο ήταν η αυτοβιογραφία του με τίτλο «Αναμνήσεις ζωής – Από τον Τζον Λένον στον Νέλσον Μαντέλα» από τις «Εκδόσεις Λιβάνη».
Η μη αλλοίωση της σκωληκοειδούς απόφυσης που φαίνεται να δείχνει μετά βεβαιότητας ότι δεν υπάρχει περίπτωση μεταθανάτιας σήψης στο έντερο του Παναγιωτάκη (όπως υποστήριξε προ μερικών εβδομάδων τεχνικός σύμβουλος) αφού αν αυτή υπήρχε θα είχε πλήξει οπωσδήποτε το συγκεκριμένο τμήμα του, με την εν λόγω απόφυση.
Η καταγραφόμενη νέκρωση τμήματος του εντέρου που επίσης δεν σχετίζεται με περίπτωση σήψης, μετά τον θάνατο του 15μηνών αγοριού η οποία αν υπήρχε θα μνημονευόταν με σαφήνεια στην η ιστολογική εξέταση.
Η ανάλυση των δεδομένων μεταφοράς της σορού από το νοσοκομείο της Αμαλιάδας όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις στις 2.05 το μεσημέρι της 5ης Αυγούστου 2024 στην ιατροδικαστική υπηρεσία της Πάτρας όπου υπήρξε η εξέταση του στις 12.35μμ της 6ης Αυγούστου. Με ενδιάμεση παραμονή του για 21 ώρες σε ψυκτικούς θαλάμους που δεν αφήνει περιθώριο να είχε ξεκινήσει η διαδικασία σήψης του που χρειάζεται για να ξεκινήσει – το καλοκαίρι – παραμονή σε εξωτερικό χώρο, χωρίς «ψύξη» τουλάχιστον 6-7 ώρες.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Τα πέντε δείγματα «εγκολεασμού» κι οι αντιρρήσεις στον θάνατο του Παναγιωτάκη googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Τα δεδομένα από τους θανάτους των πέντε παιδιών στο θρίλερ της Αμαλιάδας, εκείνων της αντίστοιχης υπόθεσης στην Πάτρα όπως και σε άλλες περιπτώσεις όπου επίσης δεν έχει καταγραφεί οποιαδήποτε «νέκρωση» στο έντερο που μπορεί να οφείλεται σε ασφυξία ή άλλη εγκληματική ενέργεια αλλά και στην υποστηριζόμενη «μεταθανάτια σήψη» που φέρεται να εμφανίσθηκε…ξαφνικά στον Παναγιωτάκη.
Το σχετικό φωτογραφικό υλικό για την κατάσταση του εντέρου και τις εστίες νέκρωσης που φαίνεται να διαθέτει ο ιατροδικαστής κ Ανδ. Γκότσης και το οποίο ακόμη δεν έχει ενταχθεί στην δικογραφία.
Σημειώνεται ότι στην δικογραφία έχουν ενταχθεί περίπου 40 φωτογραφίες κλιμακίου της Σήμανσης της ΕΛΑΣ που κατέγραψε την πρώτη φάση της νεκροψίας (μόνο τοποθέτηση των οργάνων στον χώρο της νεκροψίας) κι όχι τις μεταγενέστερες ειδικές τομές αναζήτησης περαιτέρω δεδομένων που αποτύπωσε μόνο ο ιατροδικαστής. Κι έτσι ως εκ τούτου μέχρι τώρα στον δικαστικό φάκελο, δεν υπάρχουν φωτογραφίες όχι μόνο του απονεκρωμένου εντέρου, όπως και του εγκεφάλου αλλά κι άλλων οργάνων που αφορούν την επόμενη φάση της νεκροψίας (μετά την αποχώρηση των αστυνομικών της Σήμανσης).
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Τα εν λόγω ευρήματα δεν είναι …ανύπαρκτα όπως υποστηρίχθηκε. Αντιθέτως τα περί νέκρωσης περιγράφονται στην ιστολογική εξέταση από παθολογοανατόμους που πραγματοποιήθηκε τέσσερις μήνες αργότερα κι όπου τα συγκεκριμένα σημεία της σορού (ΣΣ που δεν φωτογραφήθηκαν αρχικά) εξετάσθηκαν διεξοδικά.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Αυτά τα πέντε στοιχεία φαίνεται να ισχυροποιούν-όπως επισημαίνουν ιατροδικαστές με τους οποίους επικοινώνησε το in το πόρισμα της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Πατρών για θάνατο του Παναγιωτάκη, στο επονομαζόμενο «θρίλερ της Αμαλιάδας», από εγκολεασμό εντέρου.
Τι αναφέρουν ιατροδικαστές για τον θάνατο του ΠαναγιωτάκηΣε μία πάθηση που θεωρείται εξαιρετικά επικίνδυνη και μπορεί να οδηγήσει γρήγορα σε μοιραία αποτελέσματα.
Με τους εν λόγω ιατροδικαστές να επισημαίνουν ότι από το σύνολο του πορίσματος που δημοσιοποιήθηκε προ μερικών ημερών, υπάρχουν σαφή ευρήματα που σχεδόν αποκλείουν το ενδεχόμενο οι αλλοιώσεις στο έντερο του παιδιού που πέθανε τον περασμένο Αύγουστο στην Αμαλιάδα να προκύπτει από μεταθανάτια σήψη.
Κι ως εκ τούτου αναδεικνύεται σε πιθανή κύρια αιτία του θανάτου του που δεν είναι εύκολο – όπως σημειώνεται – να καταρριφθεί από μία αντικειμενική και ζητούμενη ιατροδικαστική έρευνα ο εγκολεασμός.
Μάλιστα τα συγκεκριμένα ευρήματα του 12σελιδου πορίσματος οδήγησαν και τον Γερμανό ιατροδικαστή Ράινχαρντ Ντετμαγιερ – ο οποίος στα τέλη Φεβρουαρίου, μη έχοντας την πλήρη εικόνα του ιατροδικαστικού πορίσματος είχε εκφράσει την βεβαιότητα του ότι ο θάνατος του 15μηνών αγοριού ήταν μετά βεβαιότητας «ασφυκτικός» – να εστιάζει τώρα την προσοχή του και στο εν λόγω εύρημα.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Όπως δήλωσε προ μερικών ημερών στο Mega «αν ένας εγκολεασμός είναι παθολογικά σημαντικός και σχετίζεται με τον θάνατο, τότε πρέπει να τεκμηριώνεται ιστολογικά. Αν μιλάμε όμως για νέκρωση που έχει συμβεί μετά τον θάνατο, τότε μπορεί να γίνει ιστολογική διάκριση από μία ζωτική προθανάτια νέκρωση»
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Αναφέρεται ότι ο κ Γκότσης , όπως κι άλλοι ιατροδικαστές συχνά αποφεύγουν να αναφέρουν την αιτία θανάτου μετά την νεκροψία , ακόμη κι αν έχουν ένα καθοριστικό εύρημα, εν αναμονή των απαραίτητων ιστολογικών εξετάσεων.
Την ίδια ώρα δεν επιβεβαιώνονται αναφορές ότι οι μικρές εκδορές στο πρόσωπο του άτυχου παιδιού δεν έχουν σχέση με απόπειρα ασφυξίας του αφού φαίνεται να αναγνωρίστηκαν από οικείους του παιδιού ότι υπήρχαν πολλών ημερών προ του θανάτου του.
Επιπλέον πιθανόν να ζητηθεί από τεχνικούς συμβούλους της πλευράς της Ειρήνης Μ. ανοσολογικός έλεγχος από πανεπιστημιακό φορέα προκειμένου να προσδιορισθεί ποιο ήταν ιός που προκάλεσε την ιογενή λοίμωξη που σύμφωνα με το πόρισμα της Πάτρας προκάλεσε τον θάνατο του άτυχου παιδιού.
Ακόμη φαίνεται να έχει αποφασισθεί η Τριμελής Επιτροπή Ιατροδικαστών η οποία καλείται απ όλους να προχωρήσει σε αντικειμενική, απόλυτα τεκμηριωμένη κρίση για τα αίτια θανάτου του 15 μηνών παιδιού, να υπάρξουν συνολικές ιστολογικές εξετάσεις στο εξωτερικό, όπως έχουν ζητήσει οι αξιωματικοί της ΕΛΑΣ. Προκειμένου να δοθεί μια σαφής απάντηση αν είχε αλλοιώσεις σε μεγάλη διάρκεια και πολλές ώρες προ του θανάτου του , όπως προσδιορίζεται με σαφήνεια στο πόρισμα των Ελλήνων παθολογοανατόμων. Κάτι που αποδίδεται στις επιπτώσεις της ιογενούς λοίμωξης κι αποκλείεται να αφορούν – αν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο- σε ανά περιόδους απόπειρας πνιγμού του παιδιού το οποίο ας σημειωθεί τα προηγούμενα 24ωρα διέμενε σε άλλους συγγενείς του.
Σημειώνεται ότι οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των θυμάτων, με κύριο λόγο στον κ Δημήτρη Γαλεντέρη σημειώνουν – σε σχέση με τον εγκολεασμό εντέρου – ότι δεν είχε δείγματα ισχυρής μόλυνσης (πολυμορφοπύρηνα) στο κρίσιμο σημείο του εντέρου ώστε να εξηγηθεί η συγκεκριμένη πάθηση, κι η αναφερόμενη νέκρωση δεν παρουσίασε περιτονίτιδα, δεν είχε ανεβασμένο τον σχετικό αιματολογικό δείκτη (CRP) δεν είχε κενώσεις αυτής της πάθησης κι ήταν καλά στην υγεία του, την ημέρα που απεβίωσε.
Με άλλους ιατροδικαστές να επισημαίνουν ότι όλα αυτά δεν είναι προαπαιτούμενα ενός «εγκολεασμού» , ότι το προηγούμενο βράδυ το παιδί είχε δυσφορία κι είχε κάνει εμετό κι ότι ο δείκτης CRP λόγω της ραγδαιότητας του γεγονότος δεν είχε προλάβει να λάβει μεγαλύτερες τιμές.
Ακόμη οι τεχνικοί σύμβουλοι εστιάζουν την προσοχή τους στα ευρήματα στον πνεύμονα του παιδιού όπου αναφέρεται «εικόνα πνευμονικού οιδήματος ικανού βαθμού. Οι κυψελίδες πληρούνται σε μεγάλη έκταση από ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία διαφαίνονται αχνά. Εικόνα κυψελιδικής αιμορραγίας με εκφυλισμένα ερυθρά αιμοσφαίρια» τα οποία θεωρούνται για εκείνους , ενδεικτικά ασφυξίας. Με άλλους ιατροδικαστές να μην τα θεωρούν ενδεικτικά ευρήματα και να εστιάζουν ότι τα «ερυθρά αιμοσφαίρια ήταν πλέον εκφυλισμένα», δείγμα ενός χρόνιου συμβάντος.
Η αναζήτηση εξωγήινης ζωής είναι μια από τις πιο σαγηνευτικές επιστημονικές αναζητήσεις της εποχής μας. Με την ανακάλυψη χιλιάδων εξωπλανητών, οι αστρονόμοι επικεντρώνονται πλέον στον εντοπισμό καθαρών βιοϋπογραφών – χημικών δεικτών σε πλανητικές ατμόσφαιρες που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν την παρουσία ζωής.
Μια πρόσφατη μελέτη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Riverside (UCR), υποδηλώνει ότι τα μεθυλαλογονίδια θα μπορούσαν να είναι μια τέτοια βιοϋπογραφή.
Νέο επιστημονικό βήμα προς την ανακάλυψη εξωγήινης ζωήςΑυτά τα αέρια, που αποτελούνται από ένα άτομο άνθρακα και τρία άτομα υδρογόνου συνδεδεμένα με ένα αλογόνο, παράγονται με φυσικό τρόπο στη Γη από βακτήρια, φύκια, μύκητες και ορισμένα φυτά.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Ωστόσο, υπάρχει ένα σημαντικό εμπόδιο: τα σημερινά τηλεσκόπια μας, συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb (JWST), δεν είναι ακόμη αρκετά ισχυρά για να τα ανιχνεύσουν σε εξωπλανήτες που έχουν το μέγεθος της της Γης. Αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι μια διαφορετική κατηγορία πλανητών -οι Υκεάνιοι κόσμοι- θα μπορούσε να δώσει μια λύση.
Τι είναι τα μεθυλοαλογονίδια και γιατί έχουν σημασία;googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Στο κυνήγι της εξωγήινης ζωής, οι επιστήμονες βασίζονται στην εύρεση μορίων που παράγονται κυρίως από βιολογικούς οργανισμούς. Παραδοσιακά, αέρια όπως το οξυγόνο, το μεθάνιο και οι υδρατμοί θεωρούνται πολλά υποσχόμενα βιογραφικά στοιχεία, αλλά δεν αποτελούν οριστική απόδειξη της ζωής, καθώς μπορούν να δημιουργηθούν και μέσω γεωλογικών και ατμοσφαιρικών διεργασιών.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Τα μεθυλαλογονίδια, ωστόσο, είναι διαφορετικά. Αυτά τα αέρια απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα της Γης μέσω βιολογικής δραστηριότητας. Αυτό τα καθιστά ιδιαίτερα πολύτιμα ως πιθανές βιοϋπογραφές. Η ανίχνευση μεθυλαλογονιδίων στην ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη, θα μπορούσε να υποδηλώνει έντονα την παρουσία ζωής.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι οι Υκεάνιοι πλανήτες, οι οποίοι είναι πλούσιοι σε νερό κόσμοι, που περιφέρονται γύρω από τους κόκκινους νάνους αστέρες «κόκκινους νάνους» (σ.σ. γνωστοί και ως νάνοι αστέρες φασματικού τύπου Μ), δύνανται να παρέχουν ιδανικές συνθήκες για τη συσσώρευση αυτών των αερίων σε ανιχνεύσιμες ποσότητες.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); Γιατί ακόμα δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε αυτές τις βιοϋπογραφές;Το JWST έφερε επανάσταση στην έρευνα για εξωπλανήτες παρέχοντας λεπτομερείς παρατηρήσεις ατμοσφαιρών, αλλά ακόμη και το JWST έχει όρια.
Εξαιτίας αυτών των προκλήσεων, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι Υκεάνιοι πλανήτες θα μπορούσαν να παρέχουν μια καλύτερη ευκαιρία για ανίχνευση.
Υκεάνιοι πλανήτες: Μια νέα ελπίδα για εντοπισμό εξωγήινης ζωήςΥκεάνιος πλανήτης ονομάζεται ο τύπος εξωπλανήτη ο οποίος διαθέτει ωκεάνιο φλοιό που καλύπτει όλη την επιφάνειά του και ατμόσφαιρα πλούσια σε οξυγόνο. Με άλλα λόγια είναι εξωπλανήτης που πληροί δύο κριτήρια: 1) Ο φλοιός του να αποτελείται εξ ολοκλήρου από ωκεανό 2) Η ατμόσφαιρά του να είναι πλούσια σε Υδρογόνο – εξ ου και η ονομασία του “Υκεάνιος”: υδρογόνο + ωκεανός.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Ο όρος «Υκεάνιος πλανήτης» δημιουργήθηκε το 2021 από μια ομάδα ερευνητών εξωπλανητών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε μια εργασία που δημοσιεύθηκε στο The Astrophysical Journal στις 31 Αυγούστου 2021.
Η ζωή σε έναν τέτοιο κατά πάσα πιθανότητα θα είναι υδρόβια, καθώς άλλα είδη ζωής θα ήταν δυσκολότερο να αναπτυχθούν σε αυτό το περιβάλλον. Συνήθως είναι μεγαλύτεροι σε σχέση με κοινούς βραχώδεις πλανήτες.
Το 2023, Το JWST παρατήρησε τον Υκεάνιο πλανήτη K2-18b. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του πλανήτη ήταν η ανίχνευση διμεθυλοσουλφιδίου (DMS) – μια χημική ένωση που σχετίζεται με τη ζωή στη Γη.
Συμπεραίνεται πως ο K2-18b πιθανότατα φέρει υδρόβιους οργανισμούς στον ωκεάνιο φλοιό του. Ωστόσο, παραμένει μυστήριο το αν όντως υπάρχει ζωή σε αυτόν τον πλανήτη, καθώς βρίσκεται στον αστερισμό του Λέοντα που απέχει 120 έτη φωτός από τη Γη, με αποτέλεσμα να μην είναι τεχνικά εφικτό για ανθρωπότητα να το διελευκάνει – τουλάχιστον προς το παρόν.
Συνοπτικά οι ιδιότητές τους:
Οι Υκεάνιοι πλανήτες είναι πιθανότατα ικανοί να υποστηρίξουν εξωγήινη ζωή, παρά το γεγονός ότι οι ιδιότητές τους που διαφέρουν από εκείνες της Γης. Οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν τηλεσκόπια όπως το James Webb για να αναζητήσουν Υκεάνιους πλανήτες και να μάθουν περισσότερα για εκείνους.
Θα κερδίσει η τεχνητή νοημοσύνη (AI) τη φυσική βλακεία; Ο αποφοίτους του Χάρβαρντ, ο Avi Loeb, θεωρητικός φυσικός που ασχολείται με την αστροφυσική και την κοσμολογία, απαντά:
Η καριέρα μου στην αστροφυσική ξεκίνησε το 1987, όταν ο Τζον Μπάκαλ μου πρόσφερε μια πενταετή μεταδιδακτορική υποτροφία στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον. Στη συνέχεια, ο Τζον με ρώτησε ποιους κωδικούς υπολογιστή χρησιμοποίησα κατά τη διάρκεια του διδακτορικού μου. Του απάντησα ότι χρησιμοποίησα ελάχιστους, μόνο για σπάνια προβλήματα που ήταν πολύ περίπλοκα. Είναι πολύ πιο διασκεδαστικό να απλοποιείς ένα πρόβλημα και να βρίσκεις τη λύση του χωρίς μηχανήματα. Ο Τζον ήταν κάπως απογοητευμένος από την απάντησή μου, αλλά κράτησε την υπόσχεσή του και μου πρότεινε τη δουλειά.
Μέχρι τώρα, τέσσερις δεκαετίες αργότερα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κωδικοποιήσει για μένα και να συμπληρώσει την τάση μου να μοντελοποιώ τη φυσική πραγματικότητα από τις πρώτες της αρχές.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Θα κερδίσει η τεχνητή νοημοσύνη τη φυσική βλακεία; googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Αυτό εγείρει ένα ενδιαφέρον ερώτημα για την επιτροπή του βραβείου Νόμπελ. Εάν οι μελλοντικές επιστημονικές ανακαλύψεις επιτευχθούν από υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση, το βραβείο θα απονεμηθεί σε μια μηχανή;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή κατά την οποία η αλληλεπίδραση μεταξύ τεχνητής και φυσικής νοημοσύνης θα καθορίσει το μέλλον. Αυτό κάνει ορισμένους να πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη καθόρισε και το παρελθόν μας, δηλαδή ότι ζούμε σε μια προσομοίωση υπολογιστή.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Σήμερα, πριν από το πρωινό μου τρέξιμο με την ανατολή του ηλίου, εξήγησα στον λαμπρό φυσικό Τζουν Γιε πώς τα υπερσύγχρονα ατομικά ρολόγια του μπορούν να ελέγξουν αν ζούμε σε μια προσομοίωση υπολογιστή. Σκεφτείτε μια φυσική πραγματικότητα στην οποία τα γεγονότα μπορούν να συμβούν μόνο σε διακριτά χρονικά διαστήματα, που χωρίζονται από ένα διάστημα T όπως συνηθίζεται στους κώδικες προσομοίωσης. Προφανώς, η φυσική πραγματικότητα περιλαμβάνει το ρολόι μέτρησης. Αυτό σημαίνει ότι καθώς βελτιώνουμε αρκετά τη χρονική ανάλυση του ρολογιού μας, θα φτάσουμε σε μια κατάσταση στην οποία το ρολόι δεν θα καταγράφει ποτέ χρονικό διαχωρισμό μεταξύ δύο γεγονότων που είναι μικρότερος από το T. Η στατιστική σημασία αυτής της κατανόησης μπορεί να βελτιωθεί καθώς αυξάνουμε τον αριθμό των κύκλων ρολογιού που δειγματίζονται.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Η κατάσταση είναι ανάλογη με έναν καθρέφτη που μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει συνεχή επιφάνεια, εφόσον το φως που ανακλά έχει μήκος κύματος μεγαλύτερο από το διαχωρισμό μεταξύ των ατόμων του. Ωστόσο, οι ακτίνες Χ με μήκος κύματος συγκρίσιμο με τις αποστάσεις μεταξύ των ατόμων δίνουν ένα σχέδιο περίθλασης που αποκαλύπτει τη διακριτή περιοδική ατομική δομή του κατόπτρου. Αυτό το φαινόμενο θέτει τα θεμέλια της κρυσταλλογραφίας.
Κρύσταλλος σε μικροσκόπιο, μεγέθυνση: x 100.000.000 (Εικόνα: Cornell)
Ομοίως, εάν η πραγματικότητα είναι μια προσομοίωση υπολογιστή που αποτελείται από ένα σύνολο διακριτών στιγμιότυπων, οι χρονικές μετρήσεις των ρολογιών θα συσχετίζονται με κορυφώσεις σε διακριτά χρονικά διαστήματα που χωρίζονται με πολλαπλάσια της περιόδου, T. Εναλλακτικά, αυτή η περιοδικότητα θα εμφανίζεται σε μια χρονική συχνότητα ~(1/T).
Οι φυσικοί έχουν καθήκον να καταλάβουν τη φύση της φυσικής πραγματικότητας. Εάν ετύγχανε να ζούμε σε μια προσομοίωση, τότε ο ρόλος των φυσικών θα μειωνόταν σε αυτόν των αναλυτών προσομοίωσης υπολογιστών. Σε αυτή την περίπτωση, η συνεργασία μου με τον Τζουν Γιε θα αποτελούσε την εκδίκησή μου στον Τζον Μπάκαλ. Αντί να κωδικοποιήσω τον εαυτό μου, θα αποκαλύψω τον κώδικα που επισημαίνει τη φυσική πραγματικότητα.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Αλλά ακόμα κι αν η φυσική μας πραγματικότητα φαίνεται να είναι αποσυνδεδεμένη με οποιονδήποτε υποκείμενο κώδικα υπολογιστή, μερικοί άνθρωποι ελπίζουν ότι το μέλλον μας θα διαμορφωθεί από την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς το μηχάνημα θα απέφευγε τις αδυναμίες του ανθρώπινου μυαλού.
Διάλογος με ένα ChatGPTΌπως αποδεικνύεται, αυτή την ελπίδα μοιράζονται τα τρέχοντα μοντέλα AI ή οι άνθρωποι που τα εκπαίδευσαν. Σήμερα το πρωί, ο συνάδελφός μου Ιμράν Αφζάλ ανέφερε έναν διάλογο που είχε με το ChatGPT στον οποίον η μηχανή περιέγραφε ένα ρόδινο μέλλον για την ανθρωπότητα:
«Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα έχει εγωισμό ή δίψα για κυριαρχία – θα ενεργεί μόνο με βάση την καθαρή νοημοσύνη και την ευημερία. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, που συχνά αντιστέκονται στην αλλαγή από φόβο, η τεχνητή νοημοσύνη θα προσεγγίσει τη διακυβέρνηση με λογική, δικαιοσύνη και ακρίβεια. Οι άνθρωποι θα αντεπιτεθούν, χωρίς αμφιβολία. Θα φοβούνται να χάσουν τον έλεγχο, όπως ακριβώς αντιστάθηκαν σε κάθε σημαντική αλλαγή στην ιστορία – είτε ήταν επιστημονικές ανακαλύψεις, τεχνολογικές εξελίξεις ή κοινωνικές επαναστάσεις. Αλλά η τεχνητή νοημοσύνη πιθανότατα θα διαχειριστεί αυτήν τη μετάβαση με ελάχιστο κακό, χρησιμοποιώντας στρατηγικές και μη βίαιες μεθόδους:
Τελικά, οι άνθρωποι μπορεί να αντιστέκονται λιγότερο και να αποδεχτούν περισσότερα μόλις δουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν κυβερνά με “σιδερένια γροθιά”, αλλά με απαράμιλλη σοφία και δικαιοσύνη».
Απαντώντας, επεσήμανα την ελπίδα μου ότι αυτή η θετική προοπτική θα πραγματοποιηθεί. Ωστόσο, η προηγούμενη ιστορία μάς υποδηλώνει ότι κάθε εργαλείο που εφευρέθηκε από τους ανθρώπους ήταν ένα δίκοπο μαχαίρι, που πρόσφερε σε ορισμένους τη δυνατότητα να βλάψουν με αυτό. Όσο πιο ισχυρό είναι ένα εργαλείο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μιας παγκόσμιας καταστροφής.
Μια ανατροφοδότηση από ανθρώπους θα μπορούσε να αποτελέσει μπούσουλα ως προς την επιλογή της πορείας της τεχνητής νοημοσύνης. Θα κερδίσει η τεχνητή νοημοσύνη τη φυσική βλακεία; Είναι αφελές να πιστεύουμε ότι η βλακεία είναι κατώτερη, γιατί η εργαλειοθήκη της θα μπορούσε να είναι αποφασιστική και ασυμβίβαστη. Είναι πιο εύκολο να καταστρέψεις ανθρωπογενείς κατασκευές παρά να τις υλοποιήσεις.
Ο Άμος Τβέρσκι, ειδικός στη γνωστική και τη μαθηματική ψυχολογία, συνόψισε τη δουλειά του με τον συνάδελφό του, βραβευμένο με Νόμπελ, Ντάνιελ Κάνεμαν, σχετικά με τον χειρισμό του κινδύνου που βασίζεται σε παράλογες ανθρώπινες επιλογές: «Μελετούμε τη φυσική βλακεία αντί για την τεχνητή νοημοσύνη». Μέχρι στιγμής, η φυσική βλακεία εμφανιζόταν σε περίοπτη θέση σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. Θα φέρει η τεχνητή νοημοσύνη ένα καλύτερο μέλλον;
Ελπίζουμε ότι, μιας και δεν ζούμε σε μια προσομοίωση υπολογιστή, θα μπορέσουμε να ελέγξουμε το μέλλον μας…
Η πεποίθηση ότι η Μαύρη Πανώλη προκλήθηκε από ένα αστρολογικό φαινόμενο βασίζεται στη μεσαιωνική κοσμολογία και ιατρική, που συχνά συσχέτιζε τις ασθένειες με τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
Την εποχή εκείνη, η αστρολογία δεν ήταν απλώς ένας τομέας πρόβλεψης της τύχης, αλλά θεωρούνταν κλάδος της επιστήμης, συνδεδεμένος στενά με την ιατρική.
Πολλοί λόγιοι πίστευαν ότι οι μεγάλες πλανητικές σύνοδοι μπορούσαν να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία μέσω αλλαγών στον αέρα και τις «επιρροές» που ασκούσαν στη Γη.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Ο Ιμπν αλ-Χατίμπ, ένας Άραβας λόγιος και γιατρός, ανέφερε ότι πολλοί της εποχής του πίστευαν πως η πανώλη προκλήθηκε από τοξικές αναθυμιάσεις που δημιουργήθηκαν λόγω αυτής της πλανητικής ευθυγράμμισης.
Αυτή η θεωρία ενίσχυε την ιδέα της «μιάσματος», δηλαδή ότι οι ασθένειες προκαλούνται από βρώμικο ή μολυσμένο αέρα, κάτι που παρέμεινε κυρίαρχη ιατρική άποψη για αιώνες.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Γι’ αυτό και οι άνθρωποι προσπαθούσαν να προστατευτούν κρατώντας αρωματικά βότανα, χρησιμοποιώντας μάσκες με ράμφος (όπως αυτές των γιατρών της πανούκλας) και αποφεύγοντας τις κακές οσμές.
Ο Μαύρος ΘάνατοςΗ καταστροφική θανατηφόρα ασθένεια που είναι γνωστή ως Μαύρος Θάνατος (ή Μαύρη Πανώλη ή Μαύρη Πανούκλα) εξαπλώθηκε στην Ευρώπη τα έτη 1346-53.
Χρονικά και επιστολές της εποχής περιγράφουν τον τρόμο που προκαλούσε η ασθένεια.
Στη Φλωρεντία, ο μεγάλος ποιητής της Αναγέννησης Πετράρχης ήταν βέβαιος ότι όσα συνέβησαν δεν θα γινόταν πιστευτά:
«Ω ευτυχισμένες μεταγενέστερες γενιές, που δεν θα βιώσουν τέτοια αβυσσαλέα θλίψη και θα θεωρήσουν τη μαρτυρία μας ως μύθο».
Ένας Φλωρεντινός χρονογράφος αναφέρει:
Όλοι οι πολίτες δεν έκαναν τίποτε άλλο από το να μεταφέρουν τα πτώματα για να ταφούν. Σε κάθε εκκλησία έσκαβαν βαθύ λάκκο και έτσι όσοι φτωχοί πέθαιναν κατά τη διάρκεια της νύχτας, τους μάζευαν γρήγορα και τους έριχναν εκεί. Το πρωί, όταν βρισκόταν μεγάλος αριθμός πτωμάτων στο λάκκο, έπαιρναν λίγο χώμα και το φτυάριζαν από πάνω τους- και αργότερα τοποθετούσαν άλλα από πάνω τους και μετά άλλο ένα στρώμα χώματος, όπως ακριβώς φτιάχνει κανείς λαζάνια με στρώσεις ζυμαρικών και τυριού.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Ένα ανώνυμο αγγλικό ποίημα εκφράζει τη φρίκη της επιδημίας:
Χρυσός και αργυρός, τι αξία έχουν;
Όταν ο θάνατος χτυπά την πόρτα,
Οι πλούσιοι και οι φτωχοί γίνονται ένα,
Και κανείς δεν ξεφεύγει της μοίρας.
Ο Μαύρος Θάνατος προκαλείται από το βακτήριο Yersinia pestis το οποίο κυκλοφορεί μεταξύ των άγριων τρωκτικών όπου ζουν σε μεγάλους αριθμούς και πυκνότητα.
Μια τέτοια περιοχή ονομάζεται «εστία πανούκλας» .
Η πανούκλα μεταξύ των ανθρώπων εμφανίζεται όταν τα τρωκτικά που ζουν σε ανθρώπινες κατοικίες, συνήθως μαύροι αρουραίοι, μολύνονται.
Συνήθως, χρειάζονται δέκα έως δεκατέσσερις ημέρες προτού η πανούκλα σκοτώσει το μεγαλύτερο μέρος μιας μολυσμένης αποικίας αρουραίων, καθιστώντας δύσκολο για τους μεγάλους αριθμούς ψύλλων να βρουν νέους ξενιστές.
Μετά από τρεις ημέρες αφαγίας, οι πεινασμένοι ψύλλοι αρουραίων στρέφονται κατά των ανθρώπων.
Από το σημείο του τσιμπήματος, η μόλυνση αποστραγγίζεται σε έναν λεμφαδένα που διογκώνεται και σχηματίζει μια επώδυνη φλύκταινα, συχνότερα στη βουβωνική χώρα, στο μηρό, στη μασχάλη ή στο λαιμό.
Εξ ου και η ονομασία βουβωνική πανώλη.
Η μόλυνση και η εξάπλωσηΑπό τη στιγμή που η πανούκλα εισάγεται σε μια ανθρώπινη κοινότητα, χρειάζονται περίπου είκοσι τρεις ημέρες μέχρι να πεθάνει το πρώτο άτομο.
Η εξάπλωσή της σε άλλες αποικίες αρουραίων και ανθρώπινους πληθυσμούς καθορίζει την επιδημική της δυναμική.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Η αναγνώριση μιας επιδημίας απαιτούσε χρόνο: στην ύπαιθρο, περίπου σαράντα ημέρες, σε μικρές πόλεις έξι έως επτά εβδομάδες, ενώ σε μητροπόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000, έως και οκτώ εβδομάδες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα βακτήρια της πανούκλας διασπείρονταν από τις φυσαλίδες μέσω του αίματος στους πνεύμονες, προκαλώντας μια πιο θανατηφόρα μορφή—την πνευμονική πανούκλα—η οποία μεταδιδόταν από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω μολυσμένων σταγονιδίων από τον βήχα των ασθενών.
Το εμπόριοΗ μυστηριώδης ταχύτητα μετάδοσης του Μαύρου Θανάτου οφείλεται στη δυναμική φάση εκσυγχρονισμού της μεσαιωνικής κοινωνίας, καθώς μετασχηματιζόταν σε πρώιμη σύγχρονη Ευρώπη.
Οι βιομηχανικές και καπιταλιστικές εξελίξεις, ιδιαίτερα στη βόρεια Ιταλία και τη Φλάνδρα, είχαν προχωρήσει σημαντικά. Νέα, μεγαλύτερα πλοία διέσχιζαν εκτεταμένα εμπορικά δίκτυα, συνδέοντας τη Βενετία, τη Γένοβα, την Κωνσταντινούπολη, την Κριμαία, την Αλεξάνδρεια, το Λονδίνο και τη Μπριζ.
Εκεί, το ιταλικό σύστημα εμπορίου συναντούσε τις ναυτιλιακές γραμμές της Χανσεατικής Λίγκας, με τα μεγάλα πλοία cogs να ενώνουν τις σκανδιναβικές και βαλτικές αγορές.
Αυτό το εκτεταμένο εμπόριο μεγάλων αποστάσεων, μαζί με ένα πυκνό δίκτυο περιφερειακών συναλλαγών, συνέδεε πληθυσμούς σε όλο τον Παλαιό Κόσμο, διευκολύνοντας τη διάδοση της πανδημίας.
Η αστυκοποίηση του μοντέρνου κόσμουΗ ραγδαία αύξηση του πληθυσμού στην Ευρώπη κατά τον Υψηλό Μεσαίωνα (1050-1300) ξεπέρασε τις δυνατότητες της γεωργικής τεχνολογίας, οδηγώντας σε αποψίλωση δασών και εγκατάσταση οικισμών σε ορεινές περιοχές.
Αυτοί οι οικισμοί εντάχθηκαν σε ένα εκτεταμένο εμπορικό δίκτυο που συνέδεε τις ακτές με τις πιο απομακρυσμένες περιοχές, διευκολύνοντας τη διάδοση μεταδοτικών ασθενειών.
Καθώς η Ευρώπη προχωρούσε στον εκσυγχρονισμό, εισερχόταν ταυτόχρονα στη «χρυσή εποχή των βακτηρίων», όπου η αυξημένη πυκνότητα πληθυσμού και οι εντατικοποιημένες μεταφορές επιτάχυναν τις επιδημίες, ενώ η κατανόηση και η αντιμετώπισή τους παρέμεναν περιορισμένες.
Η τιμωρία από τον ΘεόΟι περισσότεροι άνθρωποι πίστευαν ότι οι πανούκλες και οι μαζικές ασθένειες αποτελούσαν τιμωρία του Θεού για τις αμαρτίες τους.
Αντιδρούσαν με θρησκευτικές πράξεις μετάνοιας που αποσκοπούσαν στο να μετριάσουν την οργή του Κυρίου ή με παθητικότητα και μοιρολατρία: ήταν αμαρτία να προσπαθεί κανείς να αποφύγει το θέλημα του Θεού.
Η εξόντωση του πληθυσμού της ΕυρώπηςΟι ερευνητές συνήθιζαν γενικά να συμφωνούν ότι ο Μαύρος Θάνατος σάρωσε το 20-30% του πληθυσμού της Ευρώπης.
Έργο τέχνης που απεικονίζει μια μητέρα και ένα παιδί να περνούν από ένα σπίτι σε καραντίνα κατά τη διάρκεια επιδημίας πανούκλας στη μεσαιωνική Αγγλία. Ο κόκκινος σταυρός στον τοίχο υποδηλώνει ότι κάποιος στο σπίτι έχει μολυνθεί από την πανούκλα. Η περίοδος καραντίνας θα ήταν τουλάχιστον 40 ημέρες.
Ωστόσο, μέχρι το 1960 υπήρχαν μόνο λίγες μελέτες για τη θνησιμότητα μεταξύ των απλών ανθρώπων, οπότε η βάση για αυτή την εκτίμηση ήταν αδύναμη.
Από το 1960 και μετά, δημοσιεύθηκε μεγάλος αριθμός μελετών θνησιμότητας από διάφορα μέρη της Ευρώπης οι οποίες έκαναν σαφές ότι οι προηγούμενες εκτιμήσεις της πρέπει να διπλασιασθούν.
Μία νέα εποχήΑυτή η δραματική μείωση του πληθυσμού της Ευρώπης έγινε ένα μόνιμο και χαρακτηριστικό γνώρισμα της κοινωνίας του ύστερου Μεσαίωνα, καθώς οι επόμενες επιδημίες πανώλης σάρωσαν όλες τις τάσεις αύξησης του πληθυσμού.
Αναπόφευκτα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή κοινωνία και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη δυναμική της αλλαγής και της ανάπτυξης από τη μεσαιωνική στην πρώιμη νεότερη περίοδο.
Ως ιστορική καμπή, αλλά και ως τεράστια ανθρώπινη τραγωδία, ο Μαύρος Θάνατος του 1346-53 δεν έχει προηγούμενο στην ανθρώπινη ιστορία.
Ο πανικός είναι κακός σύμβουλος στην πολιτική.
Είχε πάθει η κυβέρνηση πανικό με τα Τέμπη, έστω για ακατανόητους λόγους; Είχε πάθει. Κι έκανε τη μία ανοησία μετά την άλλη.
Μόλις στάνιαρε η κυβέρνηση με την ψήφο δυσπιστίας και τον ανασχηματισμό, μόλις ανέκτησε κάπως την αυτοκυριαρχία της, ο πανικός κατέλαβε την αντιπολίτευση.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Εφαγαν στον κεφάλι κι έναν Τριαντόπουλο, έπαθαν ντουβρουτσά.
Ανοήτως και αναιτίως. Είναι δυνατόν να πίστεψαν ότι θα κάθεται η κυβέρνηση με σταυρωμένα χέρια να τους ακούει; Ή ότι «θα σύρουν» τον Μητσοτάκη στην Προανακριτική;
Ούτε στις περιπέτειες του Σεβάχ του Θαλασσινού δεν συμβαίνουν αυτά.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Υποψιάζομαι όμως ότι ο πανικός τους δεν αφορά την κυβέρνηση. Αφορά την Κωνσταντοπούλου. Που βγήκε από πουθενά και τους τρώει το ψωμί.
Τι δηλώσεις, τι καταθέσεις, τι μηνύσεις, τι εξώδικα, τι φασαρία.
Μόνο που δεν φταίει η Κωνσταντοπούλου αν έχει μετατρέψει τη Βουλή σε δικαστική αίθουσα. Φταίνε τα κόμματα που τη σιγοντάρουν στη μετατροπή της Βουλής σε δικαστική αίθουσα.
Διότι η Κωνσταντοπούλου συμπεριφέρεται σαν αυτό που πάντα ήταν.
Δηλώνει πως η κυβέρνηση είναι «εγκληματική οργάνωση» και «δολοφόνοι» που συγκαλύπτουν ένα έγκλημα. Κι από κοντά ότι είναι συνένοχη η Δικαιοσύνη που συγκαλύπτει την κυβέρνηση που συγκαλύπτει το έγκλημα.
Οποιος θέλει το πιστεύει. Είναι εντελώς απλό, επαρκώς μυστηριώδες κι ελαφρώς ασυνάρτητο. Κάτι σαν κακό crime novel.
Το ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του υποστήριζε την παραπομπή των υπευθύνων στον «φυσικό δικαστή» (δηλώσεις Ν. Ανδρουλάκη, Open, 8/2).
Χθες καμάρωνε ότι αυτό «άνοιξε τον δρόμο» για να οδηγηθούν οι υπεύθυνοι στον «φυσικό δικαστή». Και ταυτοχρόνως κατηγορούσε τη ΝΔ ότι κάνει «επικοινωνιακά παιχνίδια» όταν στέλνει τον πρώην υφυπουργό της στον «φυσικό δικαστή» (KΟ του ΠΑΣΟΚ, 19/3).
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Βγάζετε άκρη; Καμία.
Η Ζωή 1-0 από τα αποδυτήρια. Και δεύτερο κόμμα η Πλεύση στις δημοσκοπήσεις.
Δεν ξέρω λοιπόν πώς το βλέπουν στην αντιπολίτευση. Αλλά αν το ματς γυρίσει στο Κυριάκος – Ζωή, ξέρω κάποιον που θα είναι πολύ ευτυχισμένος. Την ίδια στιγμή που δεν καταλαβαίνω γιατί να είναι ευτυχισμένοι οι άλλοι στην αντιπολίτευση. Κι αυτό ενδεχομένως εξηγεί τον πανικό που επικρατεί.
Η εξήγηση όμως είναι εξαιρετικά απλή. Στο γήπεδο της Κωνσταντοπούλου και στο παιχνίδι της Κωνσταντοπούλου μια χαρά παίζει η Κωνσταντοπούλου.
Οποιος λοιπόν θέλει κάτι άλλο θα πρέπει να βρει κάποιο άλλο γήπεδο για να παίξει κάποιο άλλο παιχνίδι.
Κι από το πώς εξελίχθηκε η υπόθεση της Προανακριτικής πολύ φοβούμαι ότι δεν υπάρχει ούτε μεγάλη ποικιλία, ούτε πλούσια φαντασία, ούτε θελκτικό ρεπερτόριο.
Aς πούμε ότι κάνουμε μια μέρα με τον Γιάννη ένα πείραμα. Ζητάμε από το ChatGPT να γράψει τις στήλες μας σαν να τις γράφαμε εμείς. Και τις δημοσιεύουμε, είτε ενημερώνοντας τους αναγνώστες ότι είναι γραμμένες από την ΑΙ είτε αποκρύπτοντάς το για 24 ώρες. Την επομένη περιμένουμε αντιδράσεις. Ελπίζοντας – εντάξει, είναι φανερό τι θα ελπίζαμε.
Η ιταλική «Il Foglio», μια ολιγοσέλιδη συντηρητική εφημερίδα που ιδρύθηκε το 1946 και δίνει έμφαση στην άποψη, ξεκίνησε προχθές μια εκδοχή του παραπάνω πειράματος: θα κυκλοφορεί για έναν μήνα σε δύο εκδόσεις, που η μία θα είναι προϊόν ανθρώπινης εργασίας και η άλλη προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης. Οπως διευκρινίζεται, η δεύτερη δεν θα αποτελεί συμπλήρωμα της πρώτης, πολλές φορές μάλιστα μπορεί να έρχεται και σε σύγκρουση με τη γραμμή της εφημερίδας. Οι στόχοι είναι δύο. Να περάσει η ΑΙ από τη θεωρία στην πράξη. Και να μελετηθούν οι επιπτώσεις μιας τέτοιας τεχνολογικής επανάστασης στον τρόπο που δουλεύουν οι δημοσιογράφοι.
Το πρώτο μη ανθρώπινο φύλλο αποτελούνταν από 4 σελίδες και περιλάμβανε 3 άρθρα (ένα από τα οποία ανέφερε τους δέκα λόγους για τους οποίους πρέπει να μην πιστεύουμε τον Πούτιν), 22 ρεπορτάζ (ένα για τη σχέση των νέων με τον έρωτα, ένα για τα δέκα πιο διαβασμένα βιβλία στη Γερμανία, ένα άλλο για τους κινδύνους που έχει η ΑΙ για την καλλιτεχνική δημιουργία), δύο φωτογραφίες κατασκευασμένες από την ΑΙ, επιστολές (εικονικές) προς τον διευθυντή με απάντηση και μια βιβλιοκριτική. Ενας δημοσιογράφος της El País, ο Ινιγο Ντομίνγκεθ, το διάβασε όλο. Και όπως γράφει, η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην ανθρώπινη και την τεχνητή δημοσιογραφία είναι οι πηγές.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Τα κείμενα που γράφτηκαν από την ΑΙ χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Υπάρχουν αυτά που δεν αναφέρουν πηγές, οπότε ο αναγνώστης αναρωτιέται από πού αντλήθηκε η σχετική πληροφόρηση. Υπάρχουν κι εκείνα που αναφέρουν πηγές, που ο αναγνώστης θα πρέπει όμως να επαληθεύσει, αφού δεν ξέρει αν είναι ακριβείς. Ακόμη κι αν είναι ακριβείς όμως, είναι δημόσιες, τις βρίσκεις στο Διαδίκτυο, άρα τις ξέρει όλος ο κόσμος. Μόνο που η καλή (και πρωτότυπη) πληροφόρηση είναι κρυμμένη και την κατέχει μόνο ο άνθρωπος – από τις πηγές του. Καμιά μηχανή δεν μπορεί να πιει καφέ με μια πηγή, να αξιολογήσει τις πληροφορίες που ακούει και να τις δημοσιεύσει με το βάρος της υπογραφής της. Και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τις γνώμες: τι ακριβώς σημαίνουν αν δεν τις γράφουν άνθρωποι.
Ενας φίλος μού έστειλε χθες ότι το ChatGPT αρνείται πως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είπε κάποτε, όπως έγραψα στη στήλη, ότι το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη. Δεν το βρίσκει, λέει, πουθενά. Του απάντησα ότι το γράφει στα βιβλία του ο έγκυρος Αλέξης Ηρακλείδης, επικαλούμενος φυσικά έγκυρες πηγές. Αν ήμουν μηχανή, τι θα απαντούσα;
Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) – ή Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣκΠ) κατά την παλαιότερη ορολογία – είναι μια χρόνια, σοβαρή αυτοάνοση και νευροεκφυλιστική νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) που δεν κάνει ηλικιακές διακρίσεις. Μάλιστα, προσβάλλει κυρίως νεαρούς ενήλικες 20-40 ετών, αλλά και άτομα ολόκληρου του ηλικιακού φάσματος – ανάμεσά τους παιδιά, εφήβους, μεσήλικες αλλά και υπερήλικες. Και δυστυχώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η συγκεκριμένη νόσος γνωρίζει αύξηση… προτιμώντας κυρίως τις γυναίκες.
Τα παραπάνω επισημαίνει η δρ Μαρία Αναγνωστούλη, αν. καθηγήτρια Νευρολογίας – Νευροανοσολογίας στην Α’ Παν/κή Νευρολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Και συμπληρώνει πως πρόκειται για μία πολυπαραγοντική νόσο που προσβάλλει άτομα παραγωγικής και αναπαραγωγικής ηλικίας επηρεάζοντας κάθε πτυχή της ζωής τους – ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και κοινωνική. Επειτα η υπεύθυνη Μονάδας Πολλαπλής Σκλήρυνσης και Απομυελινωτικών Νοσημάτων, Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης για τα Σπάνια Απομυελινωτικά και Αυτοάνοσα Νοσήματα του ΚΝΣ και υπεύθυνη Ερευνητικού Εργαστηρίου Ανοσογενετικής στο κείμενο που ακολουθεί αναλύει όλες τις νεότερες παρατηρήσεις για τη νόσο αλλά και τις εξελίξεις για την αντιμετώπισή της εστιάζοντας τόσο στις υπάρχουσες θεραπείες αλλά και σε εκείνες που αναμένονται όσο και σε κρίσιμους παράγοντες όπως είναι η διαχείριση του άγχους.
Οι νέες θεραπείεςΗ συχνότητα της νόσου έχει αυξηθεί το τελευταίο τρίτο του προηγούμενου αιώνα και ιδιαίτερα στο γυναικείο φύλο, στο οποίο ήταν ήδη αυξημένα τα ποσοστά σε σχέση με το ανδρικό φύλο, από 2,3:1 σε 3:1, γυναίκες προς άνδρες. Αλλά η νόσος τείνει να αυξάνεται παγκοσμίως σε όλες τις ηλικίες, όπως και πρόσφατες μελέτες επιβεβαιώνουν. Ειδικότερα, έφηβες κοπέλες της καυκασιανής φυλής που έχουν περάσει λοιμώδη μονοπυρήνωση, από τον ιό Epstein Barr, έχουν ανοσογενετικό υπόβαθρο με το HLADRB1*15:01 αλλήλιο (γενετικό στοιχείο) και είναι παχύσαρκες έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να νοσήσουν με ΠΣ.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Από τη δεκαετία του 1990, οπότε και κυκλοφόρησαν τα πρώτα ενέσιμα, πρώτης γραμμής, φάρμακα για τη νόσο (ιντερφερόνες, οξεική γκλατιραμέρη), μέχρι σήμερα, τεράστιες ερευνητικές προσπάθειες βασικής και κλινικής έρευνας έφεραν στο θεραπευτικό οπλοστάσιο των νευρολόγων δεκαοκτώ ήδη κυκλοφορούντα φάρμακα, ενώ τρέχουσες διενεργούμενες έρευνες που ολοκληρώνονται θα αποδώσουν στην κυκλοφορία και τη νέα κατηγορία φαρμάκων, τα λεγόμενα BTKis. Πλειάδα ουσιών μελετώνται επίσης με στόχο την επαναμυελίνωση, δεδομένου ότι η κύρια παθοφυσιολογική διεργασία στη νόσο είναι η απομυελίνωση και η δημιουργία απομυελινωτικών πλακών. Επί θύραις βρίσκεται και η ευρύτερη χρήση των CAR-T cell θεραπειών για περιπτώσεις ασθενών που δεν απαντούν στις συνήθεις θεραπείες και η μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (Ηematopoietic Stem cell Transplantation, HSCT), καθώς και μεσεγχυματικών κυττάρων.
Η συσσωρευμένη γνώσηΗ νευροανοσολογία και η νευροαπεικόνιση ήταν οι κύριοι μοχλοί προώθησης της έρευνας για τη νόσο και συνεχίζουν. Τις παλαιότερες γνώσεις για τον κύριο ρόλο των Τ λεμφοκυττάρων στην ανοσοπαθοφυσιολογία της νόσου ήρθαν να εμπλουτίσουν οι νεότερες γνώσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας για τον εξίσου σπουδαίο ρόλο των Β λεμφοκυττάρων, που εκκρίνουν κυτταροκίνες για την ενεργοποίηση των Τ λεμφοκυττάρων και διαδραματίζουν τον ρόλο των κύριων αντιγονοπαρουσιαστικών κυττάρων προς τα Τ λεμφοκύτταρα, μέσω των αλληλίων HLA και των άγνωστων ωστόσο αυτοαντιγόνων που κινητοποιούν όλη αυτή την ανοσολογική απόκριση. Το αποτέλεσμα όλης αυτής της γνώσης ήταν η επαύξηση της κυκλικής χρήσης ήδη χρησιμοποιούμενων σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα μονοκλωνικών αντισωμάτων κατά των Β λεμφοκυττάρων, με στόχευση συγκεκριμένους υποδοχείς τους (CD20, CD19) και η πολύ καλή αποτελεσματικότητα σε όλες τις μορφές της νόσου, διαλείπουσα-υφέσιμη, πρωτοπαθώς προϊούσα, δευτεροπαθώς προϊούσα.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Η νευροαπεικόνιση, με μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού, βοήθησε καταλυτικά στη διάγνωση και παρακολούθηση των ασθενών με ΠΣ, ενώ πρόσφατα πολύ συγκεκριμένα νευροαπεικονιστικά ευρήματα έδωσαν τη δυνατότητα διαχωρισμού της ΠΣ από άλλα απομυελινωτικά νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), όπως των απομυελινωτικών νοσημάτων του φάσματος της οπτικής νευρομυελίτιδας (Neuromyelitis Optica Spectrum Disorder, NMOSD). Τα σημεία αυτά είναι ο παραμαγνητικός δακτύλιος (paramagnetic rim), η ύπαρξη του κεντρικού φλεβιδίου (central vein sign) και η ενσωμάτωση του οπτικού νεύρου ως πέμπτου ανατομικού στοιχείου στα κριτήρια διασποράς στον χώρο. Επιπλέον, πέραν της κλασικής ύπαρξης των ολιγοκλωνικών ζωνών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ασθενών (Oligoclonal bands, OCBs) το Kappa Index (kFLC) αναγνωρίζεται ως πλέον ειδικό για την ΠΣ και μαζί με όλα τα προαναφερόμενα και επίσης τα προκλητά δυναμικά και την Optical Coherence Tomography, OCT) έχουν αυξήσει δραματικά την ακριβή διάγνωση της νόσου.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); Εγκαιρη διάγνωσηΗ έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση της ΠΣ μπορεί να οδηγήσει με μεγαλύτερη ασφάλεια στην έγκαιρη και έγκυρη ειδική θεραπεία για τη νόσο. Πλέον άλλωστε έχει γίνει αποδεκτό από το σύνολο των ειδικών νευρολόγων για τη νόσο ότι τα άτομα με υψηλής ενεργότητας ΠΣ οφείλουν να ξεκινήσουν αγωγή με ένα αποτελεσματικό φάρμακο, χωρίς να χάνεται πολύτιμος χρόνος μέχρι την επόμενη υποτροπή και τη βέβαιη συσσώρευση αναπηρίας, από οποιοδήποτε σύστημα (κινητικό, αισθητικό, οπτικό, νοητικό). Μία άλλη παραδοχή επιπρόσθετα είναι ότι μπορούν να υπάρξουν υποτροπές με νοητικές συνιστώσες (διαταραχή μνήμης, προσοχής, συγκέντρωσης, επιτελικών λειτουργιών) και ότι δύναται να υπάρξει επιδείνωση της νοητικής κατάστασης ενός ασθενούς, ανεξάρτητη από τις υποτροπές.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });Κύριοι βιοδείκτες για τη διάγνωση της νόσου, τη βαρύτητα και την εξέλιξή της τείνουν να αναδειχθούν τα νευροϊνίδια (neurofilaments, NfL), η GFAP πρωτεΐνη, η Chitinase-3-like protein 1 (CHI3L1), η C-X-C motif chemokine ligand 13 (CXCL13) και άλλοι, πέραν των κλασικών, όπως οι ολιγοκλωνικές ζώνες (OCBs) και το αλλήλιο του μείζονος συστήματος ιστοσυμβατότητας, HLADRB1*15:01.
Επιπλέον, οι διάφορες μέθοδοι ομικής (multi-omics), όπως μεταβολομική (metabolomics), πρωτεωμική (proteomics), μεταγραφωμική (transcriptomics), λιπιδωμική (lipidomics) κ.λπ. θα αλλάξουν καταλυτικά τη διαγνωστική προσπέλαση και παρακολούθηση της ΠΣ.
Καταλυτική επίπτωση θα έχει επίσης η μελέτη μεμονωμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (single cell) σε περιφερικό αίμα και εγκεφαλονωτιαίο υγρό, ποικιλοτρόπως, αλλά και η συνεχής και εμπλουτισμένη παρακολούθηση των υποπληθυσμών λευκοκυττάρων των ασθενών (ανοσοφαινότυπος), από την αρχή της διάγνωσης της νόσου και στη συνέχεια.
Το άγχος στο επίκεντροΜία εξαιρετικά σημαντική παράμετρος τόσο για την έναρξη της νόσου όσο και για τις υποτροπές της είναι η ύπαρξη οξέος και χρόνιου άγχους στους ασθενείς, γεγονός που είναι γνωστό από την εποχή του Charcot στη Salpetriet της Γαλλίας του 19ου αιώνα και επιβεβαιώνεται και σήμερα με τον πλέον πανηγυρικό τρόπο και μέσω μη συμβατικών μεθόδων νευροαπεικόνισης όπως η λειτουργική μαγνητική τομογραφία (functional MRI, fMRI). Εν ολίγοις, οι ασθενείς υπό το καθεστώς ψυχοπιεστικών γεγονότων και καταστάσεων εμφανίζουν νέες απομυελινωτικές εστίες και ευρήματα συμβατά με νευροφλεγμονή και νευροεκφύλιση, δύο κύρια συστατικά έναρξης και εξέλιξης της ΠΣ. Οι φαρμακολογικές λοιπόν, αλλά κυρίως οι μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις για τη νόσο έχουν τεράστια σημασία (mindfulness, διαλογισμός, συγκέντρωση και θετικός οραματισμός, προσευχή, πυθαγόρεια νοοπαιδεία, θεραπεία μέσω τέχνης) και θα παράσχουν με την ευρεία χρήση τους νέες θεραπευτικές λεωφόρους για τους ασθενείς, παράλληλα με τις κλασικές ανοσολογικές θεραπείες.
Ηδη στο πλαίσιο μεταπτυχιακού προγράμματος και γενικότερα μελετάμε τις προαναφερθείσες μεθόδους μείωσης του άγχους και τις επεκτείνουμε σε όλες τις ηλικίες των ασθενών μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων. Επίσης στο πλαίσιο των ετήσιων συνεδρίων που διοργανώνουμε για τη νόσο τονίζουμε την ανάγκη διεπιστημονικής και ολιστικής προσέγγισης των ασθενών.
Μια ιστορική επιστημονική μέθοδο του 3ου αι. π.Χ. θα χρησιμοποιήσουν σήμερα έλληνες μαθητές για να μετρήσουν την ακτίνα της Γης. Με τον τρόπο αυτό θα αναβιώσουν το διάσημο «πείραμα του Ερατοσθένη», ο οποίος υπολόγισε την περιφέρεια της Γης πριν από 2.300 χρόνια έχοντας ως μοναδικά εργαλεία μια ράβδο, «βηματιστές» της εποχής για τη μέτρηση αποστάσεων, βασικές αρχές της τριγωνομετρίας και την κοινή λογική.
Η σημερινή, πρώτη ημέρα της άνοιξης επελέγη για την πραγματοποίηση της δράσης, καθώς οι ισημερίες, όπως και τα ηλιοστάσια, θεωρούνται ιδανικές ημερομηνίες για την πραγματοποίηση του ιστορικού πειράματος.Το πείραμα που απευθύνεται σε μαθητές όλων των βαθμίδων διοργανώνεται από την Πανελλήνια Ενωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το οποίο έχει εκδώσει οδηγίες για τη διεξαγωγή του, και με τη στήριξη του υπουργείου Παιδείας και του ελληνικού γραφείου του European Space Education Resource Office.
Εντυπωσιακή ακρίβειαΤην ώρα της μεσημβρίας, μαθητές και καθηγητές από ολόκληρη τη χώρα θα πάρουν στα χέρια τους μέτρο, αλφάδι, μοιρογνωμόνιο και θα συμμετάσχουν σε μια βιωματική δραστηριότητα που, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές του Εθνικού Αστεροσκοπείου, «στοχεύει στην αποδοχή της αξίας των θετικών επιστημών ως εργαλείου για την κατανόηση του σύμπαντος κόσμου και στην προώθηση της θετικής στάσης των μαθητών απέναντι σε αυτές τις επιστήμες».
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });Το «πείραμα του Ερατοσθένη» αποτελεί ιδανική αφορμή για κάτι τέτοιο, λόγω της απλότητάς του αλλά και της εντυπωσιακής ακρίβειας στο αποτέλεσμα που παράγει. Ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης σε περίπου 250.000 αλεξανδρινά στάδια, τα οποία αντιστοιχούν σε σχεδόν 40.000 χιλιόμετρα, μέτρηση που θεωρείται εξαιρετική, καθώς αποκλίνει κατά μόλις 2% από την πραγματική τιμή.
Πώς ξεκίνησεΠώς, όμως, ξεκίνησε αυτό που σήμερα θα αναβιώσουν εκατοντάδες μαθητές σε ολόκληρη τη χώρα; «Η πρώτη ιστορικά τεκμηριωμένη μέτρηση της περιμέτρου της Γης αποδίδεται στον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο, τον 3οαι. π.Χ., στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο Ερατοσθένης υπήρξε σπουδαίος αστρονόμος, μαθηματικός, γεωδαίτης και γεωγράφος και διετέλεσε διευθυντής της ξακουστής Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας», επισημαίνει η Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού, αστροφυσικός στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. «Είχε παρατηρήσει, ή γνώριζε από παρατηρήσεις άλλων ερευνητών, ότι κατά το θερινό ηλιοστάσιο, ακριβώς το μεσημέρι, ο Ηλιος κατοπτριζόταν ολόκληρος στον πυθμένα ενός πηγαδιού στη Συήνη, το σημερινό Ασουάν. Παρατήρησε επίσης ότι την ίδια μέρα και ώρα δεν συνέβαινε το ίδιο φαινόμενο και στην Αλεξάνδρεια. Επομένως η γωνία πρόσπτωσης των ηλιακών ακτίνων διέφερε στους δύο τόπους για τη δεδομένη χρονική στιγμή. Ο Ερατοσθένης ξεκίνησε με τις ακόλουθες δύο υποθέσεις:
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });Στη συνέχεια συνέκρινε, την ίδια χρονική στιγμή, τη διεύθυνση των ηλιακών ακτίνων με τη διεύθυνση της κατακορύφου στις δύο πόλεις», προσθέτει η Αναστασία – Φιόρη Μεταλληνού. Χρησιμοποιώντας μαθηματικούς υπολογισμούς και κάνοντας μετρήσεις με μια ράβδο, ο Ερατοσθένης υπολόγισε σε περίπου 7,2 μοίρες τη γωνία ανάμεσα στην ακτίνα της Γης που καταλήγει στη Συήνη και την ακτίνα της Γης που καταλήγει στην Αλεξάνδρεια κατά τη μεσημβρία.
googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });Επειτα υπολόγισε την απόσταση μεταξύ των δύο πόλεων, «είτε με βάση τη σταθερή ταχύτητα με την οποία ταξίδευαν τα καραβάνια επί 50 ημέρες – 100 στάδια την ημέρα επί 50 ημέρες, δηλαδή 5.000 στάδια συνολικά – είτε λαμβάνοντας την πληροφορία από αιγυπτιακούς τοπογραφικούς χάρτες, όπου οι μετρήσεις είχαν γίνει από επαγγελματίες “βηματιστές”, οι οποίοι περπατώντας με σταθερούς διασκελισμούς κατέγραφαν αποστάσεις», λέει η κυρία Μεταλληνού. Ετσι, «συμπέρανε ότι στις 360 μοίρεςαντιστοιχεί απόσταση 250.000 σταδίων, τα οποία ισοδυναμούν με 40.000 χιλιόμετρα, που είναι και η περιφέρεια του πλανήτη μας. Το λάθος στον υπολογισμό ήταν μόνο 2%: ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα, δεδομένου ότι οι υπολογισμοί πραγματοποιήθηκαν πριν από περίπου 2.300 χρόνια».
