Τεχνολογία

Στην ανάγκη να διερευνηθεί δικαστικά το σκάνδαλο της Blue Skies και της «Ομάδας Αλήθειας» επέμεινε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτης Φάμελλος.

Ο κ. Φάμελλος αναφέρθηκε στη μήνυση που ανακοίνωσαν ότι θα καταθέσουν εναντίον του οι υπεύθυνοι της Ομάδας Αλήθειας. Είπε συγκεκριμένα πως «είναι πρωτοφανές αυτό που δημοσιοποιήθηκε: η προαναγγελία μήνυσης εναντίον πολιτικού αρχηγού και είναι κάτι που έρχεται από τη ΝΔ και τον κ. Μητσοτάκη. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι η Ομάδα Αλήθειας υποστηρίζει τη ΝΔ. Άρα ο προπαγανδιστικός μηχανισμός της ΝΔ προανήγγειλε ότι θα μου κάνει μήνυση επειδή πήγα στην δικαιοσύνη και ζήτησα τη διερεύνηση της υπόθεσης και τα στοιχεία που έχει αναδείξει η δημοσιογραφική έρευνα. Φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης», μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Open.

Εξήγησε ακόμη ότι το ζήτημα δεν είναι στην προπαγάνδα αλλά «το πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση που υποκρύπτεται πίσω από τη λειτουργία του. Πώς πληρώνεται αυτός ο μηχανισμός; Η μηνυτήρια αναφορά έγινε γιατί υπήρξαν δημοσιεύματα που αποδεικνύουν ότι στελέχη της ΝΔ που πληρώνονταν από την Blue Skies είναι στελέχη της Ομάδας Αλήθειας. Οι σχέσεις αυτές και από που πληρώνονταν τα στελέχη θα πρέπει να διευκρινισθεί. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης είπε «ιδιώτες πληρώνουν ιδιώτες». Για να λειτουργούν σαν προπαγανδιστικός μηχανισμός. Έχουμε έναν μηχανισμός προπαγάνδας, που πληρώνεται με κρατικό και ιδιωτικό χρήμα».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); «Είναι εντολή της ΝΔ η μήνυση»

Υπογράμμισε ακόμη ότι «η προαναγγελία της μήνυσης έγινε όταν πήγα στον εισαγγελέα, αυτό ήταν που ενόχλησε. Είναι εντολή της ΝΔ η μήνυση. Ζητώ από τους πολιτικούς αρχηγούς να πάρουν θέση. Είναι θέμα δημοκρατίας. Υπάρχει παραβίαση της νομοθεσίας περί χρηματοδότησης κομμάτων. Αυτό είναι το βασικό ζήτημα. Το ότι υπάρχει προπαγανδιστικός μηχανισμός είναι γνωστό. Τώρα μιλάμε για παράνομη χρηματοδότηση κόμματος και τριγωνική συναλλαγή. Μαζεύτηκαν πολλά, υποκλοπές, επίθεση στις Ανεξάρτητες Αρχές, σκάνδαλο των Τεμπών. Το θέμα θα έλθει ξανά στην Βουλή γιατί εκεί θα πρέπει να λογοδοτήσει ο κ. Μητσοτάκης».

Ερωτηθείς σχετικά με την παρατήρηση του Άδωνι Γεωργιάδη ότι στην εισαγγελία δεν τον συνόδευε ο Παύλος Πολάκης απάντησε πως «ο κ. Γεωργιάδης δεν απαντά για την ταμπακέρα που είναι η παράνομη χρηματοδότηση. Στην εισαγγελία πήγα με τον γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας που καλύπτει το ευρύτερο φάσμα. Με τον Παύλο Πολάκη έχουμε κάνει συζήτηση για όλα τα πεδία στα οποία θα πρέπει να προσφύγουμε για το σκάνδαλο της Ομάδας Αλήθειας».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); «Ο κ. Μητσοτάκης πριμοδοτεί τα ιδιωτικά ιδρύματα»

Για τα φαινόμενα βίας στα πανεπιστήμια ο κ. Φάμελλος ανέφερε πως «ο κ. Χρυσοχοίδης έχει σοβαρές υποχρεώσεις στα θέματα ασφάλειας και δεν έχει ανταποκριθεί. Υπάρχουν επιθέσεις οι οποίες δεν μπορεί να μην αντιμετωπίζονται. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα που η αστυνομία μπορεί να αντιμετωπίσει όταν πρόκειται για αυτόφωρα αδικήματα στον χώρο των πανεπιστημίων. Εμείς λέμε ότι θα υπάρχει ασφάλεια σε όλα τα πεδία της ελληνικής κοινωνίας. Δεν θα κατηγορήσω για σχέδιο πίσω από τα πρόσφατα επεισόδια. Όμως υπάρχουν πολλές εστίες υποβάθμισης των πανεπιστημίων, ενώ ο κ. Μητσοτάκης πριμοδοτεί τα ιδιωτικά ιδρύματα».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Συμπλήρωσε ότι «το ελληνικό πανεπιστήμιο, οι πρυτανικές αρχές και πανεπιστημιακή κοινότητα μπορούν να περιφρουρήσουν την λειτουργία του και να προστατεύσουν τις ιδέες και την περιουσία του. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο που οι διοικήσεις του να έχουν την ευθύνη. Όλοι πρέπει να αναβαθμίσουμε την ευθύνη μας».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Για τις δημοσκοπήσεις και την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ επισήμανε πως «υπάρχει ένα πρόβλημα απαξίωσης της πολιτικής και των θεσμών. Τον κ. Μητσοτάκη τον βολεύει αυτή η απαξίωση, να δημιουργείται η εντύπωση ότι όλοι ίδιοι είναι, να ενισχύεται η αποπολιτικοποίηση, αλλά έχουμε κι εμείς τις ευθύνες μας. Περάσαμε δύσκολη περίοδο, υπήρξε ζήτημα αξιοπιστίας για τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επιστρέψει πλέον στην αξιοπιστία και στην δυναμική αντιπολίτευση. Δεν μας αρέσει η δημοσκοπική εικόνα, αλλά είμαστε σε μία πορεία επανεκκίνησης. Θα γίνει μεγάλη αλλαγή στο Συνέδριο του κόμματος και θα εκφραστεί και στο πολιτικό δυναμικό. Η πολιτική μας πρόταση όμως πηγαίνει καλά στην κοινωνία. Η κοινωνία συμφωνεί στην συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων ώστε να υπάρχει προοδευτική απάντηση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη».

Αυξάνεται ο απολογισμός των νεκρών μετά την έναρξη της «Επιχείρησης Sindoor» από την Ινδία κατά του Πακιστάν, το οποίο έχει δεσμευτεί ότι θα απαντήσει στις επιθέσεις σε έξι σημεία στο έδαφός του και στο τμήμα του Κασμίρ που ελέγχει.

Ο πακιστανικός στρατός κάνει λόγο για 31 νεκρούς αμάχους. Είκοσι έξι σκοτώθηκαν στις πυραυλικές επιθέσεις της Ινδίας, ενώ άλλοι πέντε άμαχοι έχασαν τη ζωή τους κατά μήκος της Γραμμής Ελέγχου από πυρά πυροβολικού.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η Ινδία, από τη δική της μεριά, έχει ανακοινώσει τρεις νεκρούς στο ίδιο σημείο λόγω πυρών από τη μεριά του Πακιστάν.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η Ινδία ξεκίνησε την «Επιχείρηση Sindoor».

Πού χτύπησε η Ινδία

Η ένταση ανάμεσα στα δύο κράτη που διαθέτουν πυρηνικά έχει αυξηθεί απότομα μετά από φονική επίθεση που κόστισε τη ζωή σε 26 ανθρώπους στο ινδικό Κασμίρ.

Η Ινδία κατηγορεί το Πακιστάν για την επίθεση, με το Ισλαμαμπάντ να απορρίπτει τις κατηγορίες.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Πηγή: Al Jazeera

Ποιες είναι οι αιτίες της σύγκρουσης

Οι ρίζες της σύγκρουσης στο Κασμίρ πηγαίνουν πίσω στη διαίρεση της Βρετανικής Ινδίας το 1947, η οποία οδήγησε στη δημιουργία μιας κυρίως ινδουιστικής Ινδίας και ενός κυρίως μουσουλμανικού Πακιστάν, όπως θυμίζουν οι New York Times.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ο ινδουιστής μονάρχης του πριγκιπικού κράτους του Κασμίρ με μουσουλμανική πλειοψηφία προσχώρησε στην Ινδία, αλλά το Πακιστάν διεκδίκησε το έδαφος και προσπάθησε να το καταλάβει με στρατιωτική βία.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Μια συμφωνία με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ το 1949 καθιέρωσε μια γραμμή κατάπαυσης του πυρός, διαιρώντας το Κασμίρ.

Μετά τους πολέμους του 1965 και του 1971, η γραμμή κατάπαυσης του πυρός έγινε η Γραμμή Ελέγχου, με την Ινδία να κατέχει περίπου τα δύο τρίτα του Κασμίρ και το Πακιστάν το υπόλοιπο.

Ωστόσο, η διαμάχη παραμένει ανεπίλυτη.

Η Γραμμή Ελέγχου. Πηγή: Al Jazeera

Οι εκλογές του 1987 στο ινδικό Κασμίρ

Μια εξέγερση στο υπό ινδική διοίκηση τμήμα του Κασμίρ ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980, κυρίως λόγω δυσαρέσκειας του πληθυσμού εκεί, με το Πακιστάν να υποστηρίζει τελικά ορισμένες οργανώσεις, λένε ειδικοί που επικαλούνται οι NYT.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Οι τοπικές εκλογές του 1987 θεωρήθηκαν ευρέως ως στημένες, με αποτέλεσμα να βρεθεί σε μειονεκτική θέση ένας συνασπισμός μουσουλμανικών κομμάτων.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

«Αυτό οδήγησε τους πολιτικούς ακτιβιστές του Κασμίρ στο συμπέρασμα ότι δεν θα μπορούσαν ποτέ να επιτύχουν τα πολιτικά τους αιτήματα στην κάλπη», δήλωσε ο Κρίστοφερ Κλάρι, αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Όλμπανι.

«Προέκυψε μια κυρίως ντόπια εξέγερση», είπε, «αλλά τα επόμενα χρόνια υιοθετήθηκε από οργανώσεις με έδρα το Πακιστάν», σημείωσε.

Μεταξύ των οργανώσεων με επίκεντρο το Κασμίρ που εμφανίστηκαν, ορισμένες υποστήριζαν την ανεξαρτησία της περιοχής, ενώ άλλες ήθελαν να καταληφθεί η ινδική πλευρά του Κασμίρ από το Πακιστάν.

Τη δεκαετία του 1990, το Πακιστάν παρείχε εκπαίδευση και άλλη υποστήριξη σε διάφορες μαχητικές οργανώσεις που δρούσαν στο Κασμίρ και στο εσωτερικό του Πακιστάν.

Η εμπλοκή αυτή αναγνωρίστηκε αργότερα από αρκετούς ανώτερους Πακιστανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του πρώην δικτάτορα Περβέζ Μουσάραφ.

Η κατάσταση αυτή τη δεκαετία του 1990 ανάγκασε σε φυγή τη μειονότητα των Ινδουιστών του Κασμίρ, ένας μεγάλος αριθμός των οποίων έφυγε για το Νέο Δελχί και άλλες πόλεις αφού αντιμετώπισε στοχευμένες επιθέσεις, γράφουν οι ΝΥΤ.

Πώς κατέρρευσε η ειρηνευτική διαδικασία

Γύρω στο 2002, υπήρξε μείωση της έντασης καθώς το Πακιστάν απαγόρευσε τη Λασκάρ-ε-Τάιμπα και την Τζάις-ε-Μουχάμαντ, μια άλλη σημαντική μαχητική οργάνωση, αν και η Λασκάρ-ε-Τάιμπα συνέχισε να λειτουργεί με άλλα ονόματα.

Κηρύχθηκε κατάπαυση του πυρός και ξεκίνησε μια ειρηνευτική διαδικασία με την Ινδία, μια αλλαγή που ορισμένοι παρατηρητές συνέδεσαν με την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών μετά την επέμβασή τους στο Αφγανιστάν έπειτα από την 11η Σεπτεμβρίου 2001.

Η ειρηνευτική διαδικασία κατέρρευσε μετά τις επιθέσεις στη Βομβάη της Ινδίας το 2008, οι οποίες στοίχισαν τη ζωή σε 166 ανθρώπους και αποδόθηκαν στη Λασκάρ-ε-Τάιμπα.

Θα πάνε σε πόλεμο πλήρους κλίμακας Ινδία και Πακιστάν;

Εμπειρογνώμονες λένε ότι μια στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν, που αμφότερες είναι εξοπλισμένες με πυρηνικά όπλα, ενέχει τον κίνδυνο ταχείας κλιμάκωσης που θα ήταν δύσκολο να περιοριστεί.

Σύμφωνα με τους NYT, η Ινδία δεν περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από οποιαδήποτε παγκόσμια πίεση για τις ενέργειές της και τα τελευταία χρόνια αντιδρά πιο δυναμικά καθώς η διπλωματική και οικονομική της δύναμη έχει αυξηθεί.

Οι κυβερνήσεις του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας έχουν μιλήσει με τις δύο πλευρές και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν προσφέρθηκε δημοσίως να μεσολαβήσει. Τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν ζητήσει αυτοσυγκράτηση και διάλογο. Την 1η Μαΐου, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο είχε χωριστές συνομιλίες με τον πρωθυπουργό του Πακιστάν Σεχμπάζ Σαρίφ και τον υπουργό Εξωτερικών της Ινδίας, Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ.

Αναλυτές λένε ότι η Ινδία ερμηνεύει τις εκφράσεις υποστήριξης από πολλές χώρες για την επιδίωξή της να αποδοθεί δικαιοσύνη ως πράσινο φως για τα όποια μέτρα λάβει.

Όμως η Ινδία, λένε οι αναλυτές, μπορεί να συγκρατηθεί από τον κίνδυνο να εκθέσει έναν στρατό που βρίσκεται ακόμη υπό μετασχηματισμό.

Αυτοί οι περιορισμοί, λένε οι ειδικοί, θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον Ναρέντρα Μόντι να επιλέξει μια πιο «χειρουργική» επιλογή – όπως περιορισμένες αεροπορικές επιδρομές ή επιδρομές των ειδικών δυνάμεων κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν – που κατευνάζει την οργή της κοινής γνώμης, μειώνει τον κίνδυνο ντροπιαστικών ατυχημάτων και αποφεύγει τα κλιμακούμενα αντίποινα.

Διασώστες αναζητούν επιζώντες σε κατεστραμμένο κτίριο μετά το χτύπημα που δέχτηκε από ινδικό πλήγμα στην πόλη Μουρίντκε.

Ποιο είναι το καθεστώς του Κασμίρ τώρα

Η Ινδία και το Πακιστάν έχουν διεξαγάγει τρεις πολέμους για το Κασμίρ και έχουν σημειωθεί πολυάριθμες στρατιωτικές εισβολές, αστυνομικές επιχειρήσεις και τρομοκρατικές επιθέσεις, καθώς μαχητές έχουν σκοτώσει δεκάδες πολίτες, συμπεριλαμβανομένων ινδουιστών προσκυνητών.

Από την τελευταία φορά που ξέσπασε πόλεμος το 1999, το Κασμίρ παραμένει ένα από τα πιο στρατιωτικοποιημένα μέρη στον κόσμο. Η Ινδία και το Πακιστάν έχουν φτάσει αρκετές φορές στα πρόθυρα του πολέμου, μεταξύ άλλων το 2019, όταν μια βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στο Κασμίρ σκότωσε τουλάχιστον 40 Ινδούς στρατιώτες.

Το 2019, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι κατάργησε ένα μέρος του ινδικού συντάγματος που έδινε ημιαυτονομία στο κρατίδιο Τζαμού και Κασμίρ. Η κίνηση αυτή, για την πλήρη ενσωμάτωση του Τζαμού και Κασμίρ, όπως είναι γνωστό το τμήμα της Ινδίας στην περιοχή, ήταν μέρος της ινδουιστικής εθνικιστικής ατζέντας του, γράφουν οι NYT.

Η κυβέρνησή του άρχισε να διοικεί απευθείας την περιοχή από το Νέο Δελχί, ενισχύοντας σε τεράστιο βαθμό τα σώματα ασφαλείας στην περιοχή και αποκόπτοντας τις επικοινωνίες με τον έξω κόσμο.

Φυλάκισε χιλιάδες, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών ηγετών, ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και πολιτών και ανέστειλε τη δημοκρατία για χρόνια.

Το Πακιστάν καταδίκασε τις κινήσεις της Ινδίας.

Όμως, βίαιες ταραχές έχουν ξεσπάσει και στο τμήμα του Κασμίρ που ελέγχεται από το Πακιστάν. Οι διαμαρτυρίες εκεί αντανακλούν ένα γενικό αίσθημα δυσαρέσκειας για την πακιστανική κυριαρχία.

Η άμεση διακυβέρνηση από την Ινδία περιόρισε τα ξεσπάσματα βίας στο τμήμα του Κασμίρ που ελέγχει. Οι εκλογές ξανάρχισαν επίσης πέρυσι. Ωστόσο, η δυσαρέσκεια για το κόμμα του Μόντι για την καταπίεση του ντόπιου πληθυσμού, παραμένει.

Πηγή: in

Όταν η Καθολική Εκκλησία εκλέγει νέο Πάπα, ο κόσμος εναγωνίως παρακολουθεί τον καπνό που αναδύεται από μια μικρή καμινάδα στην κορυφή της Καπέλα Σιξτίνα.

Αν ο καπνός είναι μαύρος, δεν έχει επιλεγεί νέος Πάπας, αλλά αν είναι λευκός, η απόφαση έχει ληφθεί: Habemus Papam – έχουμε Πάπα.

Αλλά αυτό που δεν βλέπουν οι τηλεθεατές είναι η κρυμμένη πολυπλοκότητα της τελετουργίας που πάει πίσω αιώνες: η προσεκτικά κατασκευασμένη καμινάδα, η μηχανική σόμπα και οι ακριβείς χημικές συνταγές, κάθε μέρος της οποίας έχει σχεδιαστεί με επιμέλεια για να διασφαλίσει ότι θα προκύψει σαφές μήνυμα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Οι ειδικοί δήλωσαν στο BBC ότι η διαδικασία απαιτεί «δύο πυροτεχνήματα ειδικής κατασκευής», πρόβες δοκιμών καπνού και πυροσβέστες του Βατικανού σε ετοιμότητα. Το τελετουργικό είναι σχολαστικά οργανωμένο από μια ομάδα μηχανικών και ανώτερων μελών της Εκκλησίας που εργάζονται συντονισμένα.

Η μακραίωνη παράδοση

Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε τη Δευτέρα του Πάσχα σε ηλικία 88 ετών και με την κηδεία να έχει τελειώσει, η προσοχή έχει στραφεί στο κονκλάβιο – μια ιδιωτική συνάντηση μέσω της οποίας θα επιλεγεί ο νέος Πάπας.

Το Βατικανό επιβεβαίωσε ότι οι καρδινάλιοι θα συναντηθούν στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στις 7 Μαΐου για να τελέσουν μια ειδική λειτουργία πριν συγκεντρωθούν μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα, όπου θα ξεκινήσει η πολύπλοκη ψηφοφορία.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Η παράδοση της καύσης των χάρτινων ψηφοδελτίων των καρδιναλίων χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και έγινε μέρος των τελετουργιών του κονκλαβίου με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και την αποτροπή της παραποίησης, ιδίως μετά τις προηγούμενες καθυστερήσεις στις παπικές εκλογές που είχαν οδηγήσει σε δημόσια απογοήτευση και αναταραχή.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Με την πάροδο του χρόνου, το Βατικανό άρχισε να χρησιμοποιεί τον καπνό ως έναν τρόπο επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, διατηρώντας παράλληλα την αυστηρή εμπιστευτικότητα της ψηφοφορίας.

Και σήμερα, παρά την απίστευτη εξέλιξη στην επικοινωνία, το Βατικανό επέλεξε να διατηρήσει την παράδοση.

«Από την αρχαιότητα και μετά οι άνθρωποι έβλεπαν τον ανερχόμενο καπνό – από τις θυσίες ζώων και σιτηρών στη Βίβλο ή από την καύση θυμιάματος στην παράδοση – ως μια μορφή ανθρώπινης επικοινωνίας με το θείο», δήλωσε στο BBC η Κάντιντα Μος, καθηγήτρια θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ.

«Στην καθολική παράδοση, οι προσευχές «ανεβαίνουν» στον Θεό. Η χρήση του καπνού θυμίζει αυτές τις θρησκευτικές τελετουργίες και την αισθητική του θαύματος και του μυστηρίου που τις συνοδεύει».

Η καθηγήτρια ανέφερε επίσης ότι ο ανερχόμενος καπνός επιτρέπει στους ανθρώπους που συγκεντρώνονται στην πλατεία του Αγίου Πέτρου «να αισθάνονται ότι συμπεριλαμβάνονται – σαν να ενσωματώνονται σε αυτή τη μυστηριώδη και μυστική υπόθεση».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Οι λόγοι είναι συμβολικοί, αλλά το να λειτουργήσει στον 21ο αιώνα απαιτεί μηχανική του πραγματικού κόσμου.

Δύο σόμπες στο εσωτερικό της Καπέλα Σιξτίνα

Στο εσωτερικό της Καπέλα Σιξτίνα, έχουν εγκατασταθεί προσωρινά δύο σόμπες ειδικά για το κονκλάβιο: η μία για την καύση των ψηφοδελτίων και η άλλη για την παραγωγή των σημάτων καπνού.

Και οι δύο σόμπες είναι συνδεδεμένες με μια μικρή καπνοδόχο – έναν σωλήνα μέσα σε μια καμινάδα που επιτρέπει τη διαφυγή του καπνού – που οδηγεί μέσω της οροφής του παρεκκλησίου προς τα έξω. Την Παρασκευή, τα πυροσβεστικά συνεργεία εθεάθησαν στην οροφή να ασφαλίζουν προσεκτικά την κορυφή της καμινάδας στη θέση της, ενώ οι εργάτες έστηναν σκαλωσιές και κατασκεύαζαν τις σόμπες στο εσωτερικό.

Πυροσβέστες εγκαθιστούν την καμινάδα στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, ενόψει του κονκλάβιου, στο Βατικανό. Vatican Media/­Handout via REUTERS

Η Καπέλα Σιξτίνα, η οποία χτίστηκε πριν από περισσότερα από 500 χρόνια, φιλοξενεί μια από τις πιο διάσημες οροφές στον κόσμο. Στολισμένη με τις τοιχογραφίες του Μιχαήλ Άγγελου, δεν είναι ακριβώς σχεδιασμένη για σήματα καπνού και η καμινάδα πρέπει να εγκατασταθεί διακριτικά και με ασφάλεια.

Είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Οι τεχνικοί είτε χρησιμοποιούν ένα υπάρχον άνοιγμα είτε δημιουργούν μια προσωρινή καταπακτή μέσω της οποίας εισάγεται ο καπναγωγός – συνήθως κατασκευασμένος από μέταλλο όπως σίδερο ή χάλυβα. Ο σωλήνας περνάει από τις σόμπες προς τα έξω, βγαίνοντας μέσα από την κεραμοσκεπή πάνω από την πλατεία του Αγίου Πέτρου.

Το εσωτερικό της Καπέλα Σιξτίνα με τις ειδικές σόμπες. Vatican Media/Handout via REUTERS

Κάθε αρμός σφραγίζεται για την αποφυγή διαρροών και κάθε εξάρτημα ελέγχεται. Οι ειδικοί κάνουν πρόβες για δοκιμές καπνού τις ημέρες πριν από την έναρξη του κονκλάβιου, διασφαλίζοντας ότι οι καμινάδες λειτουργούν σε πραγματικό χρόνο. Ακόμη και οι πυροσβέστες του Βατικανού συμμετέχουν και είναι σε ετοιμότητα σε περίπτωση δυσλειτουργίας.

«Πρόκειται για μια τόσο προσεκτική διαδικασία, διότι αν ένα πράγμα πάει στραβά, δεν είναι απλώς μια τεχνική αποτυχία – γίνεται διεθνές συμβάν», δήλωσε στο BBC ο Κέβιν Φάρλαμ, δομικός μηχανικός που έχει εργαστεί σε ακίνητα πολιτιστικής κληρονομιάς. «Δεν είναι σαν να βάζεις έναν σωλήνα σε έναν απλό φούρνο πίτσας. Κάθε μέρος του συστήματος πρέπει να εγκατασταθεί χωρίς να καταστραφεί τίποτα».

Η εγκατάσταση αυτή γίνεται ημέρες πριν από την άφιξη των καρδιναλίων και αποσυναρμολογείται μόλις επιλεγεί ο Πάπας.

Λευκός ή μαύρος καπνός

Για να διασφαλίσουν ότι το σήμα είναι ορατό, οι τεχνικοί του Βατικανού χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό χημικών ενώσεων.

«Αυτό που ουσιαστικά φτιάχνουν εδώ είναι δύο πυροτεχνήματα ειδικής κατασκευής», δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Μαρκ Λορχ, επικεφαλής του τμήματος χημείας και βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο του Hull.

«Για τον μαύρο καπνό, καίγεται ένα μείγμα υπερχλωρικού καλίου, ανθρακενίου και θείου – παράγοντας πυκνό, σκούρο καπνό».

«Για τον λευκό καπνό, χρησιμοποιείται ένας συνδυασμός χλωρικού καλίου, λακτόζης και κολοφώνιου, ο οποίος καίγεται με τρόπο που τον καθιστά καθαρό και χλωμό».

«Στο παρελθόν προσπαθούσαν να κάψουν υγρό άχυρο για να δημιουργήσουν πιο σκούρο καπνό και ξηρό άχυρο για να κάνουν πιο ανοιχτό καπνό – αλλά αυτό προκαλούσε σύγχυση, επειδή μερικές φορές φαινόταν γκρίζος».

Εργάτες στήνουν σκαλωσιές καθώς προετοιμάζονται για την εγκατάσταση της καμινάδας στην Καπέλα Σιξτίνα. Vatican Media/­Handout via REUTERS

Εξήγησε ότι αυτά τα χημικά «είναι προσυσκευασμένα σε φυσίγγια και αναφλέγονται ηλεκτρονικά», ώστε να μην υπάρχει ασάφεια.

Η προσθήκη του χτυπήματος της καμπάνας – που εισήχθη κατά την εκλογή του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ’ – χρησιμεύει πλέον ως επιβεβαίωση και χρησιμοποιείται παράλληλα με το σήμα καπνού.

Με την πάροδο των ετών, υπήρξαν προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος: έγχρωμα φώτα, ψηφιακές ειδοποιήσεις ή ακόμη και τηλεοπτικές ψηφοφορίες. Αλλά για το Βατικανό, το τελετουργικό δεν είναι απλώς ένα εργαλείο επικοινωνίας – είναι μια στιγμή συνέχειας με την παράδοση αιώνων.

«Πρόκειται για παράδοση και μυστικότητα, αλλά έχει και πραγματικό θεολογικό βάρος», δήλωσε η καθηγήτρια Μος.

Φως στην ταυτότητα των νεκρών του Τάφου της Περσεφόνης και τέλος στη θεωρία που ήθελε τον συγκεκριμένο τάφο να ανήκει στον Φίλιππο Β’, τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βάζει νέα επιστημονική μελέτη, η οποία έθεσε στο επίκεντρό της τα οστά που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη του Μανόλη Ανδρόνικου.

Μία γυναίκα και ένας άνδρας ήταν θαμμένοι στον Τάφο Ι, ο οποίος βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με εκείνον του Φιλίππου Β’ στη Μεγάλη Τούμπα, στη νεκρόπολη των Αιγών ενώ εντοπίστηκε οστεολογικό υλικό επίσης ανηλίκων και ζώων.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Για τη μελέτη των οστών χρησιμοποιήθηκε ένα μεγάλο εύρος επιστημονικών τεχνικών, μεταξύ άλλων ραδιοχρονολόγηση με άνθρακα, ανάλυση αρχαίου DNA, ισοτοπική ανάλυση στροντίου, άνθρακα και αζώτου, όπως αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Journal of Archaeological Science με επικεφαλής τον ομότιμο διευθυντή Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», Γιάννη Μανιάτη.

Ο άνδρας και η γυναίκα

Ο άνδρας, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, ήταν ηλικίας 25-35 ετών. Είχε ύψος 1,67. Τα ισότοπα του στροντίου έδειξαν ότι έζησε τουλάχιστον έως την ηλικία των επτά ετών μακριά από την περιοχή της Πέλλας, γεγονός που αποκλείει ξεκάθαρα την πιθανότητα να ταυτίζεται με τον Φίλιππο Β’. Τα δεδομένα δείχνουν δε, ως πιθανές περιοχές καταγωγής του τη βορειοδυτική Ελλάδα, ή περιοχές της Πελοποννήσου. Η γυναίκα εκτιμάται ότι ήταν μεταξύ 18 και 25 ετών, αλλά καταγόταν από την περιοχή, όπου και πέθανε.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Η ραδιοχρονολόγηση τοποθετεί την ταφή  και των δύο ενηλίκων στο πρώτο μισό του 4ου αιώνα π.Χ. και πιο συγκεκριμένα μεταξύ 400 και 367 π.Χ., και με ενδεχόμενες διορθώσεις μετατοπίζεται ελαφρώς μεταξύ 388-356 π.Χ. Σε κάθε περίπτωση το εύρος της χρονολόγησης απέχει από τη δολοφονία του Φιλίππου Β’ το 336 π.Χ. Αντιθέτως τα οστά των ανηλίκων και των ζώων χρονολογούνται αρκετούς αιώνες αργότερα, στη ρωμαϊκή περίοδο, από το 150 π.Χ. έως το 130 μ.Χ., και συνεπώς δεν σχετίζονται με την αρχική ταφή των ενηλίκων.

Ποιοι ήταν λοιπόν οι νεκροί του τάφου; Η μελέτη της διεθνούς επιστημονικής ομάδας με μέλη από την Ελλάδα, τη Δανία, την Ιταλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία, υποστηρίζει ότι οι δύο ενήλικες τάφηκαν την ίδια περίοδο, στα μέσα του 4ου αι. π.Χ. και εικάζουν ότι ο άνδρας «ήταν πιθανότατα σημαντικό μέλος της μακεδονικής βασιλικής οικογένειας των Αργεαδών/Τημενιδών». Θεωρούν ότι τα αποτελέσματα της έρευνάς τους «προσφέρουν ένα στέρεο επιστημονικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο μπορεί να βασιστεί η ιστορική και αρχαιολογική έρευνα για την ταυτότητα των νεκρών», ενώ ταυτοχρόνως αποκλείουν την πιθανότητα ο τάφος να συνδέεται με τον Φίλιππο Β’, τη σύζυγό του Κλεοπάτρα και το νεογέννητο παιδί τους, όπως επισημαίνεται.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Η αρμόδια αρχαιολόγος

Με ενδιαφέρον, αλλά και επιφυλάξεις προσεγγίζει τα αποτελέσματα της έρευνας η ταγμένη στην ανάδειξη των Αιγών, αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη, η οποία στο πλευρό του Μανόλη Ανδρόνικου ανέσκαψε και σχεδίασε τα ευρήματα στον κιβωτιόσχημο Τάφο Ι. «Τα στοιχεία είναι ενδιαφέροντα και επιβεβαιώνουν πολλά από όσα γνωρίζαμε για τον Τάφο Ι, ωστόσο υπάρχουν κάποιες αδυναμίες καθώς απουσιάζει από τη μελέτη η αρχαιολογική ματιά. Η ταφή είναι ξεκάθαρα γυναικεία, όπως μαρτυρούν τόσο το γεγονός ότι είναι τοποθετημένη σαφώς στο δάπεδο του τάφου μαζί με τα λιγοστά κτερίσματά της που σώθηκαν από τη σύληση, όπως και η  τοιχογραφία της πρόσοψης που απεικονίζει την Αρπαγή της Περσεφόνης. Η χρονολόγηση που δίνει η μελέτη είναι σωστή και επιβεβαιώνεται και από τα λιγοστά αλλά χαρακτηριστικά δείγματα κεραμεικής που βρέθηκαν στον χώρο. Είμαι βέβαιη πως η νεκρή είναι η Νικησίπολις από τις Φερές, η μητέρα της Θεσσαλονίκης, η οποία παντρεύτηκε τον Φίλιππο γύρω στο 354 π.Χ. και έμειναν παντρεμέ οι περίπου τρία χρόνια», λέει στα «ΝΕΑ». «Οσον αφορά το μωρό ή τα μωρά, έχουμε μεν οστά, αλλά δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να πούμε κάτι παραπάνω. Ο ανδρικός ενταφιασμός όμως είναι σίγουρα μεταγενέστερος· το μέρος του σώματός του που σώζεται βρέθηκε άθικτο πάνω στα μπάζα και όχι στο δάπεδο του τάφου. Δεν αποκλείεται να πρόκειται για κάποιον Γαλάτη – εξού και τα στοιχεία της έρευνας σωστά βλέπουν πως δεν καταγόταν από την περιοχή», εξηγεί η Αγγελική Κοτταρίδη.

Εκτελέσεις Γαλατών

Τι γύρευε όμως ένας Γαλάτης μέσα σε έναν μακεδονικό τάφο; «Οι Γαλάτες ήταν μισθοφόροι του Πύρρου και λεηλάτησαν τη βασιλική νεκρόπολη των Αιγών το 274-273 π.Χ. Το γεγονός ότι ο Πύρρος δεν τους τιμώρησε δημιούργησε δυσαρέσκεια στο πανελλήνιο και φαίνεται πως όταν οι Μακεδόνες νίκησαν εκτέλεσαν αιχμαλώτους Γαλάτες στους τάφους που είχαν μιανθεί από την εχθρική επίθεση. Εχουμε αρκετά παραδείγματα στην περιοχή», λέει η κ. Κοτταρίδη. Και όσον αφορά στη απόκλιση που υπάρχει ανάμεσα στη χρονολόγηση που δίνει η νέα έρευνα (η οποία θέλει άνδρας και γυναίκα να τάφηκαν την ίδια εποχή) και στη δική της εκδοχή, η αρχαιολόγος υποστηρίζει ότι «στο συγκεκριμένο σημείο η έρευνα έχει κάνει λάθος. Είναι πιο λογικό να πρόκειται για κάποιον Γαλάτη. Δεν εξηγείται αλλιώς το γεγονός ότι έχουμε μόνο το πόδι του, και μάλιστα σωστά τοποθετημένο μέσα στα μπάζα. Αν ήταν από τους βασικούς νεκρούς του τάφου – ο οποίος αναμοχλεύτηκε στη συνέχεια – θα είχε σκορπίσει, ειδικά οι μικρές φάλαγγες του ποδιού του, που είναι ανέγγιχτες», καταλήγει.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλει να απαγορεύσει έως το τέλος του 2027 τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, σύμφωνα με το Bloomberg. Με τον τρόπο αυτόν επιδιώκει να διακόψει τους δεσμούς με τη Μόσχα, η οποία κάποτε ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής ενέργειας της ηπείρου.

Η ΕΕ έχει θέσει ως μακροπρόθεσμο στόχο να καταργήσει σταδιακά τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μειώθηκαν απότομα μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, αλλά η Ρωσία παραμένει σημαντικός προμηθευτής μέσω αγωγού που διέρχεται από την Τουρκία και μέσω αποστολών υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Η ΕΕ σχεδιάζει να προτείνει τον Ιούνιο την απαγόρευση, μέχρι του τέλους του έτους, όλων των αγορών φυσικού αερίου μέσω νέων συμφωνιών με τη Ρωσία αλλά και μέσω υφιστάμενων συμβάσεων αγοράς σε τιμές spot, ανέφερε το Bloomberg. Τα ντιλ αυτά αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών της ηπείρου.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η Κομισιόν αναμένεται επίσης ότι θα υιοθετήσει τον επόμενο μήνα μέτρα για τον τερματισμό μέχρι το τέλος του 2027 και των υπόλοιπων συμβάσεων μακροχρόνιου χαρακτήρα για τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών αλλά και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), σημειώνεται.

Οι προσπάθειες για τον τερματισμό της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο εκτιμάται ότι θα ανοίξουν τον δρόμο σε αμερικανούς προμηθευτές να στέλνουν εκείνοι περισσότερο LNG στην Ευρώπη –κάτι που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει. Η ΕΕ υποστηρίζει ότι το σχέδιό της για απεξάρτηση από τη Ρωσία σε φυσικό αέριο θα έχει περιορισμένη επίδραση στις τιμές επειδή αναμένεται στις αγορές νέο κύμα προσφοράς LNG τα επόμενα χρόνια, ανέφεραν οι πηγές του Bloomberg, οι οποίες δεν κατονομάζονται.

Το διακύβευμα σε κάθε περίπτωση χαρακτηρίζεται τεράστιο. Η ΕΕ αγόρασε συνολικά το 2024 ρωσική ενέργεια αξίας 23 δισ. ευρώ. Οι ρωσικές εισαγωγές εξακολουθούσαν να αντιπροσωπεύουν το 19% των συνολικών αγορών φυσικού αερίου του μπλοκ των 27 κρατών πέρυσι, αφού οι αποστολές LNG εκτοξεύθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ αφότου η Gazprom PJSC περιόρισε τις ροές μέσω των αγωγών.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Το χρονοδιάγραμμα της Κομισιόν φέρεται να βασίζεται στην ικανότητα της ΕΕ να προμηθεύεται εναλλακτικά LNG από τις ΗΠΑ, το Κατάρ, τον Καναδά και την Αφρική, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Οι αγορές από τις ΗΠΑ ήδη θεωρείται ότι συζητούνται στο πλαίσιο των εμπορικών συνομιλιών με την κυβέρνηση Τραμπ.

Η ακρίβεια, οι εισφορές και η υπερφορολόγηση φτωχοποιούν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους σε σημείο οι 7 στους 10 να αναγκάζονται να επιβιώνουν με αμοιβές κάτω των 1.000 ευρώ τον μήνα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Οπως προκύπτει από τους πίνακες της Εργάνης, στο σύνολο των 2.390.157 εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, οι 1.606.196 – περίπου το 66% – έχουν μηνιαίες μεικτές αποδοχές κάτω από 1.200 ευρώ μεικτά, δηλαδή κάτω από 1.000 ευρώ καθαρά. Από αυτούς, 239.055 εργαζόμενοι εξακολουθούν και εισπράττουν κάτω από 500 ευρώ μεικτά ή 433 ευρώ καθαρά. Πάνω από μισό εκατομμύριο μισθωτοί (510.271) έχουν μεικτές μηνιαίες αποδοχές από 501 ως 800 ευρώ, δηλαδή από 434 ως 690 ευρώ καθαρά. Πρόκειται συνολικά σχεδόν για το 18% των εργαζομένων – από 31% το 2023.

Την ίδια ώρα, τα νέα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας για τον Φεβρουάριο (2025) δείχνουν πως έξι στους δέκα συνταξιούχους ζουν με σύνταξη που υπολείπεται των 1.000 ευρώ τον μήνα. Μάλιστα, η πλειοψηφία των κύριων συντάξεων βρίσκεται στο εύρος μεταξύ 500 και 1.000 ευρώ.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Πιο συγκεκριμένα, περίπου 285.917 συνταξιούχοι λαμβάνουν σύνταξη μικρότερη των 500 ευρώ, ενώ 1.142.359 συνταξιούχοι (σε σύνολο 1.933.667) εισπράττουν συντάξεις έως 1.000 ευρώ.

Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα μας είναι «πρωταθλήτρια» στην ακρίβεια, προτελευταία στην αγοραστική δύναμη στην ΕΕ και πρώτη στη φορολόγηση εισοδημάτων. Ετσι:

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

¢ Προτελευταία στην κατάταξη όσον αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης βρίσκεται η Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2024 που δημοσίευσε η Eurostat, και 30% χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στην πρώτη θέση βρίσκεται το Λουξεμβούργο και στην τελευταία η Βουλγαρία.

Στις τελευταίες θέσεις

¢ Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις σε μισθολογικά ζητήματα, με τον τρίτο χαμηλότερο μισθό ανάμεσα στις 35 χώρες του ΟΟΣΑ, ξεπερνώντας μόνο το Μεξικό και την Κολομβία. Ο μισθός αυτός είναι σημαντικά χαμηλότερος σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και υποδηλώνει έντονες οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

¢ Το 22% μισθών και συντάξεων παρακρατείται από τη φορολογία και τις κρατήσεις υπέρ υγείας (κυρίως από τη φορολογία). Οπως τονίζεται σε έκθεση της Eurobank, στο σύνολο της πενταετίας 2020-2024 οι ονομαστικές αμοιβές αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 13,2%, ενώ ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά 16,1%, γεγονός που καταδεικνύει τη συνεχιζόμενη πίεση στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων.

Οι καθαρές αποδοχές

¢ Τα 880 ευρώ στα οποία ανέρχεται ο νέος κατώτατος μισθός από 1ης Απριλίου είναι μεικτά. Οι καθαρές αποδοχές χωρίς τριετίες θα είναι κοντά στα 742 ευρώ. Ακόμα μικρότερες θα είναι οι αποδοχές για τους χαμηλόμισθους, αφού προς το παρόν δεν αναμορφώνονται οι φορολογικές κλίμακες, καθώς οι εργαζόμενοι με κατώτατο μισθό θα αλλάξουν κλιμάκιο φορολόγησης. Παράλληλα η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν αφορά παρά μόνο το 24% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή 1 στους 4 εργαζομένους (περίπου 575.000 εργαζόμενοι).

¢ Περίπου 440.000 συνταξιούχοι επιβαρύνονται με διπλή φορολόγηση λόγω του μνημονιακού μέτρου της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).

Σε μια εποχή έντονων προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπίσει βρίσκεται ο κλάδος της καφεστίασης.

Οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες, η δυσκολία εύρεσης προσωπικού, τα υψηλά ενοίκια αλλά και η μετατροπή της κλασικής καφετέριας σε εργασιακό χώρο από τους πελάτες της θέτουν στους επιχειρηματίες το δίλημμα για το ποια πρέπει θα πρέπει να είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.

Από την αρχή του χρόνου οι τιμές στον καφέ εκτός σπιτιού έχουν «τσιμπήσει», με τις αυξήσεις να κυμαίνονται από 5% έως 15%, είτε στο χέρι είτε στον σερβιριζόμενο καφέ.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Οι περισσότεροι επιχειρηματίες στον κλάδο της καφεστίασης υποστηρίζουν ότι προσπαθούν να απορροφήσουν όποιο μέρος της αύξησης μπορούν.

Την ίδια στιγμή αναζητούν τρόπους να μειώσουν το κόστος τους με αρκετούς στην προσπάθεια αυτή να αλλάζουν το μοντέλο του κλασικού καφέ σε σελφ σέρβις, δηλαδή χωρίς σερβιτόρους, μειώνοντας το κόστος τους και ταυτόχρονα και τις τιμές τους.

Μέχρι σήμερα την πρακτική αυτή ακολουθούσαν στην Ελλάδα ορισμένες μεγάλες αλυσίδες. Πλέον η τάση επεκτείνεται και στις καφετέριες της γειτονιάς.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Οπως επισημαίνουν επαγγελματίες του κλάδου οι δυνατότητες να συγκρατήσουν τις τιμές είναι περιορισμένες, καθώς το κόστος τους αυξάνεται συνεχώς, και η λύση του αυτοεξυπηρετούμενου πελάτη είναι μία λύση αν και αλλάζει τα μέχρι σήμερα δεδομένα.

Μάλιστα σε τουριστικές περιοχές της χώρας την τάση αυτή ενισχύει και η αδυναμία των επιχειρήσεων να βρουν εποχικό προσωπικό.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Το δίλημμα

Την ίδια ώρα ένα ακόμα δίλημμα υπάρχει στον κλάδο.

Η καφετέρια που αποτελούσε σημείο χαλάρωσης και «οικονομικής» διασκέδασης για τον μέσο καταναλωτή μετατράπηκε μετά τον Covid σε χώρο εργασίας με δεκάδες τηλεργαζόμενους να μετατρέπουν τα τραπέζια των καφέ σε προσωπικά τους γραφεία για πολλές ώρες.

Την ίδια ώρα τα κόστη των επιχειρήσεων (ενεργειακό, στεγαστικό αλλά και εργασιακό) γιγαντώνονται με τους τζίρους να μην παρουσιάζουν ανάλογη αύξηση ή και μείωση. Οπως λένε επιχειρηματίες ο τζίρος γίνεται «όταν γυρίζει» το τραπέζι.

Καθώς το κόστος λειτουργίας μιας καφετέριας είναι υψηλό, απαιτεί γρήγορη εναλλαγή των πελατών για να παραμένει κερδοφόρα, κάτι που έχει περιοριστεί αφού υπάρχουν πελάτες που αγοράζουν έναν καφέ ή έναν χυμό και παραμένουν για ώρες στο κατάστημα.

Ετσι αρκετοί είναι εκείνοι που σκέφτονται να υιοθετήσουν μια τάση που ήδη έχει εμφανιστεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ακολουθείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις και θέλει την απαγόρευση της χρήσης υπολογιστών στα καφέ κάποιες ημέρες της εβδομάδας ή ώρες.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Αλλοι πάλι εξετάζουν να περιορίσουν τον χώρο στα καταστήματά τους για τους χρήστες υπολογιστών.

Για παράδειγμα, για να αποτρέψουν τη μετατροπή των χώρων τους σε χώρους εργασίας, ορισμένοι ιδιοκτήτες καφέ στο Ηνωμένο Βασίλειο άρχισαν να αναρτούν πινακίδες απαγόρευσης φορητών υπολογιστών, ενώ άλλοι έχουν περιορίσει τη χρήση τους μόνο σε συγκεκριμένα τραπέζια ή ώρες της ημέρας. Ανάλογες πρακτικές ακολουθούνται και στην Ισπανία και την Πορτογαλία.

Η τάση αυτή φαίνεται ότι πλέον έρχεται και στην Ελλάδα, η αγορά αλλάζει και νέες συνήθειες και τάσεις αναδύονται.

Στελέχη της εγχώριας αγοράς καφέ εκτιμούν ότι αυτή τη στιγμή τα σημεία παρασκευής και πώλησης καφέ (σερβιριζόμενο και takeaway) – όπως καφετέριες, καντίνες, εστιατόρια, ξενοδοχεία, φούρνοι κ.λπ. – ξεπερνούν τις 70.000 πανελλαδικά, με την επιτόπια κατανάλωση καφέ να προσεγγίζει στα σημεία αυτά τους 16.400 τόνους (σε πρώτη ύλη) τον χρόνο.

Μέτρα όπως η εφαρμογή Kids Wallet, η νέου τύπου αποβολή και η υιοθέτηση της κοινωνικής εργασίας συμπεριλαμβάνονται στα όσα προτείνονται στην 138 σελίδων «Εθνική στρατηγική για την Πρόληψη της Βίας και την Αντιμετώπιση της Παραβατικότητας Ανηλίκων» που παρουσιάστηκε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

«Δίπλα στα παιδιά – απέναντι στη βία» είναι το βασικό σύνθημα της εθνικής στρατηγικής την οποία παρουσίασε η πρόεδρος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πάντειο, Βασιλική Αρτινοπούλου.

Στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη βία των ανηλίκων «φαινόμενο που οξύνεται και απαιτεί ολιστική αντιμετώπιση». «Η ευαισθητοποίησή μας για το ζήτημα αυτό δεν είναι προϊόν μιας εφήμερης δημοσιότητας, αλλά μιας βιωματικής προσέγγισης την οποία έχουμε κι εμείς σαν γονείς πρωτίστως, ότι εδώ αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα το οποίο είναι σύνθετο» τόνισε.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Τι προβλέπεται

Στη συνέχεια έγινε η εξειδίκευση των μέτρων από τους αρμόδιους υπουργούς.

«Εχουμε πλέον μια στρατηγική που αξιολογεί τις 138 πολιτικές που ήδη εφαρμόζουμε από το 2019 έως σήμερα. Αυτό μέτρησε και αξιολόγησε η επιτροπή, η οποία μάλιστα έκρινε ότι υπάρχει ένα ικανοποιητικό πλαίσιο πολιτικών από την πολιτεία, το οποίο όμως μπορεί να γίνει καλύτερο.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση των εφαρμοζόμενων δημόσιων πολιτικών και ταυτόχρονα κατέληξε σε 29 νέες προτάσεις πολιτικής, εκ των οποίων 7 είναι εμβληματικές και 5 οριζόντιες, καθώς και 69 μέτρα που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση με τη συνδρομή των αρμόδιων υπουργείων» είπε ο υπουργός Επικρατείας, Ακης Σκέρτσος, ο οποίος έχει την ευθύνη του συντονισμού.

Δημόσιο ζήτημα

Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, αναφέρθηκε στα μέτρα που θα υλοποιηθούν από το υπουργείο Παιδείας, στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία, η αύξηση των συμβούλων εκπαίδευσης, η έμφαση στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, η αλλαγή της φιλοσοφίας και του στόχου της αποβολής (το παιδί που παίρνει αποβολή θα βρίσκεται μεν εκτός σχολικής τάξης, αλλά θα παρακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα) και η υιοθέτηση του μοντέλου της προσφοράς κοινωνικής εργασίας.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Οπως ανέφερε η υπουργός, θα μπορεί το παιδί να συμμετάσχει σε κάποια κοινωνική δραστηριότητα ή να παρέχει βοήθεια (π.χ. σε βρεφονηπιακό σταθμό). Επίσης ενσωματώνεται η καινοτόμος πρακτική της διαμεσολάβησης παιδιού προς παιδί με στόχο «να γίνουν τα ίδια τα παιδιά μας οι καλύτεροι πρεσβευτές της κοινωνικής συμπεριφοράς», όπως τόνισε η υπουργός.

«Κανένα παιδί δεν γεννιέται βίαιο. Η βία μαθαίνεται. Και, δυστυχώς, συχνά ξεκινά από το ίδιο το σπίτι» επισήμανε από την πλευρά της η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου. «Πρέπει όμως να είναι ξεκάθαρο ότι η βία ανηλίκων δεν είναι ιδιωτική υπόθεση πίσω από κλειστές πόρτες. Είναι ένα δημόσιο ζήτημα που απαιτεί πολιτική βούληση, θεσμική δράση και κοινωνική συστράτευση».

Κids Wallet

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, παρουσίασε την εφαρμογή για κινητά Κids Wallet, η οποία τέθηκε σε λειτουργία χθες.

Οπως τόνισε, είναι το πρώτο ολοκληρωμένο εργαλείο πανευρωπαϊκά που συνδυάζει τρεις βασικές λειτουργίες: γονικό έλεγχο, επιβεβαίωση ηλικίας και ψηφιακή ταυτότητα για ανηλίκους.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Ο υπουργός παρουσίασε αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να γίνουν από τους γονείς: από την εγκατάσταση και τη δημιουργία του λογαριασμού μέχρι τη ρύθμιση του γονικού ελέγχου, την επιβεβαίωση ηλικίας και τη δημιουργία της ψηφιακής ταυτότητας του παιδιού.

Ο Δ. Παπαστεργίου κάλεσε τους γονείς «να χρησιμοποιήσουν το Kids Wallet με σύνεση και να μην το μετατρέψουν σε ένα εργαλείο κατασκοπείας». Στη δική του τοποθέτηση ο αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης, τόνισε πως ο αθλητισμός αποτελεί ασπίδα κατά της βίας και είναι καθοριστικής σημασίας η ορθολογική κατανομή των πόρων – είτε υπέρ της πρόληψης είτε υπέρ της καταστολής. Στοχεύουμε στην πρόληψη, επιδιώκοντας να παρέχουμε περισσότερες και ποιοτικότερες αθλητικές εγκαταστάσεις στη νεολαία μας».

Δίκτυα παρακολούθησης

Στην τοποθέτησή του, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ανέφερε ότι εφαρμόζεται νέα επιχειρησιακή φιλοσοφία με περιπολίες ήπιας αστυνόμευσης σε σημεία συγκέντρωσης νέων. Ο υπουργός τόνισε τη σημασία των δύο εργαλείων άμεσης επικοινωνίας (Safe Youth και γραμμή 10201) και ανακοίνωσε την τοποθέτηση υπεύθυνου αξιωματικού σε κάθε αστυνομική διεύθυνση για τον συντονισμό δράσεων που αφορούν τους ανηλίκους.

Ο Μ. Χρυσοχοΐδης αναφέρθηκε σε 1.489 συλλήψεις για νεανική παραβατικότητα και στην αύξηση περιστατικών παραμέλησης ανηλίκων. Ο νέος σχεδιασμός περιλαμβάνει την ανάπτυξη τοπικών δικτύων παρακολούθησης, τη δημιουργία νέων δομών υποστήριξης, την εφαρμογή σύγχρονων εργαλείων καταγραφής βίαιων περιστατικών και την εκπαίδευση αστυνομικών για τη διαχείριση βίαιων περιστατικών.

Αθλητισμός και πολιτισμός

Στην υπαγωγή των εγκλημάτων κατά των ανηλίκων σε πιο βαριές ποινές, στην αυστηροποίηση των ποινών για τους γονείς που παραμελούν να ασκήσουν σωστά τα καθήκοντά τους και στην αυστηροποίηση των ποινών για αδικήματα κατά των ανηλίκων στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας αναφέρθηκε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, ο οποίος επισήμανε, μεταξύ άλλων, και τις επιπλέον δυνατότητες που έχει ή θα έχει άμεσα ο δικαστής ανηλίκων: να επιβάλει ως αναμορφωτικό μέτρο τη συμμετοχή ή σε αθλητικές ή σε πολιτιστικές δραστηριότητες και την παροχή κοινωφελούς εργασίας. «Πιστεύουμε ότι μέσα από αυτές τις δραστηριότητες μπορούν να βοηθηθούν τα παιδιά ώστε να μετατρέψουν τον θυμό τους και την οργή τους σε κάτι πάρα πολύ παραγωγικό» τόνισε.

Στόχος είναι, τέλος, σύμφωνα με τον υφυπουργό Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλο, «να αναγνωρίζονται εγκαίρως οι ευαίσθητες περιπτώσεις, κυρίως σε περιοχές μεγάλης κοινωνικής και οικονομικής ευαλωτότητας, έτσι ώστε να υπάρχουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις και να αποτρέπεται η εκτροπή στην παραβατικότητα».

Σε ασκήσεις ισορροπίας στο τεντωμένο σκοινί των νομικών ερμηνειών και των πολιτικών στοχεύσεων αποδύονται τα κόμματα εν όψει της κατάθεσης πρότασης ή προτάσεων για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή – ο οποίος χθες ζήτησε και παρέλαβε αντίγραφο της δικογραφίας – και τα δραματικά κενά στο πεδίο της ασφάλειας των σιδηροδρόμων, που οδήγησαν στην τραγωδία των Τεμπών, όπως αυτά που εντόπιζαν σε επιστολές τους υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών από τον Σεπτέμβριο του 2021.

Πρόκειται για στελέχη, μεταξύ όλων των άλλων (συνολικά 31 μη πολιτικά πρόσωπα), τα οποία βαρύνονται με ποινικά αδικήματα κακουργηματικού χαρακτήρα για διατάραξη ασφάλειας των συγκοινωνιών και φέρονται να προβάλλουν, προς αποποίηση των ευθυνών τους, την κατά νόμο εποπτεία του ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ από τον εκάστοτε υπουργό. Πάνω σε αυτό στηρίχθηκε από τον εισαγγελέα η διαβίβαση στη Βουλή της ογκώδους δικογραφίας δεκάδων χιλιάδων σελίδων για τα εμπλεκόμενα πολιτικά πρόσωπα (Καραμανλή – Σπίρτζη), την οποία μελετούν οι βουλευτές των κομμάτων στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα 168 του πρώτου ορόφου του κτιρίου της Βουλής.

Κακούργημα ή πλημμέλημαgoogletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Αν και η προσέλευση δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα μεγάλη σε σχέση με τον όγκο της δικογραφίας (μέχρι χθες οι βουλευτές που προσήλθαν να λάβουν γνώση του περιεχομένου της έφταναν τους 16), ωστόσο έντονοι είναι οι προβληματισμοί στα κομματικά επιτελεία για το σκεπτικό με το οποίο θα ζητηθεί η συγκρότηση προανακριτικής επιτροπής και ειδικότερα εάν και πώς θα στοιχειοθετείται το προς διερεύνηση αδίκημα σε βαθμό κακουργήματος, το οποίο η πλειοψηφία δεν φέρεται διατεθειμένη να αποδεχθεί, περιορίζοντας το εύρος της έρευνας στο αδίκημα πλημμεληματικού χαρακτήρα της παράβασης καθήκοντος και πάντα με βάση το μοντέλο Τριαντόπουλου, δηλαδή της απευθείας παραπομπής στο Δικαστικό Συμβούλιο, χωρίς η προανακριτική επιτροπή να επιτελέσει τον ουσιαστικό δικονομικό της ρόλο.

Τη διελκυστίνδα των αποδιδόμενων κατηγοριών που θα περιγράφει η πρόταση/προτάσεις σύστασης προανακριτικής επιτροπής δεν αποκλείεται να κληθεί να «ζυγίσει» ως προς τη βασιμότητά τους το αρμόδιο τριμελές γνωμοδοτικό συμβούλιο (με έναν αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς Εφετών, οι οποίοι κληρώνονται) που μπορούν να ζητήσουν 30 βουλευτές, δυνατότητα που δεν έχει αξιοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Ωστόσο, διακινούνται εκτιμήσεις που λένε ότι στην προκειμένη περίπτωση ίσως να χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το σχετικό άρθρο του Κανονισμού της Βουλής (άρθρο 155) ώστε να αποσαφηνιστεί νομικά το τοπίο.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); ΠΑΣΟΚ: πρόταση για κακούργημα

Για το ΠΑΣΟΚ, το οποίο προσανατολίζεται στην κατάθεση πρότασης για σύσταση προανακριτικής επιτροπής για κακούργημα εκ μέρους του Καραμανλή, δεν είναι δυνατόν να διώκονται υφιστάμενα πρόσωπα για πράξεις κακουργηματικού χαρακτήρα και ο πολιτικός τους προϊστάμενος να διωχθεί για πλημμέλημα, ενώ χαρακτηρίζει αδιανόητη τυχόν μεθόδευση για παράκαμψη της προανακριτικής και του ανακριτικού της έργου κατά το προηγούμενο Τριαντόπουλου.

ΣΥΡΙΖΑ: με δική του πρόταση

Στην κατεύθυνση κατάθεσης δικής του πρότασης κινείται ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος στην περίπτωση αυτή θα αναζητήσει άλλους τέσσερις βουλευτές προκειμένου να συμπληρώσει τον απαιτούμενο αριθμό των 30 υπογραφών, κάτι που θεωρείται πιθανό με τη συμβολή της Νέας Αριστεράς και ανεξάρτητων βουλευτών, ενώ έχει να διαχειριστεί και το σκέλος Σπίρτζη ως προς την εμπλοκή του οποίου διατυπώνονται στο εσωτερικό του κόμματος διφορούμενες σκέψεις.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Στο μοντέλο Τριαντόπουλου

Οσον αφορά την πλειοψηφία, η οποία αναμένει τις κινήσεις της αντιπολίτευσης, αυτό που επαναλαμβάνεται με κάθε ευκαιρία είναι ότι «δεν θα σταθεί εμπόδιο σε ποινική διερεύνηση υπουργών», προδιαγράφοντας το μοντέλο Τριαντόπουλου: «Ποινική διερεύνηση με φυσικό δικαστή. Οι βουλευτές δεν αποδίδουν δικαιοσύνη, όπως γίνεται στις προανακριτικές και τις εξεταστικές. Η διερεύνηση πρέπει να γίνει από τους φυσικούς δικαστές», όπως είπε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κώστας Κυρανάκης (Σκάι), υποστηρίζοντας ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα υπάρχει αμεροληψία.

Από τη στιγμή που η δικογραφία με αναφορές στον Κώστα Αχ. Καραμανλή έφτασε στη Βουλή, το αίτημα για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για τον πρώην υπουργό είναι θέμα χρόνου – το ΠΑΣΟΚ έχει ήδη προαναγγείλει ότι θα κινηθεί αυτόνομα, καθώς έχει τον απαιτούμενο αριθμό υπογραφών, ενώ στην Κουμουνδούρου όσο μελετούν τα έγγραφα που έχουν στη διάθεσή τους διερευνούν την πιθανότητα συνεννόησης με ανεξάρτητους βουλευτές ή ακόμα και με τη Νέα Αριστερά, για να πράξουν κάτι παρόμοιο.

Σε αυτή τη συζήτηση μπήκε η Ζωή Κωνσταντοπούλου – με τον αέρα των δημοσκοπήσεων και χωρίς κοινοβουλευτική δύναμη που θα της επέτρεπε να λειτουργήσει όπως το ΠΑΣΟΚ: το περασμένο Σαββατοκύριακο, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας επιχείρησε να ανοίξει έναν κύκλο συνεννόησης, με διαδοχικές επαφές με τις ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς, ώστε να μπορέσει να γίνει συντονισμός των κινήσεων για την Προανακριτική. Προσπάθεια που, όπως φαίνεται, δεν θα έχει αποτέλεσμα.

Κοινό αίτημα για Καραμανλή – Μητσοτάκηgoogletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η επικοινωνία, τηλεφωνική ή μέσω μηνυμάτων (τον Νίκο Ανδρουλάκη, για παράδειγμα, τον πέτυχε σε περιοδεία στη Θεσσαλία), ήρθε μετά τη δημόσια πρόθεση της Κωνσταντοπούλου να επιδιώξει ένα κοινό αίτημα που θα περιλαμβάνει όχι μόνο τον Κώστα Καραμανλή, αλλά και τον Κυριάκο Μητσοτάκη: «Είναι επιβεβλημένο τα κόμματα της αντιπολίτευσης να μη συρθούν σε νέες μεθοδεύσεις της κυβέρνησης, η οποία θέλει να καλύψει τα ίχνη της, αλλά να συνεννοηθούν και να υποβληθεί κοινή αίτηση Προανακριτικής Επιτροπής, που θα περιλαμβάνει τον κύριο Μητσοτάκη που είναι κατ’ εξοχήν υπόλογος ποινικά, που θα περιλαμβάνει τον κύριο Καραμανλή που είναι κατ’ εξοχήν υπόλογος ποινικά, που θα περιλαμβάνει κάθε υπόλογο κυβερνητικό πρόσωπο της παρούσας και προηγούμενων κυβερνήσεων και που δεν θα δώσει κανένα πάτημα στην κυβέρνηση να μπαζώσει διαδικασίες» είχε αναφέρει χαρακτηριστικά στην Ολομέλεια.

Οχι από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ

Κοινό έδαφος, όπως διαφαινόταν, δεν υπήρξε: από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ η επιλογή να συνεχίσουν μόνοι τους με το αίτημα δεν έχει αλλάξει, ενώ επιμένουν η πρόταση για Προανακριτική να γίνει με βάση τις αναφορές στη δικογραφία – άρα το αίτημα για τον Πρωθυπουργό, για παράδειγμα, δεν εκτιμάται πως προκύπτει.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Χωρίς ανταπόκριση αναμένονται και οι κινήσεις προς τον Περισσό και την Κουμουνδούρου, καθώς ούτε από αυτές τις πλευρές υπάρχει διάθεση να υπάρξει κοινή συνεδρίαση τύπου «συμβουλίου» για τον συντονισμό των κινήσεων – τουλάχιστον, στη δεύτερη περίπτωση, για ένα συμβούλιο που το ΠΑΣΟΚ δεν θα συμμετάσχει και την πρωτοβουλία θα έχει πάρει η Πλεύση Ελευθερίας.

Στη μεταξύ τους συζήτηση, ο Αλέξης Χαρίτσης τόνισε πως χρειάζεται χρόνος για τη μελέτη της δικογραφίας και πως η όποια κουβέντα για κοινή δράση δεν μπορεί να περιλαμβάνει τις ακροδεξιές κομματικές δυνάμεις.

Μια πάγια θέση της Πατησίων, δηλαδή, για την οποία επίσης η ανάμειξη δεν φαίνεται πιθανή δεδομένης της αρνητικής ανταπόκρισης των υπολοίπων.

Πέρα από την ουσία της υπόθεσης, η στρατηγική των υπόλοιπων προοδευτικών κομμάτων απέναντι στην Πλεύση Ελευθερίας ενέχει και έναν εν δυνάμει τρόπο αντιμετώπισης των αυξημένων ποσοστών της: παρότι μοιάζει πλέον σταθεροποιημένη, η εκτόξευσή της στον διψήφιο ήρθε σχεδόν ξαφνικά – και εύλογα, από τα πρώτα ερωτήματα που τίθενται αφορούν και τις συνεργασίες που θα μπορούσε να έχει. Οι πόρτες που άνοιξαν στην κοινή πρόταση δυσπιστίας, λένε κάποιοι αναλυτές, βοήθησαν στην ενίσχυσή της.

Και μόνο γι’ αυτό, φαίνεται πως θα παραμείνουν κλειστές από εδώ και πέρα.

«Δεν έχω καταλάβει ότι έχω πατήσει τα 80, νιώθω ότι είμαι 35 ετών. Πιστεύω ότι δεν έχει σημασία η ηλικία αλλά το πώς σκέπτεσαι και δρας.

Για μένα δεν υπάρχει ηλικιακό όριο αλλά ψυχική δύναμη. Αν η ψυχή σου το θέλει, κάν’ το! Μην υπολογίζεις τι θα πει ο άλλος, κάν’ το γιατί το θες!

Αρκεί αυτό που θες να μη βλάπτει τον διπλανό σου και να μη σε θίγει.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Δεν θέλω να με αντιμετωπίζουν ως χαμηλό άνθρωπο. Θέλω να χαρώ τη ζωή μου. Δεν υπάρχει μικρός και μεγάλος άνθρωπος, αλλά άνθρωπος που θέλει να ζήσει, όπως του αρέσει.

Να ξέρετε ότι οι μοναχικοί άνθρωποι είναι αυτοί που γερνούν πιο γρήγορα».

Με αυτά τα λόγια η 80χρονη Μαρία Μαρνέρη εξηγεί ότι η όρεξη για ζωή δεν υπόκειται σε βιολογικούς κανόνες, αλλά εξαρτάται από το ψυχικό σθένος που επιδεικνύει κανείς στο να απολαύσει τις χαρές της.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Αυτό θέλει να προωθήσει στους ανθρώπους της τρίτης και τέταρτης ηλικίας η «ενεργή γήρανση».

Ο στόχος είναι «να είναι κανείς ψυχικά, νοητικά και σωματικά υγιής για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», σημειώνει η Ολγα Δούρου, αντιδήμαρχος του Δήμου Αθηναίων, μιλώντας μάλιστα στον απόηχο του άκρως επιτυχημένου «Πρώτου Φεστιβάλ Ενεργής Γήρανσης».

Η ίδια υπογραμμίζει πως «η ενασχόληση με κάτι δημιουργικό ενεργοποιεί τους νευρώνες του εγκεφάλου και λειτουργεί ανασταλτικά στη διαδικασία της άνοιας, καθώς αυτή προκαλείται από κατάθλιψη και από απουσία ερεθισμάτων».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Η τέχνη δίνει ζωή

«Θα ήθελα να αναφερθώ στον κύριο Δ., έναν ναυτικό που βρέθηκε ξαφνικά σε μια ομάδα τέχνης, όχι από επιθυμία, μα από ανάγκη να βρει μια νέα στεριά μέσα του.

Αρχικά αρνητικός σε κάθε δραστηριότητα, μέρα με τη μέρα η καρέκλα έστριβε 90 μοίρες και οι απαντήσεις του σε θέματα που τον αφορούσαν γίνονταν όλο και πιο χιουμοριστικές, με ιστορίες από μέρη που επισκεπτόμαστε μόνο στα βιβλία.

Σε λίγο καιρό άρχισε να δημιουργεί, να γράφει, να μοιράζεται, και η υπόλοιπη ομάδα τον αγκάλιασε.

Και αυτό επηρέασε όχι μόνο τις στιγμές του μαζί μας αλλά και την καθημερινότητά του σε κάθε της πτυχή» λέει ο Νότης Παρασκευόπουλος, MSc in Dementia, υποψήφιος διδάκτωρ Πληροφορικής και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στην Αλτσχάιμερ.

Πρόκειται για ένα από τα πολλά περιστατικά που έχει βιώσει στη μακρόχρονη συνεργασία του με άτομα τρίτης και τέταρτης ηλικίας τα οποία επιλέγουν να περάσουν τον χρόνο τους δημιουργικά.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Από τη μεριά της, η Ολγα Δούρου μοιράζεται την εμπειρία της από τον διαγωνισμό ποίησης, που αποτέλεσε μέρος του Φεστιβάλ. «Μεγάλα βραβεία απέσπασαν άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που ζούσαν σε έναν οίκο ευγηρίας.

Τα ποιήματά τους είχαν ως κεντρικό τους θέμα τον αποχωρισμό. Ειδικά φέτος λάβαμε ένα αριστούργημα που θα μπορούσε να είναι μέρος μιας υπερρεαλιστικής ποιητικής συλλογής με θέμα τον θάνατο και τον εγκλεισμό. Ηταν ένα άμετρο ποίημα. Μιλούσε για έναν άνθρωπο που είχε κάνει τον κύκλο του και βρισκόταν στο τέλος της ζωής του. Δεν είχε όμως μόνο αυτό. Είχε και ένα πείσμα, ένα πάθος για ζωή ακόμη κι έτσι».

Μάλιστα, η συγγραφή και η προετοιμασία των ποιημάτων μονοπωλούσαν σχεδόν τον χρόνο των ατόμων σε έναν συγκεκριμένο οίκο ευγηρίας, κρατώντας τους ενεργούς και δραστήριους.

«Είναι αποδεδειγμένο πως η συμμετοχή σε δράσεις που σχετίζονται με τον πολιτισμό, και ειδικότερα με την τέχνη, βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ανήκουν στις συγκεκριμένες ομάδες, ενισχύοντας παράλληλα γνωστικές λειτουργίες όπως η σκέψη, η μνήμη και η αντίληψη» εξηγεί ο Νότης Παρασκευόπουλος, προσθέτοντας πως «η συμμετοχή των ηλικιωμένων σε δράσεις τέχνης μπορεί να συνεισφέρει στη βελτίωση της ψυχικής τους υγείας και να ενισχύσει την προσπάθεια άρσης του αποκλεισμού που βιώνει η συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα από δράσεις που στηρίζουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής».

Το μοίρασμα

«Εδώ βρήκα αυτό που αναζητούσα, μια παρέα, μια συντροφιά, έναν κοινωνικό κύκλο για να περνάω καλά. Ο,τι είναι ζωντανό μού αρέσει, με ζωηρεύει. Εδώ έχω αποκτήσει τέτοια ζεστασιά, τέτοια αγάπη» λέει η Μαρία Μαρνέρη για τη Λέσχη Φιλίας Νέου Κόσμου.

Παρακολουθεί ανελλιπώς τα μαθήματα λογοτεχνίας, το μάθημα για τα ήθη και έθιμα, ενώ συμμετέχει στη χορωδία.

«Διαβάζουμε ποιήματα ή κάποια αποσπάσματα από ένα λογοτεχνικό μυθιστόρημα και στη συνέχεια τα αναλύουμε, πώς τα βλέπει ο καθένας και πώς ξεκίνησε ο συγγραφέας ή ο ποιητής να τα γράψει, τι νοήματα δίνει. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση και ένα πολύ ωραίο μάθημα» εξηγεί αναφερόμενη στο μάθημα Λογοτεχνίας που πραγματοποιείται μία φορά την εβδομάδα.

Η ίδια δεν χάνει ποτέ τη χορωδία: «Τα μαθήματα γίνονται μία φορά την εβδομάδα, κάθε Παρασκευή στις 09.30. Η μουσική και η ποίηση με ενδιαφέρουν περισσότερο από όλα. Αγαπώ τα ρομαντικά τραγούδια που έχουν μέσα ωραίες λέξεις και αυτά που με αγγίζουν στην ψυχή μου. Σας καλώ στο τέλος της χρονιάς όπου θα χορέψουμε, θα τραγουδήσουμε και θα κάνουμε μια μικρή παράσταση». Στην εβδομαδιαία διάταξη περιλαμβάνεται και η ψυχολογική υποστήριξη: «Ο καθένας μιλάει για τον εαυτό του και μετά αυτό αποτελεί αντικείμενο ανάλυσης από τον ψυχολόγο. Το μοίρασμα των συναισθημάτων είναι πολύ σημαντικό για μένα γιατί αποκομίζω εμπειρίες» καταλήγει η κυρία Μαρνέρη.

Ο Σαράντης Τενέδιος, από την πλευρά του, αγάπησε τη θάλασσα και πέρασε τον εργασιακό του βίο σε ένα κρουαζιερόπλοιο. Στα 80 του βρήκε το δικό του λιμάνι στη Λέσχη Φιλίας Νέου Κόσμου. «Ερχομαι εδώ και πέντε χρόνια. Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην κυρία Ευγενία Μαρνέλλου (σ.σ.: υπεύθυνη λειτουργίας της Λέσχης). Είμαστε ευτυχισμένοι μαζί της, γιατί είναι τόσο καλή, με το χαμόγελό της. Δεν μας λείπει τίποτα. Είμαι σχεδόν κάθε μέρα εδώ». Ο ίδιος θυμάται πώς διασκέδαζε τους επιβάτες κρουαζιερόπλοιου τραγουδώντας ελληνικά τραγούδια στις ειδικές μουσικές βραδιές. «Αγαπώ όλα τα τραγούδια. Και ιδιαίτερα τους Γούναρη, Μαρούδα, Τσιτσάνη. Κάθε Παρασκευή είμαι από τους πρώτους που έρχονται στη χορωδία».

«Την περασμένη εβδομάδα είχαμε επισκεφθεί μια δομή στη Νέα Ιωνία. Εκεί βρίσκονται ηλικιωμένα άτομα με άνοια. Πήγαμε για να τους τραγουδήσουμε, να τους εμψυχώσουμε και να τους μοιράσουμε δώρα. Τους δώσαμε μεγάλη χαρά. Τέτοιες φιλανθρωπικές δραστηριότητες μας αρέσουν και τις επιδιώκουμε. Αυτούς τους ανθρώπους δεν πρέπει να τους ξεχνάμε γιατί αύριο μπορεί να είμαστε εμείς στη θέση τους» προσθέτει ο ίδιος.

Δίνοντας ευκαιρίες με τις λέσχες φιλίας

«Ο Δήμος Αθηναίων διαθέτει 25 λέσχες φιλίας και στοχεύουμε να έχουμε τουλάχιστον 27 στα επόμενα χρόνια με 4.500 μέλη.

Τα εκλεγμένα μέλη των λεσχών καθορίζουν και τις δραστηριότητές τους ανάλογα με τα ενδιαφέροντα που έχουν, με το προφίλ της περιοχής και τα επιμέρους χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων» λέει η Ολγα Δούρου.

Μια λέσχη φιλίας δεν λειτουργεί μόνο ως διέξοδος απέναντι στη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση, αλλά και ως «εστία υγιούς γήρανσης», όπως τη χαρακτηρίζει.

«Η μουσική, ο χορός, το θέατρο, η λογοτεχνία, οι εκδρομές, η γιόγκα και τα μαθήματα αυτοάμυνας επιδρούν καταλυτικά στην ενδυνάμωση της νοητικής και ψυχολογικής υγείας έχοντας σημαντικό αντίκτυπο και στη σωματική υγεία των ατόμων, καθώς όλα αυτά είναι μεταξύ τους αλληλένδετα» προσθέτει.

Επιπλέον, ο δήμος καλλιεργεί και υποστηρίζει συνέργειες και με άλλους φορείς, όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Ιδρυμα Γουλανδρή και το Εθνικό Θέατρο, που διαθέτουν επίσης προγράμματα για την ενεργό γήρανση.

Και αν στην αρχή οι μεγαλύτερης ηλικίας συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν με καχυποψία και αρνητισμό την ενδεχόμενη εμπλοκή τους σε δράσεις τέχνης, «η εμπειρία των εμψυχωτών, η υπομονή, ο χρόνος και το συστατικό της ενσυναίσθησης βοηθούν στο “χτίσιμο” της αναγκαίας εμπιστοσύνης που φέρνει κάθε άνθρωπο κοντά στην έκφραση και την εξωστρέφεια» σημειώνει ο Νότης Παρασκευόπουλος.

Κόντρα στην προ ημερών ήττα των δεξιών λαϊκιστών μιμητών του εθνικισμού τύπου Ντόναλντ Τραμπ στον Καναδά και στην Αυστραλία, στην Ανατολική Ευρώπη και στα καθ’ ημάς Βαλκάνια ο τραμπισμός δείχνει να… διαπρέπει, προκαλώντας ισχυρούς γεωπολιτικούς τριγμούς.

Οι εξελίξεις είναι ήδη καταιγιστικές στη Ρουμανία, μετά τον πρώτο γύρο των επαναληπτικών προεδρικών εκλογών της Κυριακής και την άνετη επικράτηση του ακροδεξιού Τζόρτζε Σίμιον: ενός δεδηλωμένου θαυμαστή του αμερικανού προέδρου και θιασώτη της «μελονοποίησης της Ευρώπης», με πρότυπο τη φιλοτραμπική μεταφασίστρια πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι.

Ο ρουμάνος πρωθυπουργός, Μαρσέλ Τσιολάκου, ανακοίνωσε χθες την παραίτησή του και οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες προανήγγειλαν την αποχώρησή τους από τον νεόκοπο, φιλοευρωπαϊκό, πλην ετερόκλητο πολυκομματικό κυβερνητικό συνασπισμό στο Βουκουρέστι, μετά την αποτυχία του κοινού προεδρικού υποψηφίου, Κριν Αντονέσκου, να περάσει στον δεύτερο γύρο της κούρσας, στις 18 Μαΐου.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Αντίθετα, πέντε μήνες μετά την ακύρωση της εκλογικής αναμέτρησης από το ρουμανικό Ανώτατο Δικαστήριο – βάσει ενδείξεων περί υβριδικής ρωσικής ανάμειξης στην προεκλογική διαδικασία, που τελικά οδήγησαν στον αποκλεισμό του φαβορί, του φιλορώσου ακροδεξιού Καλίν Τζορτζέσκου – ο ευρωσκεπτικιστής πρώην χούλιγκαν Σιμιόν εξασφάλισε σχεδόν το 41% των ψήφων. Σάρωσε με 61% στις ψήφους της ρουμανικής διασποράς.

Θα αναμετρηθεί στις 18 Μαΐου με τον δήμαρχο του Βουκουρεστίου, Νίκουσορ Νταν: έναν φιλοευρωπαίο ανεξάρτητο κεντρώο, που απέσπασε σχεδόν το μισό ποσοστό (παρά κάτι 21%) και ανάγει την τελική εκλογική αναμέτρηση σε λυδία λίθο για τη «φιλοδυτική κατεύθυνση» του Βουκουρεστίου.

Εν μέσω δηλητηριώδους πολιτικής πόλωσης στη Ρουμανία – χώρα-μέλος της ΕΕ, όμορης της εμπόλεμης Ουκρανίας και με κομβικό πλέον ρόλο στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ –, η καταρχάς επικράτηση του 38χρονου Σιμιόν πυροδότησε ευφορία στους κόλπους της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς, δηκτικά σχόλια από το Κρεμλίνο και, στον αντίποδα, βαθύ προβληματισμό στις Βρυξέλλες. «Η Ρουμανία προσέφερε στην κυρία Φον ντερ Λάιεν ένα πολύ ωραίο μπούμερανγκ» σχολίασε στο X – κατονομάζοντας τη γερμανίδα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – η Μαρίν Λεπέν, επίδοξη προεδρική υποψήφια της γαλλικής Ακροδεξιάς, το πολιτικό μέλλον της οποίας κρίνεται στα δικαστήρια, κατόπιν εφέσεων στην πρωτόδικη καταδίκη της για υπεξαίρεση κοινοτικών κονδυλίων.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

«Νίκη της ρουμανικής αξιοπρέπειας» χαρακτήρισε το εκλογικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου ο ίδιος ο Σιμιόν, ενόσω αντιτίθεται στη συνέχιση της παροχής στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο, αυτοπροβάλλεται ως ανερχόμενος παράγοντας του κινήματος MAGA στους κόλπους της ΕΕ και υπόσχεται πρωθυπουργοποίηση του – υπό ποινική έρευνα σήμερα – Καλίν Τζορτζέσκου.

Εν μέσω κυβερνητικής κρίσης και με ώθηση τη διογκούμενη λαϊκή δυσαρέσκεια από τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας, την ενδημική διαφθορά και την κρίση κόστους ζωής, δεν αποκλείεται τελικά να ανελιχθεί στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα της ημιπροεδρικής δημοκρατίας της Ρουμανίας, ενισχύοντας έτσι τις ευρωσκεπτικιστικές τάσεις στις τάξεις των «27».

Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την υποχρεωτική ασφάλιση των επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών καθώς από την 1η Ιουνίου 2025 τίθεται σε υποχρεωτική εφαρμογή ο σχετικός νόμος.

Οπως προβλέπεται, οι επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει να προχωρήσουν στη σύναψη ασφαλιστηρίων συμβολαίων για ζημιές από σεισμούς, πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές, ενώ ο σχετικός νόμος προβλέπει πρόστιμα για εκείνες που θα παραμείνουν ανασφάλιστες και σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν προβλήματα από φυσικές καταστροφές δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος.

Ειδικότερα η ασφάλιση θα πρέπει να καλύπτει κατ’ ελάχιστον τον κίνδυνο από υλικές ζημιές που προκαλούνται στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων καθώς και σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως τον εξοπλισμό, τις πρώτες ύλες, τα εμπορεύματα, τα φορτηγά αυτοκίνητα και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης, τα μέσα παραγωγής και τα αποθηκευμένα προϊόντα, και για ποσοστό τουλάχιστον 70% της αξίας του συνόλου του παραπάνω ενεργητικού.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, εάν δεν τηρηθεί η υποχρέωση αυτή και η επιχείρηση παραμείνει ανασφάλιστη, κινδυνεύει με την επιβολή αυτοτελούς διοικητικού πρόστιμου ύψους 10.000 ευρώ.

Μάλιστα στην περίπτωση μη συμμόρφωσης εντός τριάντα ημέρων μετά την επιβολή του προστίμου και την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του, θα επιβάλλεται πρόστιμο στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος.

Σύμφωνα με την Ενωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΕΑ), οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη ενεργά ασφαλιστήρια συμβόλαια θα πρέπει να επιβεβαιώσουν ότι οι καλύψεις πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος υπασφάλισης.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); Αποζημιώσεις

Στοιχεία της αγοράς δείχνουν ότι λιγότερες από δύο στις δέκα επιχειρήσεις είναι σήμερα ασφαλισμένες έναντι φυσικών καταστροφών, ενώ η έλλειψη ασφαλιστικής κουλτούρας στην Ελλάδα έγινε ιδιαίτερα ορατή στην καταστροφές του «Iανού» και του «Daniel», όπου οι συνολικές ζημιές ανήλθαν σε περίπου 2,5 δισ. ευρώ.

Από αυτά, οι ασφαλιστικές εταιρείες έδωσαν αποζημιώσεις περίπου 370 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 340 εκατ. αφορούσαν επιχειρήσεις.

Πάντως οι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου μέσω επιστολών τους προς τα αρμόδια υπουργεία έχουν θέσει μια σειρά ζητημάτων, όπως η αδυναμία ασφάλισης παλαιών ακινήτων εάν δεν έχουν υποστεί στατική ενίσχυση.

Τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση, εάν κι εφόσον εφαρμοστούν από τους δημόσιους φορείς και τους ενδιαφερόμενους γονείς, μπορεί να έχουν ένα «τεχνικό αποτέλεσμα». Το χαρακτηρίζω «τεχνικό» διότι αντιμετωπίζει το φαινόμενο σαν να είναι μία μηχανική βλάβη. Είναι όμως αυτή η ουσία του θέματος; Οι έφηβοι μας μιλάνε άλλοτε με ευγένεια κι άλλοτε με αγένεια, μας κοιτάζουν άλλοτε με ήρεμο ύφος κι άλλοτε με θράσος, μας αντιμετωπίζουν άλλοτε με υπομονή κι άλλοτε με επιμονή. Κι όλες αυτές, οι εντελώς φυσιο-λογικές αντιδράσεις, οφείλονται στο ότι συνήθως ενηλικιώνονται «παίρνοντας αποστάσεις» από τους ενήλικες και ιδιαίτερα από τους γονείς και τους πάσης φύσεως παιδο-νόμους.

Αλλο όμως η αντι-δραστική κι άλλο η εχθρικά επιθετική, μέχρι παραβατική, συμπεριφορά. Ποια είναι ενδεχομένως η αιτιολογία;

Είναι «η βία» εγγενές στοιχείο της οικογενειακής ζωής;

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Είναι «η βία» εγγενές στοιχείο της γονεϊκής διαπαιδαγώγησης;

Είναι «η βία» εγγενές στοιχείο της εφηβείας;

Είναι «η βία» εγγενές στοιχείο της αρρενωπότητας για τ’ αγόρια ή και της χειραφέτησης για τα κορίτσια;

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Είναι «η βία» εγγενές στοιχείο των αδελφών ή των συνομηλίκων;

Ή μήπως «η βία» είναι εγγεγραμμένη στο DNA μόνον ορισμένων, ως βιολογικό πεπρωμένο;

Επειδή πιστεύω ότι τίποτα δεν είναι εξαρχής δεδομένο, ως «κακή μοίρα» (ακόμα κι αν η επιθετικότητα χαρακτηρίζει μερικά άτομα), τα πάντα κρίνονται στο «παιχνίδι των σχέσεων», στα δίκτυα (προσωπικά και κοινωνικά), στο γενικό πλαίσιο διαβίωσης και στο ειδικό περιβάλλον συμβίωσης. Εκεί μέσα επωάζεται η αίσθηση της συλλογικής συνείδησης αλλά και της ατομικής ευθύνης.

Σε κάθε περίπτωση οι «αυτομαστιγώσεις» των γονέων (…δεν ήμουνα ο καλύτερος… εμείς φταίμε για όλα…), όπως και οι «κατηγορίες/καταγγελίες» των παιδιών (…δεν μ’ αφήνουν να κάνω ό,τι θέλω… έχω δικαιώματα…), δεν οδηγούν πουθενά

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Τόσο ο υπερβολικός εγωτισμός, όσο και ο ακραίος δικαιωματισμός, δεν δίνουν κάποιου είδους διέξοδο στις διαφωνίες. Οι νέοι ψάχνουν – συχνά με επικίνδυνα μέσα (π.χ. χρήση ουσιών) – να βρουν τον δρόμο τους, την προσωπική τους ταυτότητα, χωρίς να γίνονται δική μας «φωτοτυπία», δηλαδή να μας μοιάζουν σε όλα ή να μας υπακούουν πάντοτε.

Χωρίς όμως όρια και κανόνες δεν είναι εφικτή η διαπαιδαγώγηση ή η κοινωνικοποίηση. Εκτός αν οι γονείς, για τους δικούς τους λόγους, «σηκώνουν ψηλά τα χέρια» και αρνούνται να παίξουν τον ρόλο τους (γινόμενοι όμηροι των παιδιών τους) και οι δάσκαλοι, φοβούμενοι τις εντάσεις αποφεύγουν τη διδαχή (καθιστάμενοι όμηροι των μαθητών τους).

Μία κοινωνία απέχουσα των ευθυνών της στη δημιουργία προτύπων και σταθερών αξιών ας μην απορεί για το τίμημα, όχι της εγκληματικής βίας, αλλά της απορριπτικής βίας από εκείνους για τους οποίους δεν νοιάστηκαν και δεν τους προσέφεραν ασφάλεια, φροντίδα και τρυφερή αγάπη.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Η ηθική πρόσληψη και η κοινωνική αναπαράσταση της όποιας βίας ακολουθούν τον πολιτισμό της ντροπής και της ενοχής κι όχι την κουλτούρα της ατομικής επιβίωσης και της διαγενεακής αποξένωσης. Αν η εφηβική επιθετικότητα είναι μία συμπεριφορά «που επερωτά» ας μην την αφήσουμε να μετεξελιχθεί σε μία βία «που ανταπαντά».

ΥΓ. Σήμερα διαπιστώνουμε μία μετάβαση από την κλασική παραβατικότητα των ανηλίκων σε πρώιμη εγκληματικότητα ενηλίκων. Εύκολη πρόταση διαχείρισης δεν υπάρχει. Ο κόσμος της Ανομίας παράγει άνομα αποτελέσματα. Ο φαύλος κύκλος των μη-υπεύθυνων και η μαύρη τρύπα των θεσμών δεν θα κλείσουν μ’ ευχολόγια, με αύξηση ποινών ή με την ύψωση τεχνολογικών τειχών (που εύκολα οι νέοι θα υπερπηδήσουν). Η συνεχής επικοινωνία, η συμπερίληψη, η κατανόηση, η επιείκεια, η αίσθηση του συν-ανήκειν και η αλληλεγγύη ίσως τελικά αποδειχθούν πλέον πρόσφορα μέτρα για να τους ξανα-φέρουμε κοντά μας.

ΥΓ2. «...για την αποκατάσταση του πραγματικού…» (Κ. Μαυρουδής, Οι κουρτίνες του Γκριμπάλντι).

Ο Γιάννης Πανούσης είναι καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο Πέτρος Μολυβιάτης δεν είναι πια εδώ. Εφυγε πλήρης ημερών, πνευματικής διαύγειας και γενικού σεβασμού. Σεβασμού που κέρδισε με την όλη, επί δεκαετίες πορεία του στα δημόσια πράγματα της χώρας. Δημόσιος άνδρας, υποδειγματικός, ακλόνητου πατριωτισμού και υψηλού, ανεπίληπτου ήθους. Aκολούθησε απαρέγκλιτα τη διπλωματική του πυξίδα που έδειχνε σταθερά προς ένα μόνον σημείο: το εθνικό συμφέρον. Με την ίδια αφοσίωση ακολούθησε και την πολιτική του πυξίδα που έδειχνε σταθερά προς την εθνική ομοψυχία.

Ο πολιτικός ήπιος βίος ήταν για τον Πέτρο Μολυβιάτη προϋπόθεση για έναν λαμπρό εθνικό βίο, σοβαρότητας, κύρους, αξιοπιστίας και επομένως διεθνούς σεβασμού. «Οταν τρωγόμαστε στο εσωτερικό πώς θα απαιτήσουμε σεβασμό στο εξωτερικό;» διερωτόταν συχνά με αληθινή στενοχώρια για πολλά από τα «επεισοδιακά συμβαίνοντα» της πολιτικής μας ζωής.

Η επιρροή του, η επίδραση της στρατηγικής του θεώρησης για τα κρίσιμα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Οι πάντα στέρεα θεμελιωμένες απόψεις του, απαύγασμα βαθιάς εμπειρίας και γνώσης των ζητημάτων της ιστορίας και των εθνικών προτεραιοτήτων, ασκούσαν και ασκούν επίδραση πολύ ευρύτερη των τριών θητειών του ως υπουργού Εξωτερικών, αλλά και των ορίων της παράταξης που σταθερά υπηρέτησε. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι υπουργοί, αναπληρωτές και υφυπουργοί Εξωτερικών, όλων των κομμάτων, με ελαχιστότατες εξαιρέσεις, την επομένη κιόλας της ορκωμοσίας τους τηλεφωνούσαν στον Πέτρο Μολυβιάτη για να ζητήσουν τη γνώμη και τις συμβουλές του.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Κάποτε έγινε λόγος για «δόγμα Μολυβιάτη». Το μόνο «δόγμα» του ευπατρίδη Πέτρου Μολυβιάτη ήταν ένα: πώς εξυπηρετείς καλύτερα το εθνικό συμφέρον βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Η ευθύβολη κρίση και διορατικότητά του εξέπληττε εκείνους που είχαν την τύχη να συνομιλούν μαζί του, ακόμα και κοντά στο τέλος. Γνωστά και τα περί δήθεν δόγματος «ακινησίας». Τα άκουγε και τα αντιμετώπιζε με στωικότητα ανθρώπου σοφού, με ήσυχη συνείδηση. Μία φορά μόνον τον θυμάμαι να λέει: «Μα βρε Γιώργο, τι είναι αυτά τα περί ακινησίας; Δηλαδή για την έλλειψη ουσιαστικής προόδου στα ελληνοτουρκικά και για τις ενίοτε επικίνδυνες εντάσεις τους, φταίει η “δήθεν ακινησία” της Ελλάδας που υποστηρίζει τα νόμιμα δικαιώματά της και όχι η βουλιμική αδιαλλαξία της Τουρκίας;».

Ο Πέτρος Μολυβιάτης ήταν σταθερός ευρωπαϊστής. «Η σταθερή θεμελιώδης επιλογή για την Ελλάδα είναι η Δύση. Το μόνο όριο στην επιλογή αυτή είναι το εθνικό συμφέρον». Σταθερή επιλογή λοιπόν. Οχι όμως και σκληρά μονολιθική. Ευρωπαϊκή συμμετοχή, Δυτική στρατηγική, αλλά και άνοιγμα στον κόσμο. Επί ημερών του, δίπλα στον Κωνσταντίνο Καραμανλή έγιναν οι πρώτες επίσημες επισκέψεις στη Μόσχα της τότε Σοβιετικής Ενωσης (Οκτώβριος 1979) και μετά στο Πεκίνο της κομμουνιστικής Κίνας (Νοέμβριος 1979), γιατί αυτό επέβαλλε το εθνικό συμφέρον. Η επιτομή της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και μάλιστα σε εποχή Ψυχρού Πολέμου.

Ο Γιώργος Κουμουτσάκος είναι μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO και πρώην υπουργός

Διαβάστε στα «ΝΕΑ» της Τετάρτης:

Αλλα δηλώνουμε, άλλα πληρώνουμε

Ποιος δουλεύει ποιον

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

• Η μαγική εικόνα μιας άλλης Ελλάδας

=============

ΑΣΕΠ: Πανελλήνιος διαγωνισμός

Παγίδες στις αιτήσεις

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

• Τι να προσέξουν οι υποψήφιοι

•Ολες οι κρίσιμες ημερομηνίες

• Αφαντο το Μητρώο Θεμάτων

=============

Θεσμική εκτροπή

Δικαστική παρέμβαση για Blue Skies

• Μηνυτήρια αναφορά κατέθεσε χθες ο Σ. Φάμελλος

• Ζητείται και εμπλοκή της Αρχής για το ξέπλυμα

• Με μήνυση απάντησε η Ομάδα Αλήθειας

=============

Συλλήψεις

«Γρηγορόσημα» των… 500 στο Κτηματολόγιο

• Εξαρθρώθηκε εγκληματική οργάνωση

=============

Κηδεία Μολυβιάτη

Αποχαιρετισμός με αιχμές από Καραμανλή

=============

Μερτς υπό ομηρεία

Καγκελάριος μετά από… εξευτελισμό

• Σοκ σε Βερολίνο και Βρυξέλλες

=============

Για ποιον λόγο

Κύμα φυγής οδηγών από τα αστικά λεωφορεία

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

=============

Αξιολόγηση

Σε 8 λεπτά το Δημόσιο μπορεί να γίνει καλύτερο

• Ποιες υπηρεσίες θα «ελέγχονται» από τους πολίτες

=============

Ηρώδειο

Ναι σε Δ. Παπαϊωάννου και Thievery Corporation, όχι σε Πέγκυ Ζήνα

• Οι συναυλίες του φθινοπώρου εκτός Φεστιβάλ

=============

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΝΘΕΤΗ ΠΟΛΥΣΕΛΙΔΗ «ΟΜΑΔΑ»

ΠΑΟ – Εφές 75-67

Kαι τώρα η Φενέρ του Σάρας

Η Μονακό του Σπανούλη απέναντι στον Ολυμπιακό

Iντερ – Μπαρτσελόνα 4-3 παρ. (3-3 κ.α.)

Aπό τους ημιτελικούς του… αιώνα, στον μεγάλο τελικό

Η λειτουργία των θεσμών αμφισβητείται. Μορφές αντιδημοκρατικών μηχανισμών κάνουν την εμφάνισή τους. Η ακρίβεια καλπάζει. Οι ισχνές αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων εξανεμίζονται από τον πληθωρισμό. Εκατομμύρια ευρώ ακολουθούν περίεργα μονοπάτια και νέες οικονομικές ελίτ χτίζονται. Θα μπορούσα να συνεχίσω με την κατάντια του ΕΣΥ, την αύξηση της εγκληματικότητας και πολλά άλλα. Η εικόνα της κυβέρνησης έχει ραγίσει.

Το οξύμωρο όμως είναι ότι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά και οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση θα είχε καταρρεύσει, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν άνοδο Νέας Δημοκρατίας και πτώση των βασικών κομμάτων της προοδευτικής αντιπολίτευσης!!! Εδώ δεν κολλάει μόνο το «τις πταίει» αλλά τι συμβαίνει. Τι αλλάζει τους νόμους της λογικής.

Η πλειοψηφία των πολιτών είναι κατηγορηματική. Ναι, δεν είμαστε ικανοποιημένοι από την κυβέρνηση, λένε, αλλά ποια είναι η εναλλακτική πρόταση;

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Και εδώ είναι το μεγάλο ερώτημα. Γιατί ο πολίτης δεν εμπιστεύεται την αντιπολίτευση; Θα απαντούσα ότι είναι λάθος το ερώτημα. Ο πολίτης δείχνει την προτίμησή του αλλά αυτή διαχέεται σε πολλά κόμματα. Το σωστό ερώτημα είναι γιατί ένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου έχει ανέβει στο κύμα των «νέων αγανακτισμένων» αλλά φαίνεται ότι πιάνει οροφή.

Με το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ τι συμβαίνει αναρωτιούνται οι πολιτικοί αναλυτές. Γιατί δεν αρέσουν;

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Μα για να αρέσουν πρέπει να δείχνουν «ωραιότεροι» από τον πολιτικό αντίπαλο.

Η Νέα Δημοκρατία κόντρα στην πραγματικότητα έχει πείσει ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος ότι οδηγεί τη χώρα στην ανάπτυξη, στην ευημερία, στη ζωή που έχουν επιλέξει. Η άλλη πλευρά; Ανακαίνιση με μερεμέτια. Ποιο είναι το κάδρο των προσώπων πρώτης γραμμής του ΠΑΣΟΚ; Πώς αλήθεια θα πείσουν ότι θα καλυτερεύσουν τη ζωή των πολιτών; Διαμαρτύρεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι δεν περνούν τα μηνύματά του. Μήπως φταίει το μέσον και όχι το μήνυμα. Στον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη χειρότερα παλεύουν με την αναπαλαίωση. Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν και δεν πιάσουν τον παλμό της κοινωνίας, ο Μητσοτάκης θα παίζει χωρίς αντίπαλο. Ας αφήσουν λοιπόν τις παλιές αναχρονιστικές πολιτικές που απλώς εκφωνούνται από νέους με κοστούμι και γραβάτα. Δεν κάνουν τα ράσα τον παπά. Ας εκσυγχρονίσουν την πολιτική τους συμβαδίζοντας με τους καιρούς. Με ριζική αλλαγή των πολιτικών τους. Τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης πρέπει να αλλάξουν ριζικά. Διαφορετικά θα μείνουν στο περιθώριο μιας κοινωνίας όπου έχει εισβάλει η τεχνική νοημοσύνη.

Ο Σταμάτης Μαλέλης είναι γενικός διευθυντής Ειδήσεων και Ενημέρωσης του MEGA

Ολα σήμερα πια διαμορφώνονται έτσι ώστε η ζωή να είναι απλούστερη – όχι μόνο με λιγότερα προβλήματα και δυσκολίες, αλλά και με λιγότερες κουραστικές προσπάθειες. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το Word μάς έχουν οδηγήσει περίπου να μην μπορούμε πλέον να γράψουμε με το χέρι ή πάνω σε μια σελίδα χαρτί. Το Google μάς έχει κάνει να ξεχάσουμε πώς ψάχνει κανείς για στοιχεία και να μην ξέρουμε τι σημαίνει ακαδημαϊκό «ψάξιμο». Η τεχνητή νοημοσύνη και το ChatGPT μάς έμαθαν να μην ψάχνουμε για την ανάλυση περίπλοκων εννοιών, για την ανακάλυψη δυσπρόσιτων γεγονότων και για τη διατύπωση σκελετών επιστημονικών εργασιών, λογοτεχνικών έργων ή επαγγελματικών εκθέσεων και αναφορών. Ολα αυτά γίνονται για να κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη ή για να δουλεύουμε λιγότερο και με ελάχιστο κόπο; Η εξοικείωση με τη σκληρή δουλειά και την επιτυχία κατόπιν σοβαρού κόπου προλειαίνει το έδαφος για το ξεπέρασμα δυσκολιών ή αναταράξεων στη ζωή. Μήπως όμως το άνοιγμα διόδων προς μια λιγότερο απαιτητική ζωή και με εμπειρίες που απαιτούν ευκολίες και λιγότερο κόπο φτιάχνει καλύτερες προσωπικότητες και κοινωνίες περισσότερο προοδευτικές και προχωρημένες;

Αν κρίνω από γεγονότα που συνέβησαν και συνεχίζουν να εξελίσσονται στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στην Αγγλία, έχω πολλές αμφιβολίες για την τελευταία παρατήρηση. Πάνω στη λογική της κατάργησης της λεγόμενης «κουλτούρας της υπερπροσπάθειας», που χαρακτήριζε τη ζωή στην 816 ετών διάσημη πανεπιστημιούπολη, οι Αρχές του ακαδημαϊκού αυτού ιδρύματος έχουν ξεκινήσει μια σειρά από συζητήσιμες μεταρρυθμίσεις. Που, σύμφωνα με πολλούς επικριτές τους, θα αποδυναμώσουν την παιδεία που εκεί προσφέρεται και τα ακαδημαϊκά επίπεδα που εκεί έχουν επιτευχθεί. Ενα από τα μέτρα που έχουν συζητηθεί και το οποίο σπάει μια παράδοση που πηγαίνει πίσω στο 1748 είναι η κατάργηση στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των εξετάσεων του τέλους της χρονιάς (τα λεγόμενα tripos) και την κατάταξη των φοιτητών σε μια ιεραρχία επιτυχίας σε σχέση με τους συμφοιτητές τους. Ολα αυτά έγιναν πάνω στη λογική της μείωσης της ψυχολογικής έντασης πάνω στους μελλοντικούς πτυχιούχους του Πανεπιστημίου και της εξασφάλισης από αυτούς καλύτερης κοινωνικής ζωής κι απόλαυσης των φοιτητικών τους χρόνων! Εχει μάλιστα προηγηθεί κατά μερικά χρόνια άλλη μία παρόμοια μεταρρύθμιση. Καταργήθηκε δηλ. η παράδοση να αναρτώνται όλα τα αποτελέσματα σε έναν πίνακα ανακοινώσεων έξω από το κτίριο της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου (Old Schools, οικοδομή του 18ου αιώνα) ώστε να είναι προσβάσιμα σε όλους!

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ψυχολογικές πιέσεις που υφίστανται οι φοιτητές, να βελτιωθεί η πνευματική τους υγεία και να διαμορφωθεί ένα περιβάλλον ηρεμίας και καλύτερης ακαδημαϊκής απόδοσης, πριν από λίγα χρόνια σχηματίστηκε μια επιτροπή για μελέτη του θέματος και υποβολή προτάσεων. Κάποιες από αυτές είναι όσες ανέφερα ήδη. Υπήρξαν έτοιμες και άλλες. Οπως ο περιορισμός της διάρκειας των μαθημάτων από 8 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ κάθε μέρα. Επίσης, η δημιουργία διακοπών των μαθημάτων κατά διαστήματα μέσα στα ακαδημαϊκά τρίμηνα. Πολλοί όμως διαφωνούν μιλώντας για «νηπιοποίηση» του επιπέδου του Πανεπιστημίου. Ενα άλλο αξιοσημείωτο των σπουδών σε αυτά τα πανεπιστήμια (Οξφόρδης και Κέιμπριτζ) είναι η γνωστή κατηγοριοποίηση των πτυχίων τους. Υπάρχουν τρεις βαθμίδες επιπέδου αποφοίτησης. Πτυχίο α’ τάξης (άριστα), β’ ανώτερης τάξης (πολύ καλά) και β’ τάξης (καλά). Υπάρχει όμως και το πτυχίο γ’ τάξης (μέτρια) που θεωρείται στους σχετικούς ακαδημαϊκούς κύκλους σαν αποτυχία. Διότι κάποιος που έφθασε μέχρι εκεί δεν μπορεί να απορριφθεί. Διότι αυτό αντανακλά αρνητικά στο κύρος του Πανεπιστημίου. Ετσι, στις τρεις πρώτες κατηγορίες πτυχιούχων απονέμονται σε δύο χρόνια οι τίτλοι μάστερ (ΜΑ κ.λπ.). Οσοι λοιπόν δίπλα στο όνομά τους έχουν τίτλο αποφοίτησης από Cambridge ή Οxford (cantab ή oxon) συνοδευόμενο από ΜΑ, σημαίνει πως είναι σωστοί πτυχιούχοι. Αν λείπει το ΜΑ, για τον αγγλοσαξονικό κόσμο είναι σημάδι αποτυχίας. Αν εξαλειφθεί και αυτή η παράδοση, τότε η καταβαράθρωση των πτυχίων είναι δεδομένη. Οπως και η υποβάθμιση του επιπέδου σπουδών σε αυτά τα Πανεπιστήμια…

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

ΥΓ: Ολα αυτά βέβαια είναι υποσημειώσεις για τα δικά μας Πανεπιστήμια, που ατιμώρητοι τραμπούκοι ξυλοφορτώνουν φοιτητές κι ομιλητές σε σημαντικές εκδηλώσεις. Επιτέλους, θα εφαρμοστεί ο νόμος για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, ώστε οι τραμπούκοι να διακινδυνεύουν κάτι; Και αυστηρός έλεγχος των εισερχομένων…