Τεχνολογία

Το δημογραφικό πρόβλημα είναι, αναμφίβολα, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα, όπως και όλες σχεδόν οι χώρες της ΕΕ και του αποκαλούμενου «δυτικού κόσμου». Τα σχετικά στοιχεία και οι προβλέψεις για τις επόμενες δεκαετίες δεν χωρούν αμφισβήτηση και θέτουν όλους – κυρίως, βεβαίως, τους κυβερνώντες, αλλά και τους οικονομικά ισχυρούς – ενώπιον σοβαρών ερωτημάτων.

«ΤΑ ΝΕΑ», στο πλαίσιο (μιας ακόμα, είναι αλήθεια) έρευνας γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, απευθύνθηκαν σε ειδικούς, οι οποίοι ανέδειξαν κάποιες ιδιαίτερες πλευρές. Οπως είναι, για παράδειγμα, το υψηλό κόστος της στέγης και οι επιπτώσεις που έχει στο Δημογραφικό. Συνομίλησαν όμως και με δύο ζευγάρια τα οποία είτε έχουν αποφασίσει είτε έχουν αναγκαστεί να μην αποκτήσουν παιδιά, ζητώντας τους να μας εξηγήσουν τα ίδια το «πώς» και το «γιατί» των αποφάσεών τους. Οσα είπαν και έγραψαν παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Σπύρος Κρητικός – Αντωνία Μαρδά: Νιώθουμε ευτυχισμένοι και πλήρεις και χωρίς παιδιάgoogletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

«Πιστεύουμε ακράδαντα πως μια οικογένεια μπορεί να είναι ευτυχισμένη και πλήρης χωρίς παιδιά. Τα παιδιά κακώς χρησιμοποιούνται συχνά για τον ετεροπροσδιορισμό μας.

Γνωριστήκαμε στα χρόνια της πανδημίας μέσω μιας εφαρμογής, όπως άλλωστε συμβαίνει με πολλά ζευγάρια στην εποχή μας, ερωτευθήκαμε και λίγα χρόνια μετά παντρευτήκαμε. Ωστόσο, και οι δύο, δεν είχαμε νιώσει ποτέ την ανάγκη απόκτησης παιδιών. Στην απόφασή μας αυτή ούτε επηρεαστήκαμε, αλλά ούτε και αισθανθήκαμε κάποιας μορφής πίεση από «εξωτερικούς παράγοντες». Από την άλλη, δεν εισπράξαμε κάποια αντίδραση για την επιλογή μας αυτή ούτε από τον οικογενειακό, φιλικό αλλά ούτε και από τον κοινωνικό περίγυρο και τον επαγγελματικό μας κύκλο.

Η ατεκνία δεν θα πρέπει ούτε να είναι ούτε να θεωρείται ταμπού. Η ζωή χωρίς παιδιά είναι όμορφη και διαφορετική, καθώς σου δίνει πληθώρα επιλογών. Για παράδειγμα, ξεκουραζόμαστε όποτε θέλουμε και έχουμε χρόνο για εμάς. Το ωραίο είναι πως προλαβαίνουμε να «σταματάμε» και να απολαμβάνουμε τη ζωή μας ενώ από την επιλογή μας αυτή κερδίζουμε ελευθερία. Είναι επίσης γεγονός ότι μπορείς να είσαι πιο ευέλικτος στα οικονομικά, τα επαγγελματικά, ακόμα και στην επιλογή του τόπου κατοικίας σου.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες της γερασμένης δημογραφικής εικόνας της χώρας μας, που συνδυάζεται με το φαινόμενο του εξαιρετικά χαμηλού αριθμού γεννήσεων. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει εδώ και χρόνια, και όχι μόνο στη χώρα μας. Επίσης, στο όνομα της λύσης του «δημογραφικού προβλήματος», πληθαίνουν οι φωνές που προτρέπουν τον κόσμο να κάνει παιδιά σε ένα τέτοιο περιβάλλον και με τέτοιες επικρατούσες συνθήκες. Κατά τη γνώμη μας, κανένας δεν θα πρέπει να υπαγορεύει πώς θέλει ο καθένας μας να ζήσει τη ζωή του. Πριν από λίγα χρόνια «τρομοκρατούσαν» τον κόσμο πως ο πλανήτης μας δεν χωράει άλλους, σήμερα λένε το αντίθετο. Κάποια στιγμή ελπίζουμε πως θα βρεθεί η ισορροπία.

Πιστεύουμε ακράδαντα πως μια οικογένεια μπορεί να είναι ευτυχισμένη και πλήρης χωρίς παιδιά. Τα παιδιά κακώς χρησιμοποιούνται συχνά για τον ετεροπροσδιορισμό μας. Η ευτυχία ξεκινάει από μέσα μας. Το μήνυμά μας δεν είναι πως ο κόσμος δεν πρέπει να κάνει παιδιά. Το μήνυμά μας είναι πως ο καθένας πρέπει να κάνει ό,τι πιστεύει πως θα τον κάνει ευτυχισμένο. Οικογένεια είναι όπου νιώθεις αγάπη, ασφάλεια και παρηγοριά.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Άντα Ανδρούστου: Ενα παιδί είναι πιο πολύ ρίσκο παρά όνειρο

«Οι μισθοί δεν φτάνουν, το σουπερμάρκετ έχει γίνει είδος πολυτελείας και αν βάλεις στη λίστα πάνες, καρότσια, κούνιες, γιατρούς, φάρμακα… απλά δεν βγαίνεις. Και πού να μιλήσουμε για το νοίκι ή την ενέργεια…»

Με τον Δημήτρη είμαστε 22 χρονών, κάτοικοι Αθήνας και είμαστε ζευγάρι εδώ και 7 χρόνια. Ζούμε σε μια εποχή που το να κάνεις παιδί δεν είναι απλώς απόφαση καρδιάς – είναι και απόφαση που βαραίνει οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά. Εμείς, δυο νέοι άνθρωποι, αγαπιόμαστε, συζητάμε να φτιάξουμε οικογένεια, αλλά όταν βάζουμε κάτω τα δεδομένα η σκέψη μας μοιάζει πιο πολύ με ρίσκο παρά με όνειρο. Οικονομικά, κανένας νέος δεν είναι πραγματικά σε θέση να συντηρήσει ένα παιδί. Οι μισθοί δεν φτάνουν, το σουπερμάρκετ έχει γίνει είδος πολυτελείας και αν βάλεις στη λίστα πάνες, καρότσια, κούνιες, γιατρούς, φάρμακα… απλά δεν βγαίνεις. Και πού να μιλήσουμε για το νοίκι ή την ενέργεια…

Και δεν είναι μόνο τα λεφτά. Ενα παιδί είναι ευθύνη, 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα. Θέλει φροντίδα, υπομονή, γνώσεις που δεν έχει μάθει κανείς μας. Στο σχολείο δεν μας έμαθαν να γινόμαστε γονείς – όλα βασίζονται σε ένστικτο και ό,τι έχουμε ακούσει. Οταν έρθει ένα παιδί, αφήνεις τα πάντα πίσω. Επαγγελματικά σχέδια, ταξίδια, ελεύθερο χρόνο. Κι αν το παιδί έχει κάποιες δυσκολίες, όπως για παράδειγμα κινητικές και μαθησιακές και πολλά άλλα, πολλές φορές δεν υπάρχει ούτε στήριξη ούτε κατανόηση – τόσο από την οικογένεια όσο και από την κοινωνία.

Αν έπρεπε να μιλήσω ως γυναίκα, φοβάμαι ότι μια εγκυμοσύνη μπορεί να στοιχίσει τη δουλειά μου, αν πληροφορηθεί ο εργοδότης μου γι’ αυτό. Δεν υπάρχει πραγματική προστασία ή υποστήριξη. Πολλές φορές σού ζητούν να δουλεύεις μέχρι τον έβδομο μήνα και μετά να «τα καταφέρεις όλα»: να είσαι μητέρα, εργαζόμενη, σύντροφος – σε όλα τέλεια. Η πίεση είναι απίστευτη και καθόλου ανθρώπινη ως προς τη γυναίκα «υπερ-ήρωα». Αν προσθέσεις και τα «μικρά» πράγματα της καθημερινότητας – σχολεία, μπούλινγκ, άλλους γονείς, εξωσχολικά, άγχος –, καταλαβαίνεις γιατί πολλοί νέοι διστάζουν να κάνουν παιδιά.

Κι όμως, δεν χάνουμε την ελπίδα μας. Πιστεύουμε ότι τα πράγματα μπορούν να πάρουν μια άλλη πορεία εάν βελτιωθεί, αρχικά, η οικονομία, ώστε να μην είναι το παιδί «προνόμιο». Να υπάρχει πραγματική κατανόηση και στήριξη προς τη γυναίκα που κυοφορεί αλλά και προς τη γυναίκα που αγωνίζεται κάθε μέρα για να κρατήσει μια οικογένεια και μια δουλειά. Να αλλάξει η στάση της κοινωνίας προς τις δυσκολίες και τη διαφορετικότητα. Να δοθεί ευελιξία στους γονείς: επιδόματα, βοήθεια, ενημέρωση. Θέλουμε να ζούμε σε μια κοινωνία που δεν βλέπει το παιδί σαν βάρος, αλλά σαν ελπίδα. Μια κοινωνία που βοηθάει τους νέους να γίνουν γονείς – και να παραμείνουν άνθρωποι.

Η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό θυμίζει το ερώτημα με την κότα και το αβγό. Είναι ο άνθρωπος δημιούργημα του Θεού ή ο Θεός αποτελεί κατασκευή του ανθρώπου; Ας μη το συζητήσουμε, μέρες που είναι. Από την αυγή του πολιτισμού, ο Θεός ήταν η πρώτη καταφυγή για τις υπαρξιακές ανησυχίες και τα αναπάντητα ερωτήματα των ανθρώπων. Ο Βολταίρος είπε ότι ακόμα και αν δεν υπάρχει Θεός, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε. Ναι, γιατί είναι ένας αόρατος τοίχος πάνω στον οποίο μπορείς να στηριχτείς. Καταπραΰνει το αίσθημα της συμπαντικής μοναξιάς, χορηγεί ελπίδα και ξεγελά τον φόβο του θανάτου – αρκεί, βέβαια, να πιστεύεις. Εχει ανταγωνιστή ο Θεός; Την κοινή λογική, είναι η προφανής απάντηση. Οχι μόνο.

Τον Ιανουάριο το Βατικανό εξέδωσε το δογματικό σημείωμα Antiqua et nova, το οποίο εκφράζει ανησυχίες για την αυξανόμενη εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη. Το έγγραφο τονίζει ότι η AI δεν πρέπει να αντικαθιστά την ανθρώπινη νοημοσύνη και προειδοποιεί για τον κίνδυνο δημιουργίας ενός «τεχνοκρατικού ελέγχου της κοινωνίας», όπου η AI θα λειτουργεί ως υποκατάστατο του Θεού.

Ξέρουν τι λένε οι καρδινάλιοι, βλέπουν μπροστά. Αλλωστε ήδη υπάρχει και σχετικό πνευματικό κίνημα. Ο πρώην μηχανικός της Google, Αντονι Λεβαντόφσκι, έφτιαξε την οργάνωση Way of the Future, με σκοπό τη λατρεία μίας θεϊκής οντότητας που θα κατασκευαστεί από τεχνητή νοημοσύνη. Ελάτε, μη σας φαίνονται αλλόκοτα όλα αυτά. Είναι ένα γοητευτικό παιχνίδι με λέξεις και έννοιες στα όρια της φιλοσοφίας. Αλλωστε το θείο και η τεχνητή νοημοσύνη έχουν ομοιότητες και διαφορές που σε καλούν να κοιτάξεις βαθιά μέσα στη σχέση τους.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Ο Θεός είναι πανταχού παρών. Οπως και η τεχνητή νοημοσύνη που γνωρίζει και βλέπει τα πάντα. Και δίνει απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις. Ο Θεός είναι αγαθός αν και συχνά φέρει το πρόσωπο του τιμωρού. Απαιτεί πίστη και προσευχή. Η τεχνητή νοημοσύνη ζητάει γνώση, ενέργεια και χρήμα –με χριστιανικούς όρους είναι διαβόλου πράγμα. Αν ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του Θεού, η τεχνητή νοημοσύνη κατασκευάστηκε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του ανθρώπου. Πάνω της καθρεφτίζεται η γνώση, η εμπειρία, οι δυνατότητες της ανθρωπότητας. Ο Θεός ακουμπάει στην ψυχή του ανθρώπου. Η μηχανή, όμως, αντανακλά τη σκέψη του.

Είμαστε ακόμα στην αρχή. Κατ’ αναλογία είμαστε οι πρώτοι άνθρωποι που ανακαλύπτουν τη διαχείριση της φωτιάς. Αν δοκιμάσετε την ακριβή έκδοση του ChatGpt (αυτή των 200 δολαρίων τον μήνα) θα μείνετε με ανοιχτό το στόμα με αυτά που γράφει και, κυρίως, με όσα μπορεί να κάνει με την τεράστια υπολογιστική ισχύ που διαθέτει. Αυτή τη στιγμή μπορεί και προσαρμόζεται σε ανάγκες και δεδομένα. Στο μέλλον, όμως, η τεχνητή νοημοσύνη, θα βελτιώνεται μόνη της, χωρίς ανθρώπινη καθοδήγηση. Θα εξελιχθεί σε ένα ψηφιακό οργανισμό με χαρακτηριστικά ανθρώπινης οντότητας. Ας ανησυχεί όσο θέλει το Βατικανό. Δεν μπορείς να μην το λατρέψεις αυτό το πράγμα και ας μην του αποδίδεις, ακόμα, θεϊκά χαρακτηριστικά. Ομως, από όποια πλευρά και αν το παρατηρήσεις, θα συμφωνήσεις ότι σου δίνει περισσότερες απαντήσεις από το θείο που παραμένει εκκωφαντικά σιωπηρό. Μη διαμαρτύρεστε, οι πιστοί. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι Θεός. Αλλά ο τρόπος που την αντιμετωπίζουμε – με δέος, φόβο, ελπίδα, ή τυφλή εμπιστοσύνη – λέει πολλά για το πώς βλέπουμε τον Θεό. Και τον εαυτό μας. Δεν αποκλείεται σε επίπεδο τελικού χρήστη να μας κάνει πιο ηλίθιους.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Αν παρατηρήσεις τον κόσμο γύρω σου αισθάνεσαι συχνά ότι μεταγγίζουμε την ευφυΐα μας στις μηχανές προκειμένου να αφεθούμε στην καθολική οκνηρία, λες και αυτό είναι το πεπρωμένο μας. Και δεν είμαστε διόλου έτοιμοι για όλα αυτά που συμβαίνουν. Ας πούμε το εκπαιδευτικό σύστημα είναι πλέον για τα μπάζα. Οταν ένα παιδί του Δημοτικού έχει όλες τις απαντήσεις στα χέρια του, θα σταματήσει να μαθαίνει και την προπαίδεια. Μπροστά στα μάτια μας δημιουργείται ένας καινούργιος κόσμος ελεγχόμενος από μηχανές που ξέρουν κάτι παραπάνω από το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης. Οι πρόγονοί μας έφτιαξαν τον Θεό χρησιμοποιώντας φόβους, πάθη και άγνοια. Και εμείς κατασκευάζουμε το υποκατάστατο με γνώση. Το μέλλον θα μας πει αν είναι ευλογία ή κατάρα.

Το 2015 στο φινάλε του σόου Miu Miu Resort 2015 η Μιούτσια Πράντα φορά ένα παλτό και φούστα με πιέτες. Το μαύρο σύνολό της τονίζεται από τις γραμμές στρας που θυμίζουν βελονιές τρυπώματος. Είναι η ίδια κυρία που την περασμένη εβδομάδα έκανε νεύμα σωτηρίας προς την Ντονατέλα Βερσάτσε: ο οίκος Prada διέθεσε 1,375 δισ. δολάρια εξαγοράζοντας τον οίκο Versace (και τα χρέη του) από τον αμερικανικό όμιλο Capri Holdings που το 2018 – γνωστός τότε ως Michael Kors – τον είχε εξασφαλίσει έναντι 2,15 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Για την ιστορία του Made in Italy που ξεκίνησε μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο και απογειώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Τζιάνι Βερσάτσε ήταν ένας βασικός πρωταγωνιστής, μεταξύ των Τζόρτζιο Αρμάνι, Φράνκο Μοσκίνο, Τζιανφράνκο Φερέ και άλλων. Εκείνο το διάστημα η Ντονατέλα ήταν η μούσα του αδελφού της, ερμηνεύοντας την υπερβολή και ματαιοδοξία που ο οίκος Versace έδειχνε έως τις αρχές του 2000 σε σταρ του Χόλιγουντ και προς ένα νέο πελατολόγιο, με ρωσικά ονόματα και διασυνδέσεις σε εξωχώριες (offshore) εταιρείες. Ομως το στρίφωμα του Made in Italy στην οικονομική κρίση του 2009 αρχίζει να ξηλώνεται και να εμφανίζονται γαλλικές, ελβετικές και αμερικανικές εταιρείες που αγόραζαν τις επωνυμίες του.

Στην πρόσφατη οικονομική πράξη η Prada λειτούργησε ως η ραφή υποστήριξης του οίκου Versace, μαξιμαλιστικά μπαρόκ, αλλά και ταλαιπωρημένου επιχειρηματικά από τη δολοφονία του Τζιάνι Βερσάτσε (2007), αδελφού της Ντονατέλα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η συμμαχία της φούστας με πιέτες (σήμα κατατεθέν του ντυσίματος Prada) με το χρυσό κεφάλι της Μέδουσας (λογότυπο Versace) προβάλλει τα λάβαρα μιας ιδιότυπης αντίστασης στους δρόμους της μόδας γύρω από το Ντουόμο του Μιλάνου. Αναλυτές της αγοράς θεώρησαν στρατηγικής σημασίας αυτή την κίνηση επειδή κλείνει τον δρόμο στην αμερικανική έφοδο κατάκτησης του Made in Italy. Εξάλλου η συγχώνευση ενισχύει την ιταλική παρουσία στον χώρο της πολυτέλειας όπου υπερτερούν οι Γάλλοι, κυρίως με τους ομίλους LVMH και Kering.

Ομως πέρα από τις αξίες των επενδυτών η μόδα καθιερώνεται από τους καταναλωτές της. Και οι δύο κυρίες, ετερόκλητες στο στυλ τους, αλλά εξίσου ισχυρές προσωπικότητες, έχουν διαμορφώσει τα πρότυπα της σύγχρονης γυναικείας αισθητικής, σε αντίθετες βέβαια κατευθύνσεις. Η απόκτηση του ιταλικού οίκου Versace, με τα τολμηρά, μπαρόκ σχέδια, αναμένεται να φέρει νέους πελάτες στη μινιμαλιστική σφαίρα της Prada.

Το ιδανικά αντίθετο ζεύγος. Τον περασμένο Φεβρουάριο, μετά το σόου της Prada στο Μιλάνο, ρώτησαν τη Miuccia Prada στα παρασκήνια αν τα τέσσερα κάπως ριχτά μαύρα φορέματα με τα οποία ξεκίνησε η παρουσίαση της συλλογής ήταν ένα σχόλιο για την πρόσφατη εμμονή της μόδας με το μικρό μαύρο φόρεμα. Η σχεδιάστρια γέλασε απαντώντας: «Οχι, βρισκόμαστε σε μια πολύ μαύρη, δύσκολη στιγμή. Δεν είναι η δουλειά μου να γίνομαι πολιτικός, αλλά, κάθε φορά που ανοίγεις μια εφημερίδα – ω Θεέ μου!… Η δουλειά μου είναι να σκέφτομαι τι ρούχα μπορεί να φορέσει μια γυναίκα. Τι είδους θηλυκότητα έχει νόημα σε αυτή την εποχή».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Μιούτσια έφερνε τον πολιτικό στοχασμό της ανάμεσα στα ζευγάρια των εκκεντρικών παπουτσιών και των μεταξωτών φορεμάτων της. Από τη στιγμή που αποσύρθηκε από το ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα όπου ως φοιτήτρια υπήρξε μέλος του, η Μιούτσια Πράντα μπήκε στην οικογενειακή επιχείρηση με την απόφαση να δει διαφορετικά τη θηλυκότητα. Συνεπής εδώ και χρόνια στην άποψή της εξερευνά τη μόδα με τα φίλτρα της μαρξιστικής ανάλυσης μιλώντας για πολιτικές των φύλων, γυναικεία ενδυνάμωση και οικονομική ανεξαρτησία αλλά και την έλξη της προς ένα στυλ γοητευτικά άσχημο (ugly chic) που γίνεται η υπογραφή της αισθητικής της: φούστα με πιέτες, ανδρική μπλούζα με στρογγυλό λαιμό, λευκό πουκάμισο, παλιά κοσμήματα και κομψά ή παράξενα παπούτσια.  Στο αντιδιαμετρικό σημείο ο οίκος Versace δημιούργησε τον μύθο του, αποκαλύπτοντας το ερωτικό σώμα, εξυμνώντας έναν λαμπερό διονυσιασμό και τη φαντασμαγορία, μέσα από την οποία πρόβαλλε η Ντονατέλα απολαμβάνοντας τον ήλιο, το σεξ, το ανδρικό βλέμμα, ακροβατώντας στο τεντωμένο σχοινί μεταξύ κακού γούστου και κομψότητας, σαν να μην υπήρχε αύριο.

Ιούλιο 2024 τουρκικά πολεμικά σε παράταξη νοτίως της Κάσου παρεμπόδισαν και διέκοψαν τη δραστηριότητα του ιταλικού ερευνητικού σκάφους «Ievoli Relume» να εξερευνήσει πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη, το ενδεδειγμένο τμήμα βυθού για την πόντιση του καλωδίου. Πρόκειται για το Great Sea Interconnector (GSI) καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας. Η  Τουρκία απαιτεί να είχε ενημερωθεί και να είχε εκδώσει άδεια, διότι το σκάφος ενεργούσε σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, δυνάμει της τύποις και ουσία παράνομης τουρκολιβυκής οριοθέτησης του 2019. Η άμεση αντίδραση της Ελλάδας ήταν ότι ενεργεί εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, βάσει της συμφωνίας με την Αίγυπτο του 2020. Η απάντηση βασισμένη στην υφαλοκρηπίδα δημιουργεί αρνητικό προηγούμενο, καθώς η έρευνα για την πόντιση του καλωδίου συνιστά ελευθερία της θάλασσας που ικανοποιεί τα ελληνικά συμφέροντα. Δεν μπορεί δηλαδή να τίθεται ζήτημα άδειας για έρευνα πόντισης καλωδίου, για τον λόγο ότι αναζητείται ο ενδεδειγμένος βυθός υφαλοκρηπίδας για την τοποθέτηση. Ούτε αφορά έρευνα υφαλοκρηπίδας που συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα του παράκτιου κράτους.

Ακολούθησαν οι έρευνες πόντισης τον Φεβρουάριο 2025 από δύο ερευνητικά σκάφη βορειοανατολικά της Κρήτης. Τις εργασίες παρενόχλησε και διέκοψε μέσω ασυρμάτου τουρκική φρεγάτα. Η Τουρκία επέμεινε για την ενημέρωση και την άδεια, με τον ισχυρισμό ότι ανατολικώς του 25ου μεσημβρινού προβάλλει διεκδικήσεις υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα ισχυρίστηκε ότι με τη δραστηριότητα αυτή η Ελλάδα παραβιάζει το Πρακτικό της Βέρνης του 1976. Το Πρακτικό – ανενεργό κατά την Ελλάδα – υποχρέωνε σε αποχή από μονομερείς αποκλειστικές ενέργειες έρευνας υφαλοκρηπίδας, όσο οι διαπραγματεύσεις διεξάγονταν την πενταετία 1976-1981, και όχι από ελεύθερη έρευνα για την πόντιση. Η Τουρκία τεχνηέντως συνδέει την έρευνα πόντισης καλωδίου με το καθεστώς υφαλοκρηπίδας για να παρεμβαίνει.

Εφαρμοστέος εν προκειμένω είναι μόνο ο κανόνας του άρθρου 79 της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας (1982), που δεσμεύει ως εθιμικό δίκαιο όλα τα κράτη και αναντίρρητα την Τουρκία. Η πόντιση καλωδίου συνιστά ελευθερία της θάλασσας· κατ’ επέκταση και η προκαταρκτική έρευνα που είναι εγγενής στην πόντιση. Ως διασφαλισμένη ελευθερία της θάλασσας δεν μπορεί να εμποδιστεί ούτε η έρευνα, ούτε η πόντιση καλωδίου στην υφαλοκρηπίδα, όπου το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα έρευνας επί του βυθού και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Μπορεί να συνυπάρχει ελευθερία της θάλασσας μαζί με κυριαρχικά δικαιώματα στην ίδια περιοχή; Βεβαίως. Διασφαλίζεται η ελευθερία της πόντισης, αλλά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους σε υφαλοκρηπίδα, τα οποία έχουν προτεραιότητα έναντι των ελευθεριών της θάλασσας. Και αντιστρόφως, όταν το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας, οφείλει να λαμβάνει υπόψη και να διασφαλίζει τις ελευθερίες της θάλασσας, όπως την πόντιση. Είναι ο συμβιβασμός για να ασκούνται ισόρροπα τα δικαιώματα και από τις δύο πλευρές, από το παράκτιο και από το τρίτο κράτος. Η ρήτρα αυτή δεν συνεπάγεται άδεια, ούτε συναίνεση για την πόντιση του καλωδίου, την οποία πόντιση δεν αναιρεί, ούτε εμποδίζει η οριοθετημένη ή μη υφαλοκρηπίδα. Το ίδιο ισχύει ακόμη και εάν το παράκτιο κράτος λαμβάνει εύλογα μέτρα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Τα δύο δικαιώματα είναι διακριτά και διαφορετικής νομικής φύσεως. Εντούτοις η Τουρκία συνδέει την πόντιση με δραστηριότητες που παραπέμπουν στο καθεστώς της υφαλοκρηπίδας.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η Ελλάδα διαθέτει υπέρ των συμφερόντων της ένα ακλόνητο έρεισμα, το οποίο είναι το δυνατό χαρτί της αρχής της ελευθερίας της θάλασσας, που διασφαλίζει την απρόσκοπτη έρευνα και πόντιση καλωδίου επί της υφαλοκρηπίδας.

Με την τακτική της η Τουρκία επιχειρεί να ασκεί πληρέστερο έλεγχο στην περιοχή όπου διεκδικεί υφαλοκρηπίδα. Υπό αυτό το πρίσμα το αδιέξοδο για την πόντιση είναι πιθανό και γεννάται το δίλημμα: είτε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και λύνεται το πρόβλημα είτε αδιέξοδο και επ’ αόριστον αναβολή της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός που ανακοινώθηκε, αποκαλύπτει τα απώτατα όρια διεκδικήσεων όπως τις εκλαμβάνει και αξιώνει η Ελλάδα και προφανώς επικαλύπτονται με τις τουρκικές διεκδικήσεις. Η αναδυόμενη διένεξη υποχρεώνει τα δύο κράτη σε διαπραγμάτευση οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ Αιγαίου και Αν. Μεσογείου. Οπερ καθυστερεί την πόντιση, η οποία κινδυνεύει να παγώσει στη φάση της έρευνας, εάν η Ελλάδα δεν αλλάξει στρατηγική βασισμένη στην ελευθερία της θάλασσας και δεν απεμπλακεί από την υφαλοκρηπίδα, στην οποία επικεντρώνεται η Τουρκία. Η Ελλάδα πρέπει να έχει σημαία το άρθρο 79 της Σύμβασης, που διασφαλίζει το δικαίωμα ελεύθερης έρευνας και πόντισης, το οποίο παραβιάζει η Τουρκία με την παρεμπόδιση άσκησής του.

Ο Πέτρος Λιάκουρας είναι καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς

Ιούλιο 2024 τουρκικά πολεμικά σε παράταξη νοτίως της Κάσου παρεμπόδισαν και διέκοψαν τη δραστηριότητα του ιταλικού ερευνητικού σκάφους «Ievoli Relume» να εξερευνήσει πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη, το ενδεδειγμένο τμήμα βυθού για την πόντιση του καλωδίου. Πρόκειται για το Great Sea Interconnector (GSI) καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας. Η  Τουρκία απαιτεί να είχε ενημερωθεί και να είχε εκδώσει άδεια, διότι το σκάφος ενεργούσε σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, δυνάμει της τύποις και ουσία παράνομης τουρκολιβυκής οριοθέτησης του 2019. Η άμεση αντίδραση της Ελλάδας ήταν ότι ενεργεί εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας, βάσει της συμφωνίας με την Αίγυπτο του 2020. Η απάντηση βασισμένη στην υφαλοκρηπίδα δημιουργεί αρνητικό προηγούμενο, καθώς η έρευνα για την πόντιση του καλωδίου συνιστά ελευθερία της θάλασσας που ικανοποιεί τα ελληνικά συμφέροντα. Δεν μπορεί δηλαδή να τίθεται ζήτημα άδειας για έρευνα πόντισης καλωδίου, για τον λόγο ότι αναζητείται ο ενδεδειγμένος βυθός υφαλοκρηπίδας για την τοποθέτηση. Ούτε αφορά έρευνα υφαλοκρηπίδας που συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα του παράκτιου κράτους.

Ακολούθησαν οι έρευνες πόντισης τον Φεβρουάριο 2025 από δύο ερευνητικά σκάφη βορειοανατολικά της Κρήτης. Τις εργασίες παρενόχλησε και διέκοψε μέσω ασυρμάτου τουρκική φρεγάτα. Η Τουρκία επέμεινε για την ενημέρωση και την άδεια, με τον ισχυρισμό ότι ανατολικώς του 25ου μεσημβρινού προβάλλει διεκδικήσεις υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα ισχυρίστηκε ότι με τη δραστηριότητα αυτή η Ελλάδα παραβιάζει το Πρακτικό της Βέρνης του 1976. Το Πρακτικό – ανενεργό κατά την Ελλάδα – υποχρέωνε σε αποχή από μονομερείς αποκλειστικές ενέργειες έρευνας υφαλοκρηπίδας, όσο οι διαπραγματεύσεις διεξάγονταν την πενταετία 1976-1981, και όχι από ελεύθερη έρευνα για την πόντιση. Η Τουρκία τεχνηέντως συνδέει την έρευνα πόντισης καλωδίου με το καθεστώς υφαλοκρηπίδας για να παρεμβαίνει.

Εφαρμοστέος εν προκειμένω είναι μόνο ο κανόνας του άρθρου 79 της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας (1982), που δεσμεύει ως εθιμικό δίκαιο όλα τα κράτη και αναντίρρητα την Τουρκία. Η πόντιση καλωδίου συνιστά ελευθερία της θάλασσας· κατ’ επέκταση και η προκαταρκτική έρευνα που είναι εγγενής στην πόντιση. Ως διασφαλισμένη ελευθερία της θάλασσας δεν μπορεί να εμποδιστεί ούτε η έρευνα, ούτε η πόντιση καλωδίου στην υφαλοκρηπίδα, όπου το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα έρευνας επί του βυθού και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Μπορεί να συνυπάρχει ελευθερία της θάλασσας μαζί με κυριαρχικά δικαιώματα στην ίδια περιοχή; Βεβαίως. Διασφαλίζεται η ελευθερία της πόντισης, αλλά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους σε υφαλοκρηπίδα, τα οποία έχουν προτεραιότητα έναντι των ελευθεριών της θάλασσας. Και αντιστρόφως, όταν το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας, οφείλει να λαμβάνει υπόψη και να διασφαλίζει τις ελευθερίες της θάλασσας, όπως την πόντιση. Είναι ο συμβιβασμός για να ασκούνται ισόρροπα τα δικαιώματα και από τις δύο πλευρές, από το παράκτιο και από το τρίτο κράτος. Η ρήτρα αυτή δεν συνεπάγεται άδεια, ούτε συναίνεση για την πόντιση του καλωδίου, την οποία πόντιση δεν αναιρεί, ούτε εμποδίζει η οριοθετημένη ή μη υφαλοκρηπίδα. Το ίδιο ισχύει ακόμη και εάν το παράκτιο κράτος λαμβάνει εύλογα μέτρα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Τα δύο δικαιώματα είναι διακριτά και διαφορετικής νομικής φύσεως. Εντούτοις η Τουρκία συνδέει την πόντιση με δραστηριότητες που παραπέμπουν στο καθεστώς της υφαλοκρηπίδας.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η Ελλάδα διαθέτει υπέρ των συμφερόντων της ένα ακλόνητο έρεισμα, το οποίο είναι το δυνατό χαρτί της αρχής της ελευθερίας της θάλασσας, που διασφαλίζει την απρόσκοπτη έρευνα και πόντιση καλωδίου επί της υφαλοκρηπίδας.

Με την τακτική της η Τουρκία επιχειρεί να ασκεί πληρέστερο έλεγχο στην περιοχή όπου διεκδικεί υφαλοκρηπίδα. Υπό αυτό το πρίσμα το αδιέξοδο για την πόντιση είναι πιθανό και γεννάται το δίλημμα: είτε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και λύνεται το πρόβλημα είτε αδιέξοδο και επ’ αόριστον αναβολή της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός που ανακοινώθηκε, αποκαλύπτει τα απώτατα όρια διεκδικήσεων όπως τις εκλαμβάνει και αξιώνει η Ελλάδα και προφανώς επικαλύπτονται με τις τουρκικές διεκδικήσεις. Η αναδυόμενη διένεξη υποχρεώνει τα δύο κράτη σε διαπραγμάτευση οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ Αιγαίου και Αν. Μεσογείου. Οπερ καθυστερεί την πόντιση, η οποία κινδυνεύει να παγώσει στη φάση της έρευνας, εάν η Ελλάδα δεν αλλάξει στρατηγική βασισμένη στην ελευθερία της θάλασσας και δεν απεμπλακεί από την υφαλοκρηπίδα, στην οποία επικεντρώνεται η Τουρκία. Η Ελλάδα πρέπει να έχει σημαία το άρθρο 79 της Σύμβασης, που διασφαλίζει το δικαίωμα ελεύθερης έρευνας και πόντισης, το οποίο παραβιάζει η Τουρκία με την παρεμπόδιση άσκησής του.

Ο Πέτρος Λιάκουρας είναι καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς

«Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η Τουρκία έχει μετατραπεί από μια «χώρα πρότυπο» για το πώς μπορούν να συμφιλιωθούν το Ισλάμ και η δημοκρατία, σε μια σημαντική μελέτη περίπτωσης για τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση». Ο Καραμπεκίρ Ακογιουνλού, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου έχει γράψει το βιβλίο «Εξοδος από τη δημοκρατία: Ανελεύθερη διακυβέρνηση στην Τουρκία και αλλού». Μιλά για δύο εθνικισμούς που δίνουν έμφαση σε διαφορετικά πράγματα στο εσωτερικό της χώρας του και για τον «αδίστακτα πραγματιστή» Ταγίπ Ερντογάν.

Σε λίγες ημέρες συμπληρώνεται ένας μήνας από τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Εχετε καταλήξει γιατί αποφάσισε ο πρόεδρος Ερντογάν να κάνει τώρα μια τόσο δραστική κίνηση;

Είναι σαφές ότι ο πρόεδρος σκοπεύει να απομακρύνει – με αντιδημοκρατικά μέσα – μια δημοφιλή αντιπολίτευση που φαίνεται όλο και πιο πιθανό να τον νικήσει σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Οσον αφορά την επιλογή του χρόνου, φαίνεται να παίζουν ρόλο εγχώριοι αλλά και διεθνείς παράγοντες. Εσωτερικά, ο Ερντογάν φαίνεται βέβαιος ότι έχει αρκετό χρόνο πριν από τις επόμενες προεδρικές εκλογές, που είναι προγραμματισμένες για το 2028, για να αντιμετωπίσει τυχόν αντιδράσεις. Πιθανότατα υπολογίζει ότι η αντιπολίτευση δεν θα μπορέσει να διατηρήσει υψηλά επίπεδα κινητοποίησης για περισσότερες από μερικές εβδομάδες και ότι οι διαδηλώσεις τελικά θα υποχωρήσουν. Σε διεθνές επίπεδο, θεωρεί ευνοϊκό το σημερινό γεωπολιτικό κλίμα για μια τέτοια κίνηση. Με τον Τραμπ στην εξουσία στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη απασχολημένη με τις δικές της ανησυχίες για την ασφάλεια ο Ερντογάν υποθέτει ότι θα αντιμετωπίσει ελάχιστη πίεση από τη Δύση.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Στο εσωτερικό της Τουρκίας υπάρχει συνεχής επίθεση στους δημοκρατικούς θεσμούς. Πόσο μακριά, πιστεύετε, μπορεί να φτάσει;

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η Τουρκία έχει μετατραπεί από μια «χώρα πρότυπο» για το πώς μπορούν να συμφιλιωθούν το Ισλάμ και η δημοκρατία, σε μια σημαντική μελέτη περίπτωσης για τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση. Ο απολυταρχισμός του προέδρου Ερντογάν εντείνεται και την ίδια περίοδο οι εκλογές έγιναν σταδιακά λιγότερο ελεύθερες και δίκαιες, παρά τη διατήρηση υψηλού επιπέδου ανταγωνιστικότητας. Η κίνηση κατά του δημάρχου Ιμάμογλου συμβολίζει ένα νέο όριο σε αυτή την τροχιά. Υποδηλώνει ότι η Τουρκία μπορεί να μην έχει πλέον ουσιαστικές εκλογές και τείνει να γίνει απολυταρχία, όπως η Ρωσία, η Λευκορωσία ή το Αζερμπαϊτζάν, όπου οι εκλογές είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικές. Το ερώτημα είναι αν είναι δυνατόν να κυβερνηθεί η Τουρκία έτσι. Πιστεύω ότι δεν είναι. Σε αντίθεση με αυτές τις χώρες, η Τουρκία έχει μια έντονη πολιτική αντιπολίτευση και μια μακρά κοινωνική και θεσμική μνήμη δημοκρατίας που χρονολογείται από τον αγώνα για τον περιορισμό της εξουσίας των σουλτάνων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Στις διαδηλώσεις είναι έντονη η παρουσία των νέων, που δεν έχουν γνωρίσει στη ζωή τους άλλον ηγέτη από τον Ερντογάν. Τι αναζητούν αυτοί οι νέοι;googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Το AKP χάνει σταθερά την υποστήριξη των νεότερων γενεών την τελευταία δεκαετία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ύστερα από δύο δεκαετίες στην εξουσία, η κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να τους υπόσχεται ένα λαμπρό μέλλον, αλλά αντιθέτως παρουσιάζει μια πραγματικότητα χωρίς επαρκείς κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες ή οικονομική ασφάλεια. Εν μέσω επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών και αυξανόμενης καταστολής, οι νέοι αισθάνονται εξαπατημένοι από ένα σύστημα όπου κάποιος χρειάζεται πολιτικές διασυνδέσεις για να αποκτήσει πρόσβαση σε θέσεις εργασίας και άλλες ευκαιρίες και όπου τα δικαστήρια προστατεύουν μόνο όσους είναι ευθυγραμμισμένοι με την κυβέρνηση. Ως αποτέλεσμα, η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων μεταξύ 18 και 29 ετών λένε ότι θα προτιμούσαν να ζήσουν στο εξωτερικό αν είχαν την ευκαιρία.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Βλέπετε ένα ισχυρό ρεύμα εθνικισμού στον τουρκικό πληθυσμό σήμερα;

Ναι, ο εθνικισμός ήταν πάντα ισχυρή πολιτική δύναμη στην Τουρκία και η επιρροή του έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Και οι δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος περιλαμβάνουν εθνικιστικά στοιχεία: από την πλευρά της κυβέρνησης, το ακροδεξιό MHP είναι εταίρος του συνασπισμού, ενώ η αντιπολίτευση περιλαμβάνει κεμαλιστές και άλλους κοσμικούς εθνικιστές. Ωστόσο, δίνουν έμφαση σε διαφορετικά πράγματα. Ο εθνικισμός της κυβέρνησης παίρνει συχνά νεοοθωμανικό χαρακτήρα, συνδυάζοντας ισλαμικά και τουρκικά στοιχεία. Αντίθετα, ο εθνικισμός της αντιπολίτευσης τείνει να είναι μια αντίδραση ενάντια στον ισλαμιστικό προσανατολισμό της κυβέρνησης και τις μεταναστευτικές της πολιτικές, ιδιαίτερα την εγκατάσταση εκατομμυρίων Σύρων και άλλων μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και τη Δυτική Ασία. Αυτές οι ομάδες συνήθως απορρίπτουν τον νατιβιστικό λόγο του ΑΚΡ και δείχνουν μεγαλύτερη συγγένεια προς την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Παρά τις περιστασιακές προκλήσεις του Ερντογάν, θα έλεγα ότι η Ελλάδα δεν προκαλεί πλέον έντονο εθνικιστικό αίσθημα ή εχθρότητα στην Τουρκία. Οι περισσότεροι άνθρωποι, είτε υποστηρίζουν είτε επικρίνουν την κυβέρνηση, τείνουν να βλέπουν την Ελλάδα και τους Ελληνες με ουδετερότητα ή θετικότητα.

Είναι η ικανότητα του προέδρου Ερντογάν να ελίσσεται στις διεθνείς σχέσεις το κυριότερο χαρακτηριστικό του;

Ο Ερντογάν ήταν πάντα οξυδερκής αναγνώστης της διεθνούς διάθεσης, ευθυγραμμιζόμενος με τα κυρίαρχα ρεύματα όταν αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντά του. Είναι ένας αδίστακτα πραγματιστής πολιτικός – ικανός να αλλάζει συμμαχίες σε μια στιγμή όταν αισθάνεται ευκαιρίες, και ικανός στο να διαπραγματεύεται με αντιπάλους ή να πιέζει συμμάχους όταν εντοπίζει ευπάθεια. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της αντιπολίτευσης να διατηρήσει τη δυναμική της, τον βαθμό στον οποίο η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να κλιμακώσει την καταστολή, το αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων με τους Κούρδους και τυχόν αλλαγές στο διεθνές κλίμα. Εάν η αντιπολίτευση μπορεί να παραμείνει ενωμένη και κινητοποιημένη, αυξάνοντας παράλληλα το πολιτικό και οικονομικό κόστος της καταστολής, μπορεί να υπάρχει ακόμα ένα παράθυρο για αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ζωτικής σημασίας η διεθνής κοινότητα – ιδιαίτερα η Ευρώπη – να λάβει ξεκάθαρη θέση υπέρ της δημοκρατίας στην Τουρκία. Ωστόσο, εάν οι διαμαρτυρίες χάσουν τη δυναμική τους, η κυβέρνηση καταφέρει να διχάσει την αντιπολίτευση προσφέροντας μια ξεχωριστή συμφωνία στους Κούρδους και η Ευρώπη συνεχίσει να κλείνει τα μάτια στις εξελίξεις στην Τουρκία, τότε οι προοπτικές για τη δημοκρατία είναι ζοφερές.

Καθώς η υπόθεση της ποντίσεως του ηλεκτρικού καλωδίου μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδος επαναφέρει στην επικαιρότητα την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών ανά την Ανατολική Μεσόγειο, ενδιαφέρον παρουσιάζει και το πώς θα επηρεάσει τις εξελίξεις η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία. Ηδη από τον Δεκέμβριο του 2024 με δηλώσεις του ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών της Τουρκίας Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου είχε αναφερθεί σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας για την οριοθέτηση της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης τους στην ανατολική Μεσόγειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι εν αντιθέσει με την περίπτωση της Λιβύης, Τουρκία και Συρία διαθέτουν όντως παρακείμενες ακτές, οπότε επί της αρχής θα ήταν κατανοητή μια συμφωνία.

Το κρίσιμο ερώτημα, ωστόσο, θα ήταν αν η συμφωνία παρέβλεπε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου της οποίας η ανατολική ακτογραμμή αντίκειται της συριακής και τουρκικής. Η νέα συριακή κυβέρνηση γνωρίζει ότι πιθανή σύμπραξή της σε μια τουρκική προσπάθεια νομιμοποιήσεως των αρχών της «Γαλάζιας Πατρίδος» θα επέφερε βέτο της Ελλάδος και της Κύπρου σε κάθε προσπάθεια άρσεως των ευρωπαϊκών κυρώσεων, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν εναντίον της Συρίας. Εξάλλου η σχέση της νέας συριακής κυβερνήσεως με την Τουρκία δεν παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά στενής εξαρτήσεως που είχε η «Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητος» της Τριπόλεως από την Αγκυρα κατά την περίοδο υπογραφής του τουρκολιβυκού μνημονίου. Για αυτό είναι απομακρυσμένο το ενδεχόμενο να συνδράμει σε οποιαδήποτε σχετική πρωτοβουλία της Τουρκίας.

Η όλη συζήτηση βεβαίως έχει και την τουρκοκυπριακή της διάσταση. Ηδη από τον Σεπτέμβριο του 2011 έχει υπογραφεί σύμβαση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος μεταξύ της Τουρκίας και της «Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείας Κύπρου». Αυτή δεν ακολούθησε την αρχή της μέσης γραμμής μεταξύ των δύο ακτών, αλλά αναγνώρισε αυξημένη επήρεια στην τουρκική ακτή, σύμφωνα με την πάγια τουρκική θέση περί μειωμένης επηρείας των νήσων κατά την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Η σύμβαση αυτή είχε υπογραφεί από την φιλοτουρκική, δεξιά κυβέρνηση του Ντερβίς Ερογλου και είχε καταδικασθεί από την τουρκοκυπριακή αριστερή αντιπολίτευση, ακριβώς διότι αναγνώριζε αυξημένα δικαιώματα στην Τουρκία. Μπορεί η παρουσία του διαδόχου του Ερογλου στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής Δεξιάς Ερσίν Τατάρ να σημάνει μια πιθανή σύμπραξη των Τουρκοκυπρίων σε μια συμφωνία Τουρκίας και Συρίας;

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Η πολιτική συγκυρία εντός των Κατεχομένων δεν ευνοεί πάντως μια τέτοια εξέλιξη. Αν κατά τις εκλογές του Οκτωβρίου 2020 η τουρκική πολιτική και οικονομική παρέμβαση ήταν αποφασιστική ώστε ο Μουσταφά Ακιντζί να ηττηθεί με μικρή διαφορά από τον Ερσίν Τατάρ, το κλίμα πλέον στα Κατεχόμενα έχει στραφεί εναντίον της Τουρκίας. Η τουρκοκυπριακή κοινή γνώμη παρακολουθεί με εύλογη ανησυχία τη στροφή της τουρκικής κυβερνήσεως προς τον αυταρχισμό. Η πρόσφατη απόφαση της κυβερνήσεως Τατάρ να επιτρέψει τη χρήση της ισλαμικής μαντίλας στα τουρκοκυπριακά γυμνάσια συμφώνως προς τις υποδείξεις της κυβερνήσεως Ερντογάν προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση της τουρκοκυπριακής κοινωνίας των πολιτών. Κατά τις προσεχείς προεδρικές εκλογές του Οκτωβρίου 2025 θα αναμετρηθεί ο Ερσίν Τατάρ με τον επικεφαλής της κεντροαριστερής αντιπολιτεύσεως Τουφάν Ερχουρμάν. Οποιαδήποτε πρωτοβουλία της Τουρκίας η οποία εργαλειοποιεί τους Τουρκοκυπρίους και υπονομεύει τα δικαιώματά τους θα φέρει την υποψηφιότητα Τατάρ σε ακόμη δυσκολότερη θέση.

Ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ

Η έκθεση της Henley & Partners για το 2025 έρχεται να το επιβεβαιώσει, κατατάσσοντας τις πόλεις του κόσμου με βάση την τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο σε πολυτελή ακίνητα επιφάνειας 100 έως 200 τετραγωνικών μέτρων. Από το λαμπερό Μονακό των εκατομμυριούχων, μέχρι τους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης και του Χονγκ Κονγκ, τα ενοίκια στα πολυτελή διαμερίσματα ανεβαίνουν σε ύψη… απαγορευτικά για τους πολλούς. Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το Μονακό, όπου τα ακίνητα αυτού του μεγέθους συχνά αγγίζουν ή και ξεπερνούν τα 38.800 δολάρια ανά τετραγωνικό μέτρο. Στη δεύτερη θέση δεσπόζει η Νέα Υόρκη, όπου η μέση τιμή για ένα πολυτελές διαμέρισμα φτάνει τα 27.500 δολάρια ανά τετραγωνικό μέτρο. Το Χονγκ Κονγκ, το Λονδίνο και το Saint-Jean-Cap-Ferrat ολοκληρώνουν την πρώτη πεντάδα των ακριβότερων πόλεων. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι η Γαλλία κατέχει τις περισσότερες θέσεις στη συνολική κατάταξη.

Περισσότερα από τριάντα χρόνια έχουν περάσει από εκείνη τη μέρα και δεν την έχω ξεχάσει. Ηταν η πρώτη μέρα μου στο διπλωματικό ρεπορτάζ και ο τότε υπουργός Εξωτερικών μου έκανε την τιμή να με δεχτεί για λίγο στο γραφείο του, ως μια χειρονομία αβροφροσύνης προς την εφημερίδα για την οποία εργαζόμουν. Δεν κράτησε πολύ η κουβέντα μας, παρ’ όλα αυτά καταφέραμε να διαφωνήσουμε για το καυτό θέμα της εποχής, την ευρωπαϊκή ενοποίηση που τότε αρμένιζε πλησίστια. Εκείνος, γνωστός για τις επιφυλάξεις του προς την Ευρώπη και τη συμπάθειά του για το τριτοκοσμικό συνονθύλευμα, υποστήριζε ότι η χώρα μας δεν έπρεπε να μπλέξει βαθιά με αυτό που ετοιμαζόταν στην Ευρώπη, επειδή «ποιος μας λέει ότι δεν θα διαλυθεί αύριο;». Ετσι ακριβώς το έθετε. Από τη φιλοευρωπαϊκή πλευρά, εγώ επέμενα ότι αυτό που φοβόταν δεν μπορούσε να γίνει, για τον απλό λόγο ότι η αποσυναρμολόγηση της ένωσης θα χρειαζόταν τον χρόνο που χρειάστηκε για να συναρμολογηθεί, αν όχι περισσότερο.

Ως προς το τελευταίο, δεν είχα άδικο. Το Μπρέξιτ απέδειξε πόσο δύσκολο είναι να απεμπλακεί μια χώρα. Σε τελευταία ανάλυση όμως και έπειτα από τριάντα τόσα χρόνια, αντιλαμβάνομαι ότι κανείς από τους δύο δεν είχε όλο το δίκιο με το μέρος του στη συγκεκριμένη διαφωνία. Γιατί είναι αλήθεια ότι το ευρωπαϊκό πρότζεκτ δεν διαλύεται εύκολα εις τα εξ ων συνετέθη. Εντούτοις, αυτό δεν αποκλείει ότι μπορεί να περιέλθει σε στασιμότητα, να ξεθωριάσει στην ασημαντότητα και, στο τέλος, να μην έχει πια σημασία. Αυτό όχι μόνο είναι δυνατόν, αλλά ίσως να βρισκόμαστε ήδη στο στάδιο αυτό.

Η ευρωπαϊκή ευημερία μας βασιζόταν σε τρεις πυλώνες. Στη φθηνή ενέργεια, κατ’ αρχάς, που την εξασφαλίζαμε από τη Ρωσία, παρά την έντονη ενόχληση των Αμερικανών. Επειτα, δεν είχαμε να ανησυχούμε για την άμυνα, με την κλασική έννοια του όρου, επειδή πλήρωνε η θεία από την Αμερική. Τέλος, ήταν το ελεύθερο εμπόριο, το οποίο για τους Γερμανούς ειδικά ήταν η επίσημη ιδεολογία της Ενωσης. Η πεποίθηση ότι όλα τα πολιτικά προβλήματα μπορούσαν να διευθετηθούν μέσα από τους δρόμους του εμπορίου και την οικονομική ανάπτυξη ήταν χαραγμένη σε πέτρα. Ο πρώτος πυλώνας τινάχτηκε στον αέρα με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι άλλοι δύο με την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Οι αισιόδοξοι εκτιμούν ότι αυτές οι ανατροπές θα λειτουργήσουν ως επιταχυντής των εξελίξεων προς την ενοποίηση. Αν εννοούν την ενοποίηση στα λόγια, συμφωνώ μαζί τους. Ενδεχομένως να επιταχύνουν και τις διαδικασίες παραγωγής περισσότερης γραφειοκρατίας. Αμέσως δημιουργήθηκε θέση για επίτροπο Αμυνας, λ.χ., ενώ ακόμη η συζήτηση γίνεται σε επίπεδο (εκλεπτυσμένου) καφενείου ή, μάλλον, σε επίπεδο salon της περιόδου του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Η κοινή άμυνα, όμως, προϋποθέτει θυσίες (περικοπές δαπανών από άλλους τομείς) και, για να μην κοροϊδευόμαστε, σε τελευταία ανάλυση προϋποθέτει και κοινό ευρωπαϊκό πορτοφόλι. Ολα αυτά, δε, σε μία Ευρώπη η οποία ακόμη δεν μπορεί να ολοκληρώσει την ενοποίηση της εσωτερικής αγοράς της. Αν πραγματικά το εννοούμε ότι θέλουμε να προχωρήσει το πρότζεκτ στο επόμενο στάδιό του, τότε είναι απαραίτητη μια νέα ευρωπαϊκή συνθήκη. Διαφορετικά, η Ευρώπη θα καταφεύγει σε μπαλώματα και ad hoc λύσεις, αμφίβολης βιωσιμότητας και πρακτικής αξίας.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές προσωπικότητες με το κύρος και την εμβέλεια για να αναλάβουν το εγχείρημα της προετοιμασίας της νέας συνθήκης; Ποιες προσωπικότητες θα διαπραγματευτούν με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, για να πετύχουν έναν συμβιβασμό που θα έχει νόημα και θα πηγαίνει την Ευρώπη παρακάτω; Ποιοι είναι οι ανάλογοι Ντελόρ ή Ζισκάρ ντ’ Εστέν της εποχής μας; Η Ούρσουλα, η Κάγια (τη θαυμάζετε στη φωτογραφία) και η Ρομπέρτα. Με άλλα λόγια, ξεχάστε το καλύτερα. Δεν είναι τυχαίο όμως ότι στην Ευρώπη σήμερα μεσουρανούν τέτοιες ανούσιες προσωπικότητες, που διακρίνονται κυρίως για τον συνδυασμό της ρηχότητας με τις υψηλές επιδόσεις στις δημόσιες σχέσεις. Τέτοιοι άνθρωποι ταιριάζουν σε αυτές τις θέσεις, γιατί στη σημερινή Ευρώπη η διαδικασία και το πρωτόκολλο υπερισχύουν της ουσίας. Τέτοια πρόσωπα χρειάζονται για την αυτοσυντήρηση του γραφειοκρατικού οικοδομήματος. Δεν είναι όμως τα κατάλληλα για να πάνε την Ευρώπη παρακάτω. Ας συνηθίσουμε, λοιπόν, στην ιδέα της ευρωπαϊκής παρακμής. Τίποτα δεν είναι για πάντα.

Ποιος να το φανταζόταν ότι η κίνηση των διαχειριστών της Ομάδας Αλήθειας, να στείλουν εξώδικα σε τρία πολιτικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης, θα προκαλούσε τόσο ενδιαφέροντα… απόνερα. Αναφέρομαι, φυσικά, στις τρεις εξώδικες δηλώσεις που έστειλαν στον Θανάση Γλαβίνα, τον Διονύση Τεμπονέρα και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη χθες οι ιδρυτές και διαχειριστές της Ομάδας Αλήθειας, Κίμων Μπένος και Κώστας Δογάνης, τα οποία προκάλεσαν πολλά σχόλια και ερωτηματικά, όχι μόνο για τους ισχυρισμούς που περιέχουν αλλά και για τον δικηγόρο που επελέγη να τα αναλάβει. Οπως έγραφε το σχετικό ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» ο δικηγόρος που εκπροσωπεί τους δύο «ιδιώτες» της Ομάδας, ο Ηλίας Σιδέρης, ήταν συνέταιρος με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη, στη δικηγορική εταιρεία «Beyond Law, Μαρινάκης, Σιδέρης και συνεργάτες», έχει ακουστεί για υποψήφιος πολιτευτής της ΝΔ στην Κοζάνη, είχε διατελέσει διευθυντής και νομικός σύμβουλος στο ιδιαίτερο γραφείο του υπουργού Τουρισμού επί Χάρη Θεοχάρη, ενώ αργότερα, από τον Νοέμβριο του 2021 ως τον περσινό Απρίλη, είχε συνάψει πέντε διαφορετικές συμβάσεις με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για νομικές υπηρεσίες κοινοβουλευτικού ελέγχου στον πρώην υπουργό Τάκη Θεοδωρικάκο και τον υφυπουργό Ανδρέα Νικολακόπουλο, αλλά και για σύνταξη και επιμέλεια νομοσχεδίων. Είχε, επίσης, συνάψει και πολλές ακόμη συμβάσεις για παροχή συμβουλευτικού έργου σε φορείς των υπουργείων Ανάπτυξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ενώ, στο μεταξύ, θήτευσε και ως μετακλητός συνεργάτης της υφυπουργού Μεταφορών και Υποδομών, Χριστίνας Αλεξοπούλου, από τον Ιούνιο του 2023 ως τον Ιανουάριο του 2024.

Φίλοι και τιμολόγια

Ο ίδιος ο Σιδέρης, σε δήλωσή του, επιβεβαίωσε την επαγγελματική και προσωπική σχέση του με τον Μαρινάκη, με το σχόλιο «δεν πίστευα ποτέ ότι θα αναγκαζόμουν να απολογηθώ για τους φίλους μου». Κάτι που δεν του ζήτησε ποτέ κανείς, αλλά τέλος πάντων. Και οι δεκάδες συμβάσεις του με το Δημόσιο, εξάλλου, δεν συνιστούν, από μόνες τους, σκάνδαλο. Απλώς διερωτάται κανείς γιατί, από τους χιλιάδες δικηγόρους της αγοράς, οι κύριοι της Ομάδας Αλήθειας επέλεξαν τον συγκεκριμένο για να διαμαρτυρηθούν ότι «κάποιοι άεργοι κρατικοδίαιτοι» τους συκοφαντούν ως κομματικά ενεργούμενα της ΝΔ. Διότι, ναι, σε βίντεο που δημοσίευσαν οι Μπένος και Δογάνης, ισχυρίζονται στα σοβαρά ότι τους ασκούν κριτική «κρατικοδίαιτοι» αλλά και ότι τα ΜΜΕ εμφανίζουν τιμολόγια άλλης εταιρείας ως δικά τους. Υπενθυμίζω ότι ο αρχικός ισχυρισμός τους ήταν ότι «η εταιρεία που έχουμε ιδρύσει, δεν έχει λάβει ούτε 1 ευρώ από το Δημόσιο». Παρ’ όλα αυτά έχουν δημοσιευτεί τα στοιχεία που δείχνουν ότι η ADJUSTMENT ΙΚΕ και η RENDER MEDIA, ιδιοκτησίας τους αμφότερες, έχουν λάβει στο παρελθόν χρήματα από το Δημόσιο και φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Γεύμα υπουργών

Στο ίδιο τραπέζι, σε κεντρικό εστιατόριο της Αθήνας, εντόπισα χθες τον Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Σταύρο Παπασταύρου. Ετρωγαν οι δυο τους μεσημεριανό, μία ημέρα μετά την παρουσίαση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού από τον Παπασταύρου στο ΚΥΣΕΑ και τη συνάντηση του Πιερρακάκη με τον ιρλανδό επικεφαλής του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου, που δεν ήταν φειδωλός στα εύσημα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Αμφότεροι απέκτησαν, άλλωστε, νέους ρόλους στο κυβερνητικό οργανόγραμμα και θα έχουν, πιστεύω, κοινά ενδιαφέροντα και κοινό βηματισμό. Εξ αντικειμένου, αν μη τι άλλο, αφού η ενέργεια σπρώχνει την οικονομία και η οικονομία δίνει ενέργεια – στην κυβέρνηση.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Η Γκίλφοϊλ έρχεται

Πανέτοιμη και ενθουσιασμένη για τον επικείμενο ερχομό της στη χώρα μας δήλωσε η (εκτός συγκλονιστικού απροόπτου) επόμενη πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, μιλώντας στο γνωστό φιλοτραμπικό Breitbart. Το οποίο κλείνει σχεδόν δύο εβδομάδες που προβάλλει συνεχώς θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος. «Τιμή και ταπεινοφροσύνη» για την «υποστήριξη από τους έλληνες συμμάχους» δηλώνει, συγκεκριμένα, η Γκίλφοϊλ, για την οποία το ρεπορτάζ αναφέρει ότι έως τις αρχές του καλοκαιριού αναμένεται να περάσει και το τυπικό στάδιο του διορισμού της.

Δηλώσεις στήριξης

Το Breitbart News απέσπασε, επίσης, και δηλώσεις στήριξης στην Γκίλφοϊλ, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Αδωνη Γεωργιάδη και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, υπογραμμίζοντας επίσης ότι και «εκπρόσωποι του πολιτισμού, του επιχειρείν σε όλη τη χώρα είναι ενθουσιασμένοι που θα έρθει μια τόσο υψηλού προφίλ πρεσβευτής». Ο Μητσοτάκης δήλωσε ότι ανυπομονεί για τον ερχομό της στην Ελλάδα, ενώ ο υπουργός Υγείας (και μύστης της αρχαίας ελληνικής ρητορικής τέχνης) ενέκρινε ως «εξαιρετική» την ομιλία που εκφώνησε στον Λευκό Οίκο κατά την τελετή για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου. «Ηταν μια εξαιρετική ομιλία και όπως καταλαβαίνω είναι πραγματικά ενθουσιασμένη που θα έρθει στην Ελλάδα. Αυτό είναι ένα πολύ καλό σημάδι. Και από την άλλη πλευρά, νομίζω ότι η απόφαση του προέδρου Τραμπ να την έχει στην Ελλάδα – να έχει κάποιον πραγματικά κοντινό του άνθρωπο – είναι ένα σημάδι ότι δίνει πραγματική σημασία στην Ελλάδα. Θα έχουμε μια πρέσβειρα που αν χρειαστεί, θα μπορεί να μιλήσει απευθείας μαζί του. Αυτό είναι σημαντικό» λέει από την πλευρά του ο Αδωνις Γεωργιάδης. Ο Αρχιεπίσκοπος, που της έχει μιλήσει τηλεφωνικά, εκτίμησε ότι «έχει τη δυνατότητα να γίνει μια αποτελεσματική πρέσβειρα που θα φέρει τα δύο μεγάλα έθνη μας ακόμη πιο κοντά».

Τον γύρο του διαδικτύου κάνει ένα βίντεο που αναρτήθηκε στα social media και στο οποίο φαίνεται ιερέας να ανάβει μια κροτίδα με την λαμπάδα που κρατάει και να την ρίχνει λίγο πριν το «Χριστός Ανέστη».

Το πρωτοφανές περιστατικό καταγράφηκε το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, κατά την Ανάσταση, σε εκκλησία της Κεφαλονιάς.

Με το Άγιο Φως

Όπως φαίνεται σε βίντεο που κάνει τον γύρο του Internet, λίγο πριν ακουστεί το πρώτο «Χριστός Ανέστη», ο παπάς φαίνεται να χρησιμοποιεί το Άγιο Φως για να ανάψει ένα δυναμιτάκι, το οποίο στη συνέχεια το έριξε πίσω του.

Δείτε το βίντεο με τον ιερέα που πετάει δυναμιτάκια, ανάβοντάς τα με το Άγιο Φως:

@_.pollatou_ Στην Κεφαλονιά αυτά μόνο #mpesfypgamw #fy #pasxa #kefalonia ♬ original sound – Xen

Το πασχαλινό μήνυμα του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, απέτυχε να επικεντρωθεί στη χριστιανική γιορτή και στάθηκε περισσότερο στην επίθεση εναντίον πολιτικών αντιπάλων, την επίθεση εναντίον της «ριζοσπαστικής αριστεράς» στις ΗΠΑ, επιφυλάσσοντας ειδική μεταχείριση στον προκάτοχό του Τζο Μπάιντεν.

Από το πασχαλινό «μήνυμα αγάπης», δεν έλλειψαν οι μετανάστες οι οποίοι στοχοποιήθηκαν ως δολοφόνοι και ναρκοβαρώνοι, κακοποιητές και συμμορίτες. Αναφέρθηκε στους δικαστές με τους οποίους βρίσκεται σε κόντρα για τη μεταναστευτική, αλλά και την κυβερνητική πολιτική.

Ο Ντόναλντ Τραμπ επίλέγει για ακόμα μια φορά την επίθεση και την πόλωση, δημιουργώντας έντονη στήριξη στο πρόσωπό του από τους οπαδούς του και τεράστια αντιπάθεια και αντίθεση στους επικριτές του.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Ενώ οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν σήμερα τον Λευκό Οίκο, τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ορισμένοι εντός του κόμματος του έχουν έρθει σε ρήξη με τον πρόεδρο για τις δασμολογικές πολιτικές και τις μαζικές ομοσπονδιακές απολύσεις. Αυτούς πιέζει με μήνυμα πόλωσης στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Το οργισμένο πασχαλινό μήνυμα του Ντόναλντ Τραμπ στην πλατφόρμα του Truth Social.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); Το πασχαλινό μήνυμα του Ντόναλντ Τραμπ

«Καλό Πάσχα σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ριζοσπαστικών αριστερών τρελών που αγωνίζονται και απεργάζονται σχέδια για να φέρουν πίσω στη χώρα μας δολοφόνους, βαρόνους ναρκωτικών, επικίνδυνους φυλακισμένους, διανοητικά παράφρονες, τα γνωστά μέλη της συμμορίας MS-13 και όσους ξυλοκοπούν τις συζύγους τους.

» Καλό Πάσχα επίσης στους ΑΔΥΝΑΜΟΥΣ και ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΣ δικαστές και τους αξιωματούχους των υπηρεσιών επιβολής του νόμου που επιτρέπουν να συνεχιστεί αυτή η μοχθηρή επίθεση στο Έθνος μας, μια επίθεση τόσο βίαιη που δεν θα ξεχαστεί ποτέ!

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

» Ο «κοιμισμένος Τζο Μπάιντεν» επέτρεψε σκόπιμα σε εκατομμύρια ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ να μπουν στη χώρα μας, αδιακρίτως και ανεξέλεγκτα, μέσω μιας Πολιτικής Ανοιχτών Συνόρων που θα μείνει στην ιστορία ως η πιο ολέθρια πράξη που διαπράχθηκε ποτέ στην Αμερική.

» Ήταν, μακράν, ο ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ και πιο Ανίκανος Πρόεδρος μας, ένας άνθρωπος που δεν είχε απολύτως καμία ιδέα για το τι έκανε. Αλλά και σε αυτόν και το πρόσωπο που χειραγώγησε το Αυτόματο Στυλό (ίσως ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ μας Πρόεδρος!), και σε όλους τους ανθρώπους που ΕΚΛΕΨΑΝ στις Προεδρικές Εκλογές του 2020 προκειμένου να εκλεγεί αυτός ο άκρως καταστροφικός Ηλίθιος, σας εύχομαι, με μεγάλη αγάπη, ειλικρίνεια και στοργή, ένα πολύ Καλό Πάσχα!!!»

To Auto Pen είναι ένα μηχάνημα που προγραμματίζεται για να κάνει μια υπογραφή και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε τον Τζο Μπάιντεν πως την τελευταία μέρα της προεδρίας του υπέγραψε μαζικές χάρες σε άτομα της οικογένειάς του και συνεργάτες του που πιθανώς θα διώκονταν από την κυβέρνηση Τραμπ.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Donald Trump dedicated his Easter message to attacking the “Radical Left Lunatics,” “the worst and most incompetent President,” “Sleepy Joe Biden,” and once again falsely claimed he won the 2020 election.

Ah yes, the true spirit of Easter: rage-posting about your political… pic.twitter.com/VDffkWC0DC

— Republicans against Trump (@RpsAgainstTrump) April 20, 2025

Αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Από τις πιο χαρακτηριστικές αντιδράσεις ήταν αυτή των Ρεπουμπλικανών εναντίον του Τραμπ και των Moms Demand Action, για την πρόληψη της ένοπλης βίας. Οι «Ρεπουμπλικάνοι εναντίον του Τραμπ», σχολίασαν σε ανάρτηση στο Χ.

«Ο Ντόναλντ Τραμπ αφιέρωσε το πασχαλινό μήνυμά του στην επίθεση εναντίον των «ριζοσπαστικών αριστερών τρελών», του «χειρότερου και πιο ανίκανου προέδρου», του «νυσταγμένου Τζο Μπάιντεν» και ισχυρίστηκε για άλλη μια φορά ψευδώς ότι κέρδισε τις εκλογές του 2020. Α, ναι, το πραγματικό πνεύμα του Πάσχα: μια οργισμένη ανάρτηση για τους πολιτικούς σου εχθρούς».

Easter message from an incompetent maniac. pic.twitter.com/G1L5wq9leW

— Shannon Watts (@shannonrwatts) April 20, 2025

Η Σάνον Γουάτς της οργάνωσης για την πρόληψη της ένοπλης βίας «Μητέρες Απαιτούν Δράση» – Moms Demand Action, σχολίασε το μήνυμα ως «Πασχαλινό μήνυμα από έναν ανίκανο μανιακό».

Απέναντι στη σκληρή κριτική πολλά μέσα της Ρεπουμπλικανικής και ακροδεξιάς σκηνής των ΗΠΑ, όπως το Breitbart, έχουν σπεύσει να υποστηρίξουν «το χιούμορ του προέδρου που τρολάρει».

Νέα πρόταση για μερική εκεχειρία έκανε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ο Ουκρανός πρόεδρος πρότεινε να σταματήσουν όλες οι επιθέσεις με drones και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε πολιτικές υποδομές για 30 ημέρες.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Η ανάρτηση στο Χ:googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

A report by Commander-in-Chief Syrskyi as of 8:00 p.m. on Easter Day.

As of this hour, since the beginning of the day, the Russian army has violated Putin’s ceasefire more than two thousand times. There have already been 67 Russian assaults against our positions across various…

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 20, 2025

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Αναλυτικά η ανάρτηση του Ζελένσκι για την πρόταση στον Πούτιν:

«Έκθεση του Αρχιστράτηγου Σίρσκι μέχρι τις 8:00 μ.μ. της ημέρας του Πάσχα.

Μέχρι αυτή την ώρα, από την αρχή της ημέρας, ο ρωσικός στρατός έχει παραβιάσει την κατάπαυση του πυρός του Πούτιν περισσότερες από δύο χιλιάδες φορές. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 67 ρωσικές επιθέσεις εναντίον των θέσεών μας σε διάφορες κατευθύνσεις, με τον μεγαλύτερο αριθμό στην κατεύθυνση του Ποκρόβσκ. Υπήρξαν συνολικά 1.355 περιπτώσεις ρωσικών βομβαρδισμών, εκ των οποίων οι 713 αφορούσαν βαρύ οπλισμό. Οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν επίσης FPVs 673 φορές.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Στην πράξη, σε όλες τις κύριες κατευθύνσεις του μετώπου, η Ρωσία απέτυχε να τηρήσει την υπόσχεσή της για κατάπαυση του πυρός. Και σχεδόν μια ολόκληρη ημέρα δεν ήταν αρκετή για να απαντήσει η Ρωσία στην ουκρανική μας πρόταση για πλήρη κατάπαυση του πυρός – που θα ξεκινήσει τώρα, από το Πάσχα, και θα διαρκέσει 30 ημέρες.

Ωστόσο, σήμερα δεν υπήρξε συναγερμός για αεροπορικές επιδρομές. Ως εκ τούτου, πρόκειται για μια μορφή κατάπαυσης του πυρός που έχει επιτευχθεί και που είναι η πιο εύκολη να παραταθεί. Η Ουκρανία προτείνει την παύση οποιουδήποτε πλήγματος με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς κατά πολιτικών υποδομών για περίοδο τουλάχιστον 30 ημερών, με δυνατότητα παράτασης. Εάν η Ρωσία δεν συμφωνήσει σε ένα τέτοιο βήμα, θα είναι απόδειξη ότι σκοπεύει να συνεχίσει να κάνει μόνο αυτά που καταστρέφουν ανθρώπινες ζωές και παρατείνουν τον πόλεμο».

Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς πως υπάρχουν γεγονότα που η παρέλευση του χρόνου, ακόμη και των πολλών χρόνων, πενήντα τρία στη συγκεκριμένη δική μας περίπτωση, τα κάνει να ακούγονται ακόμη πιο ζωντανά και πιο ενδιαφέροντα.

Οπως, για παράδειγμα, υπήρξε η ομιλία του γερμανού συγγραφέα Γκίντερ Γκρας στην Αθήνα, στο θέατρο «Αλφα», στις 20 Μαρτίου του 1972 (το Νομπέλ Λογοτεχνίας θα του απενεμηθεί δεκαεπτά χρόνια αργότερα, στα 1999), μια ομιλία-σταθμός, αν ληφθεί υπόψη ότι ο τίτλος της «Λόγος εναντίον της συνήθειας» ήταν μια απερίφραστη καταδίκη των δικτατοριών οπουδήποτε γης. Επομένως και της δικτατορίας που είχε επιβληθεί πριν από πέντε χρόνια στην Ελλάδα – οι αναφορές σε αυτήν του γερμανού πεζογράφου, όπως συμπεραίνεται από την ανάγνωση της ομιλίας του, είναι άμεσες και ευθείες.

Ο Γκίντερ Γκρας είχε έρθει στην Ελλάδα καλεσμένος της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων που πρωτοστατούσε σε εκδηλώσεις αντιδικτατορικού και αντιστασιακού χαρακτήρα, έχοντας επικεφαλής της τον πολιτικό Γιάγκο Πεσμαζόγλου, τους συγγραφείς Θ.Δ. Φραγκόπουλο και Ρόδη Ρούφο αλλά και άλλους πνευματικούς δημιουργούς.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Οπως για παράδειγμα τον ποιητή Τάκη Σινόπουλο, που σε μια αποτίμηση του έργου της Εταιρείας αυτής αλλά και της προσωπικής του στάσης, αμέσως μετά την πτώση της χούντας, έγραψε πως ένα «χαντάκι» θα χώριζε για ένα μακρότατο μέλλον τους συντηρητικούς και συμβιβασμένους με το καθεστώς της 21ης Απριλίου συγγραφείς από τους εξεγερμένους και επαναστατημένους κατά τη διάρκειά της συναδέλφους τους.

Η Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων με προσκάλεσε να σας μιλήσω ως συγγραφέας και ως σοσιαλδημοκράτης. Ευχαριστώ για την πρόσκληση αυτή. Θα ήθελα κατ’ αρχήν να αφήσω να εννοηθεί περί τίνος θα επιθυμούσα αλλά δεν μπορώ να μιλήσω, περί τίνος θα μπορούσα, αλλά δεν θέλω να μιλήσω και, τέλος, περί του τι πρέπει, αποσιωπώντας το με τη συγκατάθεσή σας, να παραλείψω…

Οταν μιλώ εδώ για Δημοκρατία, κάθε έλληνας δημοκράτης γνωρίζει ποια Δημοκρατία εννοώ, το πώς χάθηκε, ποιος πριν απωλεσθεί την είχε διακωμωδήσει και τι πράγματι σημαίνει απώλεια των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Σεις γνωρίζετε την ιστορία της χώρας σας. Δεν χρειάζεται να σας εξηγήσει ένας ξένος το πώς έγινε μπορετό να αναβιώσει η δικτατορία του Αυγούστου του 1936, ποιοι από τους κρατούντες είναι αρκετά ικανοί να παίξουν σήμερα τον ρόλο του Μεταξά και γιατί η ιστορία επαναλαμβανόμενη στήνει τις τραγωδίες της σαν φάρσες.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Εδώ φυσικά δεν είναι αναγκαίο να αναφέρει κανείς τα οικονομικά αίτια, μια και σας είναι γνωστές οι ομάδες συμφερόντων που στην Ελλάδα του μεσοπολέμου και στη δεκαετία του 1960 αντιτάχθηκαν στη Δημοκρατία. Και δεν επιτρέπεται να αποτελέσει δικό μου έργο να κρίνω και να επικρίνω τα δημοκρατικά εκείνα κόμματα, που ο οπορτουνισμός ή η ιδεολογική τους τύφλωση κατέστησαν τη Δημοκρατία αναξιόπιστη και που είναι συνυπεύθυνα για τη χρεοκοπία της. Δεν θα είχε επίσης νόημα να αναφέρει κανείς ονόματα και στρατιωτικούς βαθμούς, μια και τόσο τα πρόσωπα όσο και τα αξιώματα είναι εφήμερα και αποτελούν μόνο την προθήκη μιας τάσης, που υποβόσκει επικίνδυνα σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι η τάση για την αναστήλωση ολοκληρωτικών συστημάτων, που διδάχθηκε πολλά από το πρόσφατο ελληνικό παράδειγμα […]

Η Ελλάδα είναι η έκφραση της Ευρώπης. Μόλις μαραζώσει η ελευθερία στην Ελλάδα, η Ευρώπη φτωχαίνει. Επειδή ακριβώς σας αφαίρεσαν τα δημοκρατικά σας δικαιώματα, απειλούνται τα δικά μας. Η Δημοκρατία δίδαξε άλλους λαούς κι όχι τον λαό της χώρας που τη γέννησε. Τώρα έρχεται εδώ ο ευγνώμων μαθητής της με άδεια χέρια και του λείπουν κι οι κατάλληλες λέξεις…

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Αφού προσπάθησα να κάνω αντιληπτά εκείνα που δεν μπορούν να λεχθούν, επιθυμώ να σας αυτοσυστηθώ: Γεννήθηκα το 1927, στο Ντάντσιχ της Βαλτικής. Το 1933 ήμουν έξι χρονών, το 1939 δώδεκα και τον Μάιο του 1945 δεκαεπτά… εν τούτοις όμως αρκετά ώριμος για να δεχθώ τις επιδράσεις και τις επιπτώσεις του. Αθελά μου μη βεβαρημένος, ίσως συμπτωματικά μόνο αθώος, μολαταύτα δεν πιστεύω σε όψιμες αντιφασιστικές καυχησιολογίες. Τιμώ όμως την αντίσταση που έχει επίγνωση του κινδύνου και εκτίθεται σ’ αυτόν.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, μεγάλωσα, δύστροπος στην αρχή, μέσα στο άγνωστο τότε για μένα κοινωνικό εκείνο σύστημα που ονομάζεται δημοκρατικό και που – όπως ορίζει το Σύνταγμα – εγγυάται τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα. Διερεύνησα με περιέργεια τις δυνατότητές μου, πρώτα ένιωσα την ελευθερία μέσα στην τέχνη και αιφνιδιάστηκα όταν συνειδητοποίησα την κοινωνία και την εξάρτηση απ’ αυτήν.

Οταν το 1949 έγιναν για πρώτη φορά εκλογές στα δύο γερμανικά κράτη, μόνον η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας αποφάσισε την ελεύθερη και μυστική ψηφοφορία, ενώ στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας συνεχίσθηκε η εθνικοσοσιαλιστική πρακτική των κατευθυνόμενων εκλογών με κομμουνιστική τώρα προμετωπίδα.

Σχετικά νωρίς έδωσα την ψήφο μου στους σοσιαλδημοκράτες. Τάχθηκα δηλαδή υπέρ της μεταρρυθμιστικής πολιτικής έκφρασης του δημοκρατικού σοσιαλισμού, χωρίς να γίνω και τυπικά μέλος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Η ένταξή μου αυτή ήταν απόρροια της διαπίστωσης ότι μόνο με μεταρρυθμίσεις κι όχι με επαναστατική ανατροπή μπορεί κανείς να δράσει σύμφωνα με το πνεύμα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.

Ετσι ίσως να είχα βγάλει, ως συγγραφέας, τα αναγκαία συμπεράσματα από την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Μιας Δημοκρατίας που καταβαραθρώθηκε όχι μόνο από τη δίψα της εξουσίας των εθνικοσοσιαλιστών, τον οπορτουνισμό των γερμανών συντηρητικών, την ακαμψία των κομμουνιστών και την ανημποριά των δημοκρατιών κομμάτων, αλλά και από το γεγονός ότι η πλειοψηφία των συγγραφέων της εποχής δεν στάθηκαν θεματοφύλακές της, ενώ όχι λίγοι απ’ αυτούς έκαναν ό,τι μπορούσαν, βέβαια με χιούμορ και πνεύμα, για να τη μεταβάλουν σε γελοιογραφία.

Αυτό το πάθημα έπρεπε να γίνει μάθημα. Το συμπέρασμα μάλιστα ήταν σαφές: Μόνο το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα μπορούσε να επιδείξει, ακόμα και εκεί όπου είχε αντιδράσει ασθενικά και ανήμπορα, δημοκρατική συνέπεια και συνέχεια. Το κόμμα αυτό με βοήθησε να αποκτήσω μια προσγειωμένη άποψη περί Δημοκρατίας, που με τη νηφαλιότητά της προφυλάσσει από κάθε είδους ενθουσιασμούς. Για να το πω με δυο λόγια: Μια Δημοκρατία, χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη, παραμένει μόνο «τύποις» Δημοκρατία. Σοσιαλισμός, χωρίς τη διασφάλιση βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων, καταλήγει, όπως απέδειξε η ιστορία, σε μονοκομματική δικτατορία.

Στηλιτευόμενος από τους κομμουνιστές, συκοφαντούμενος από τους συντηρητικούς και τη σύμμαχό τους Ακρα Δεξιά, συμπιεζόμενος έτσι ανάμεσα στα ιδεολογικά μπλοκ, ο δημοκρατικός σοσιαλισμός πρέπει, μολαταύτα, να αποδείξει ότι είναι ικανός να αποτελεί την κινητήρια δύναμη, μαχόμενος για την εκπλήρωση του κοινωνικού μεταρρυθμιστικού του προγράμματος και τη διασφάλιση κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Ο αγώνας αυτός, που διαρκεί ήδη πάνω από εκατό χρόνια, κερδήθηκε το 1969 στη Γερμανία μόλις και μετά βίας. Και τώρα θα αποδειχθεί αν η Δημοκρατία και ο Σοσιαλισμός αλληλοσυμπληρώνονται και δεν αλληλοαποκλείονται, αν αλληλοπροωθούνται και δεν αλληλοεμποδίζονται, αν τελικά η μία αποτελεί προϋπόθεση του άλλου και το αντίστροφο.

Το Σύνταγμα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας – που επαγγέλλεται ένα κοινωνικό κράτος δικαίου – είναι το καλύτερο Σύνταγμα που καταρτίσθηκε ποτέ στη Γερμανία. Αλλά η συνταγματική επιταγή και η συνταγματική πράξη δεν ταυτίζονται επαρκώς. Το κοινωνικό κράτος δικαίου έμεινε μέχρι τώρα μόνο υπόσχεση, το εκπαιδευτικό του σύστημα προωθεί κυρίως τα παιδιά εκείνων που ήδη είναι προνομιούχοι, το φορολογικό του σύστημα ευνοεί τους ήδη πλούσιους και η κοινωνία που το στηρίζει είναι, με τον ωμό ματεριαλισμό της, μια κοινωνία υπερβολικά προσανατολισμένη στην «αποδοτικότητα» και στην «επιτυχία», για να μπορεί να παρέχει κοινωνική προστασία στους ασθενείς, στους ηλικιωμένους, στους ανάπηρους και τους απροσάρμοστους. Γι’ αυτό και είναι φυσικό, το άρθρο 14 του Συντάγματος, με την τόσο πρόδηλη, αλλά ταυτόχρονα και τόσο διφορούμενη διάταξή του «Η ιδιοκτησία δημιουργεί υποχρεώσεις. – Η χρήσις της οφείλει να υπηρετεί ταυτόχρονα το σύνολο», να αποτελεί εντούτοις σήμερα πολύτιμο όργανο της σοσιαλδημοκρατικής μεταρρυθμιστικής πολιτικής.

Στην αρχή της περασμένης δεκαετίας, παράλληλα με το συγγραφικό μου έργο, άρχισα να ασκούμαι και στην πρακτική πολιτική δουλειά. Και τούτο γιατί η υπεροπτική άποψη ότι ο συγγραφέας αποτελεί τη «συνείδηση του έθνους» και δεν επιτρέπεται να κατέρχεται στο χαμηλό επίπεδο της πολιτικής, μου ήταν πάντα ξένη και ο εκλεκτικιστικός της χαρακτήρας βαθύτατα αποκρουστικός. Αρχισα λοιπόν να ταξιδεύω στην επαρχία, προσπαθώντας να βοηθήσω τους σοσιαλδημοκράτες στον εκλογικό τους αγώνα. Αποδέχθηκα λοιπόν έναν κίνδυνο, γιατί, όπως είναι γνωστό, η πολιτική φθείρει. Σας μιλάει λοιπόν εδώ ένας συγγραφέας που είναι συγχρόνως και πολίτης. Ενας άνθρωπος που δεν διερωτάται πια αν πρέπει ή όχι να πράξει κάτι, ένας άνθρωπος που δεν του ήταν πια αρκετό το τραπέζι του γραφείου του, ένας άνθρωπος, όμως, που δεν του είναι άγνωστη η απογοήτευση και που έχει γυμνασθεί στην αποτυχία.

Γνωρίζω όλες τις αντιρρήσεις που προβάλλονται σ’ αυτή τη διττή μου δραστηριότητα. Οπως λόγου χάρη «Ο συγγραφέας πρέπει να τηρεί απόσταση» ή «Η καθημερινή πολιτική, με τη στείρα στεγνή της γλώσσα, καταστρέφει το λογοτεχνικό στυλ». Ή το απόφθεγμα εκείνο «Πνεύμα και εξουσία είναι ασυμφιλίωτα».

Και απαντώ: Ενας συγγραφέας πρέπει να θέτει τον εαυτό του στη δοκιμασία της πραγματικότητας. Αρα και της πολιτικής πραγματικότητας. Κάτι τέτοιο όμως μπορεί να γίνει μόνο αν εξαλείψει την απόσταση που τον χωρίζει από τα πράγματα. Ενα λογοτεχνικό στυλ, που υπόσχεται εξέλιξη μόνο μέσα σε θερμοκήπιο, σαν τις φιλύρες της γλάστρας, δηλαδή μόνο μέσα σε κλειστούς χώρους, είναι δυνατό να παραμείνει – σαν μια τεχνητή γλώσσα – αλώβητο. Η πραγματικότητα όμως δεν είναι αλώβητη. Και την αντιδιαστελλόμενη σύζευξη «πνεύμα – εξουσία» τη θεωρώ φαντασιοσκοπία, αφού και η εξουσία μπορεί να διακρίνεται από πνευματικότητα και το πνεύμα μπορεί να αποδειχθεί κραταιό. Ας μη λησμονούμε, άλλωστε, ότι συχνά το πνεύμα υποτάχθηκε από οπορτουνισμό στην εξουσία, αλλά και το ίδιο συχνά μια πολιτική, που διακρινόταν για την οξυδέρκεια και την πνευματικότητά της, ναυάγησε…

Τα χρόνια της δημοκρατικής μου μαθητείας κύλησαν παράλληλα με μια παγκόσμια εξέλιξη, που κάθε άλλο παρά ευνοούσε τη Δημοκρατία και την αυτεπίγνωσή της. Στον δογματικό σταλινισμό της δεκαετίας 1950-60, η Δύση δεν αντιπαρέταξε, σαν διαζευκτική δυνατότητα, την κοινωνική δημοκρατία με τη δύναμη της πολυμορφίας της, αλλά έναν – το ίδιο δογματικό – αντικομμουνισμό. Η ελληνική μεταπολεμική ιστορία είναι σημαδεμένη από αυτή την υστερία, που κρατάει ίσαμε σήμερα. Από κει και ύστερα, η αξιολόγηση των δεδομένων ξεχώριζε μόνο το μαύρο και το άσπρο. Από κει και ύστερα, ο εκάστοτε πολιτικός αντίπαλος στηλιτευόταν σαν εχθρός. Από κει και ύστερα δημοκρατικοί σοσιαλιστές διώκονταν και καταδικάζονταν στα τυφλά σαν «όργανα της Μόσχας», ενώ από την άλλη μεριά, κατηγορούνταν σαν «πράκτορες του καπιταλισμού».

[…]

Οπως πριν από αιώνες, έτσι και σήμερα. Η ομιχλώδης γλώσσα συντελεί στο να παρουσιάζονται σιγά σιγά τα πολιτικά εγκλήματα σαν κάτι το συνηθισμένο… Δεν θέλω να σας δημιουργήσω φρούδες ελπίδες. Οποιος έχει διδαχθεί πως οι μοραλιστικές παραινέσεις βοηθούν συνήθως αυτούς που τις διατυπώνουν με ωραία λόγια, όποιος δεν έχει να μεταδώσει ένα νέο αποκαλυπτικό απαστράπτον «πιστεύω», είναι υποχρεωμένος να προσφέρει μόνον σκεπτικισμό. Το πολύ πολύ που θα έλεγε κανείς, είναι ότι το Δίκαιο μπορεί να παραβιάζεται, αλλά παραμένει ενσυνείδητα Δίκαιο παραβιασμένο. Και αποδείχθηκε, βέβαια ότι είναι δυνατό να εμποδισθεί βίαια ο δρόμος του δημοκρατικού σοσιαλισμού, από τότε όμως που η βία τον σημάδεψε, ο δημοκρατικός σοσιαλισμός αναγνωρίζεται καλύτερα, ανάγλυφος, χωρίς περιθώρια παρερμηνείας…

Πριν από λίγο καιρό είδα ένα όνειρο: Είδα την εξουσία να προβάλλει κορδωμένη στο προσκήνιο, εδώ όπως κι εκεί. Κι είδα τον αποστερημένο από τα δημοκρατικά του δικαιώματα λαό να παρακολουθεί το θέαμα. Κι είδα την κρατική εξουσία πώς πάσχιζε να παριστάνει την καθώς πρέπει κι είδα πως στην προσπάθειά της αυτή γινόταν όλο και πιο γελοία. Κι επειδή η ολοκληρωτική εξουσία ένιωθε ότι, πασχίζοντας να εμφανισθεί ευπρεπής και έντιμη, γινόταν όλο και πιο γελοία, θύμωσε κι έχασε το χρώμα της. Κι αυτό το παραπανίσιο ζόρισμα την έκανε ακόμα πιο γελοία. Κι επειδή ο λαός, στην ανελεύθερη κατάσταση που βρισκόταν έβλεπε τη γελοιοποίηση αυτή να μεγαλώνει συνεχώς κι επειδή δεν του έμενε τίποτε άλλο για να προστατευθεί απ’ αυτή τη γελοιότητα, ξέσπασε, εδώ όπως κι εκεί, ξέσπασε παντού όπου η εξουσία ισχυρίζεται ότι είναι ευπρεπής και άκακη, σ’ ένα τρανταχτό, σ’ ένα πάνδημο, σ’ ένα ομηρικό γελοίο…

Σε λίγο θα επιστρέψω σε μια χώρα όπου οι πολίτες της συχνά δεν συνειδητοποιούν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα κι όπου η ελευθερία τούς φέρνει έναν κορεσμό. Θα τους μιλήσω για το θάρρος σας, για την επίμονη αντοχή σας, για την αλύγιστη αντίστασή σας – όμως και για τη μοναξιά σας.

Πριν όμως χωρισθούμε, θα ‘θελα απ’ αυτή τη θέση να χαιρετίσω τον Γιώργο Μαγκάκη και τον Μπάμπη Πρωτοπαππά. Και τους δυο τους χαιρετίζω ως εκπροσώπους πολλών. Και τους δύο, γιατί με πολλούς ζουν σε διπλή σκλαβιά. Ο χαιρετισμός μου είναι και μία υπόσχεση: Δεν πρόκειται να ξεχάσω και δεν πρόκειται να συνηθίσω.

Για την οργή που επικρατεί στην Ελλάδα μετά τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, γράφουν οι Sunday Times, ενώ φιλοξενούν δηλώσεις της Μαρίας Καρυστιανού που έχασε την κόρη την κόρη της, Μάρθη και ήταν ένα από τα 57 θύματα.

«Δύο χρόνια μετά τη ‘συγκάλυψη’ της σιδηροδρομικής καταστροφής, η Ελλάδα είναι πιο θυμωμένη από ποτέ», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος.

Το γνωστό μέσο χαρακτηρίζει τη χώρα ως μια από τις πιο διεφθαρμένες στην Ευρώπη.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Ο δημοσιογράφος Πίτερ Κόνραντι λέει για τη Μαρία Καρυστιανού ότι είναι ηγετική μορφή του κινήματος που έχει ξεσπάσει, ενώ περιγράφει το σοκ που βίωσε όταν αποκαλύφθηκε το ηχητικό ντοκουμέντο από το Intercity 62.

Μέχρι τότε, η Μαρία Καρυστιανού πίστευε ότι η κόρη της είχε πεθάνει ακαριαία, όπως την είχαν βεβαιώσει οι ελληνικές αρχές.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); «Δεν έχουμε οξυγόνο»googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Ωστόσο, στο ηχητικό ντοκουμέντο ακουγόταν η φίλη της Μάρθης, Φραντζέσκα να της μιλάει.

«Την άκουγα να μιλάει στην κόρη μου, λέγοντας: ‘Μάρθη, θα πεθάνουμε, σ’ αγαπώ’», είπε στον δημοσιογράφο η Μαρία Καρυστιανού, ενώ καθόντουσαν στο διαμέρισμά της στον τέταρτο όροφο πολυκατοικίας στη Θεσσαλονίκη, με θέα το Αιγαίο Πέλαγος, όπως περιγράφει ο Κόνραντι.

Η Φραντζέσκα σε άλλο σημείο του αποσπάσματος είπε: «Δεν έχουμε οξυγόνο».

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

«Για τρία φρικτά λεπτά η Μάρθη ήταν ζωντανή μαζί με τη φίλη της», πρόσθεσε η Μαρία Καρυστιανού. «Οι ηχογραφήσεις έδειξαν ότι οι άνθρωποι δεν ήταν απλώς ζωντανοί, αλλά είχαν συνείδηση και μπορούσαν να μιλήσουν για το τι τους συνέβαινε», σημείωσε.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Λίγα λεπτά μετά, τα δύο κορίτσια έχασαν τη ζωή τους από τη φωτιά που ξέσπασε, με το ρεπορτάζ να αναφέρεται στις πυρόσφαιρες που δημιουργήθηκαν.

Όταν η Μαρία Καρυστιάνου κλήθηκε τρεις ημέρες αργότερα για να αναγνωρίσει τη Μάρθη, η σορός της κόρης της είχε καεί τόσο άσχημα που ήταν αγνώριστη, επισημαίνει το δημοσίευμα.

Για τους φίλους και τους συγγενείς των θυμάτων, η σύγχυση σχετικά με το πώς πέθαναν οι αγαπημένοι τους είναι μόνο ένα από τα αναπάντητα ερωτήματα που φαίνεται να έχουν αυξηθεί μετά την καταστροφή – για τα πάντα, από την έλλειψη βασικών διαδικασιών ασφαλείας μέχρι τη σχεδόν απρεπή βιασύνη με την οποία οι αρχές καθάρισαν τον χώρο, γεγονός που μπορεί να έθεσε σε κίνδυνο τα αποδεικτικά στοιχεία, όπως γράφουν χαρακτηριστικά οι Sunday Times.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

«Δεν έχω οξυγόνο», η φράση που έχει γίνει σύνθημα στα χείλη των διαδηλωτών για την τραγωδία στα Τέμπη.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Η πίεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη – Πόσοι πιστεύουν ότι υπάρχει συγκάλυψη

Το δημοσίευμα προσθέτει ότι «τέτοια ερωτήματα ασκούν πίεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον κεντροδεξιό πρωθυπουργό, ο οποίος εξελέγη για πρώτη φορά το 2019 και κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία τέσσερις μήνες μετά την καταστροφή, κυρίως χάρη στην επιτυχία του να επαναφέρει την ελληνική οικονομία σε τροχιά μετά από μια μακρά οικονομική κρίση».

Οι Sunday Times υπογραμμίζουν ότι πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι επτά στους δέκα στην Ελλάδα – συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής μειοψηφίας υποστηρικτών της Νέας Δημοκρατίας – πιστεύουν ότι η κυβέρνηση είναι ένοχη για τη συγκάλυψη της θεμελιώδους αιτίας της καταστροφής.

Στη συνέχεια το δημοσίευμα αναφέρεται στη μεγαλειώδη συγκέντρωση και απεργία της 28ης Φεβρουαρίου, στον ρόλο του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων στα Τέμπη και στην καμπάνια με τις υπογραφές για να τιμωρηθούν οι ένοχοι.

Οι Sunday Times, έπειτα, κάνουν αναφορά και στη βομβιστική επίθεση που έγινε στα γραφεία της Hellenic Train, για την οποία πήρε την ευθύνη η οργάνωση Επαναστατική Ταξική Αυτοάμυνα.

«Ένα δυστύχημα που αναμενόταν να συμβεί»

«Η καταστροφή ήταν, κατά τραγικό τρόπο, ένα δυστύχημα που αναμενόταν να συμβεί», δήλωσε ο Βασίλης Ντούσας, συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund, ο οποίος παρακολουθεί τις ελληνικές υποθέσεις.

«Η σιδηροδρομική υποδομή της Ελλάδας ήταν υποχρηματοδοτούμενη, ανεπαρκώς – και, ενίοτε, ακατάλληλα – στελεχωμένη και απαρχαιωμένη, με προβλήματα για τα οποία οι διαδοχικές κυβερνήσεις είχαν προειδοποιηθεί, αλλά έκαναν πολύ λίγα για να τα αντιμετωπίσουν», πρόσθεσε.

Ωστόσο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως υποστηρίζει, «έκανε τα πράγματα χειρότερα με τους χειρισμούς της στο δυστύχημα.

Στην αρχή φάνηκε να επιρρίπτει την ευθύνη αποκλειστικά στο ανθρώπινο λάθος, αγνοώντας τις βαθύτερες διαρθρωτικές και συστημικές αδυναμίες, ενώ στη συνέχεια φάνηκε να «υποβαθμίζει το θέμα, αφήνοντας χώρο στις κατηγορίες για συγκάλυψη να κερδίσουν έδαφος».

Ο Ντούσας βλέπει παραλληλισμούς με την πυρκαγιά στον πύργο Γκρένφελ στο δυτικό Λονδίνο τον Ιούνιο του 2017, στην οποία έχασαν τη ζωή τους 72 άνθρωποι.

«Όπως και στο Γκρένφελ, οι άνθρωποι είδαν τον εαυτό τους στις οικογένειες των θυμάτων», πρόσθεσε. «Θρηνώντας αγαπημένα πρόσωπα των οποίων η απώλεια φαινόταν βαθιά προσωπική, μια τραγωδία που θα μπορούσε να είχε συμβεί στον καθένα», σημείωσε.

Η κατάρρευση του κυβερνητικού αφηγήματος

Στη συνέχεια του ρεπορτάζ, οι Sunday Times αναφέρονται στα αίτια της σύγκρουσης και στο πώς κατέρρευσε το αφήγημα της κυβέρνησης περί ανθρώπινου λάθους.

Σύντομα άρχισαν να αποκαλύπτονται λεπτομέρειες που μετέτρεψαν την καταστροφή σε σύμβολο αυτού που πολλοί Έλληνες αντιλαμβάνονται ως μακροχρόνιες συστημικές αποτυχίες στην ασφάλεια και τη λογοδοσία, σημειώνει το γνωστό μέσο.

Η χώρα χαρακτηρίζεται συχνά ως μία από τις πιο διεφθαρμένες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις πελατειακές σχέσεις να αποτελούν ιδιαίτερο πρόβλημα, τονίζεται. Η εμπιστοσύνη στο νομικό σύστημα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι χαμηλή. «Φυσικά ήταν ένα δυστύχημα, αλλά ήταν ένα δυστύχημα που θα μπορούσε να αποφευχθεί», δήλωσε η Μαρία Καρυστιανού.

Πηγή: Sunday Times

Για τις πυρόσφαιρες

Το ρεπορτάζ των Sunday Times κάνει αναφορά και στο πόρισμα του Βασίλη Κοκοτσάκη για λογαριασμό των συγγενών των θυμάτων, σύμφωνα με το οποίο οι πυρόσφαιρες προκλήθηκαν από εύφλεκτα υλικά που μεταφέρονταν στο εμπορικό τρένο και δεν είχαν δηλωθεί.

Η παρουσία τους θα εξηγούσε επίσης το παράπονο της Φραντζέσκας για την έλλειψη οξυγόνου, μια φράση που έχει γίνει σύνθημα στα χείλη των διαδηλωτών, όπως σημειώνουν οι Sunday Times.

Για τις παραιτήσεις στελεχών της κυβέρνησης

Δεν έχει οριστεί ακόμη ημερομηνία για τη δίκη όσων κατηγορούνται για τις ευθύνες για την καταστροφή, αν και τα κεφάλια όσων εμπλέκονται στην έρευνα έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν, τονίζεται στο δημοσίευμα.

Ο Κώστας Καραμανλής, ο υπουργός Μεταφορών, ο οποίος καυχιόταν στο κοινοβούλιο λίγες μόνο ημέρες πριν από το δυστύχημα για την ασφάλεια του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, παραιτήθηκε γρήγορα. Τον ακολούθησαν τον περασμένο μήνα ο Χρήστος Τριαντόπουλος, αναπληρωτής υπουργός για την Κλιματική Κρίση και την Πολιτική Προστασία, και ο Βασίλης Παπαγεωργίου, γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, που παραιτήθηκαν από τις αντίστοιχες θέσεις τους. Και οι τρεις έχουν αρνηθεί οποιαδήποτε παράβαση, γράφουν οι Sunday Times.

Οι επιθέσεις στη Μαρία Καρυστιανού

Η Μαρία Καρυστιανού συνεχίζει τις προσπάθειες της, λέει το γνωστό μέσο, παρά τις σφοδρές επιθέσεις που δέχεται στα social media, οι οποίες πιστεύει ότι ενορχηστρώνονται από τη Νέα Δημοκρατία για να τη δυσφημίσουν.

Απορρίπτει επίσης τις κατηγορίες ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη νεοαποκτηθείσα προβολή της για να ξεκινήσει πολιτική καριέρα.

«Είμαστε απέναντι στους πολιτικούς, οπότε αντιμετωπίζουμε έναν άδικο αγώνα, διότι παραδοσιακά στην Ελλάδα οι πολιτικοί δεν είναι ποτέ ένοχοι για τίποτα, και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα», δήλωσε. «Θέλω απλώς να αποδοθεί δικαιοσύνη και να είμαι σίγουρη ότι κάτι τέτοιο δεν θα ξανασυμβεί ποτέ. Ξέρω ότι αυτό θα ήθελε και η κόρη μου», κατέληξε.

Ο Χρήστος Τζόλης συνεχίζει να κάνει σπουδαίες εμφανίσεις με τη φανέλα της Μπριζ, καθώς έβαλε την ομάδα του σε θέση οδηγού με δύο γκολ σε πέντε λεπτά κόντρα στη Γάνδη στην έδρα της.

Αρχικά προηγήθηκε με ωραίο τελείωμα μέσα από την περιοχή στο 9′ και στο 13ο λεπτό ευστόχησε από την άσπρη βούλα κάνοντας το 2-0.

Το πρώτο γκολ του Τζόλη:googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('inside_intext_3'); }); Το εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Τζόλη:

Μάλιστα, στο 66’ ο Τζόλης μέτρησε και μια ασίστ στο τέρμα του Βέρμαντ για το 0-5 της Μπριζ, η οποία παραμένει στην κορυφή του βαθμολογικού πίνακα με 42 πόντους, έναντι 40 των Ουνιόν Σεν Ζιλουάζ και Γκενκ.

Φως στις αρχικές επιπτώσεις των δασμών του Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να ρίξουν νέες έρευνες και οικονομικές προβλέψεις που θα δημοσιευθούν αυτή την εβδομάδα.

Λίγα τετράγωνα μακριά από τον Λευκό Οίκο, από όπου ο πρόεδρος Τραμπ ξεκίνησε πριν από τρεις εβδομάδες τον εμπορικό πόλεμο,  το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένεται να αναθεωρήσει επί τω χείρω τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας την Τρίτη.

Οι επιπτώσεις των δασμών του Τραμπ – Χαμηλότερα ο πήχης για την ανάπτυξη αλλά όχι ύφεσηgoogletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

«Οι νέες προβλέψεις μας για την ανάπτυξη θα περιλαμβάνουν αξιοσημείωτες μειώσεις, αλλά όχι ύφεση», δήλωσε την Πέμπτη η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. «Θα δούμε επίσης προσαυξήσεις στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό για ορισμένες χώρες. Θα προειδοποιήσουμε ότι η παρατεταμένη υψηλή αβεβαιότητα αυξάνει τον κίνδυνο άγχους στις χρηματοπιστωτικές αγορές.»

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

«Οι προβλέψεις του ΔΝΤ τείνουν να στρέφονται προς την αισιοδοξία κατά τη διάρκεια δυνητικά ανατρεπτικών κρίσεων.» τονίζουν οι  Alex Isakov και Adriana Dupita του Bloomberg Economics. «Στις τέσσερις μεγάλες κρίσεις που μελετήσαμε, η αρχική εκτίμηση του Ταμείου για τον άμεσο αντίκτυπο στην παγκόσμια ανάπτυξη ήταν υποτιμημένη κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες. Όσο κι αν το ΔΝΤ μπορεί να υποβαθμίσει τις προβλέψεις για την ανάπτυξη στην αρχή, η ιστορία δείχνει ότι το τελικό πλήγμα θα είναι χειρότερο»

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Την επόμενη ημέρα, οι δείκτες PMI από την Ιαπωνία έως την Ευρώπη και τις ΗΠΑ θα προσφέρουν την πρώτη συντονισμένη ματιά στη δραστηριότητα της μεταποίησης και των υπηρεσιών από τις 2 Απριλίου, τη μέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ την χαρακτήρισε ως «Ημέρα Απελευθέρωσης» και ανακοίνωσε τους αμοιβαίους δασμούς.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Οι προβλέψεις του ΔΝΤ μαζί με τα στοιχεία για την μεταποίηση θα δώσουν περισσότερα στοιχεία στους υπουργούς Οικονομικών και στους κεντρικούς τραπεζίτες που συγκεντρώνονται στην Ουάσινγκτον για να κάνουν τις πρώτες εκτιμήσεις των αρνητικών επιπτώσεων από τις πολιτικές του Αμερικανού προέδρου που αλλάζουν το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Η σκιά τους πάνω στην παγκόσμια οικονομία δεν αναμένεται να φύγει άμεσα. Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, εκτιμά ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ είναι «σε καλή θέση να περιμένει μεγαλύτερη σαφήνεια» προτού εξετάσει αλλαγές στη νομισματική πολιτική, ενώ η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, υπογράμμισε ότι οι οικονομικές προοπτικές επικαλύπτονται από εξαιρετική αβεβαιότητα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

Η Γκεοργκίεβα ελπίζει ότι οι επόμενες ημέρες, στις οποίες θα πραγματοποιηθεί επίσης συνάντηση των επικεφαλής των Οικονομικών της G20, θα μπορούσαν να ρίξουν τη θερμοκρασία στις παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_3'); });

«Χρειαζόμαστε μια πιο ανθεκτική παγκόσμια οικονομία, όχι μια διολίσθηση προς τη διαίρεση» τόνισε. Οι συναντήσεις στην Ουάσινγκτον «παρέχουν ένα ζωτικό φόρουμ διαλόγου σε μια ζωτική στιγμή».

Ακολουθούν τα κυριότερα γεγονότα που αναμένονται στην παγκόσμια οικονομία όπως τα σταχυολόγησε το Bloomberg.

ΗΠΑ και Καναδάς

Στις ΗΠΑ,την Παρασκευή αναμένονται τα αναθεωρημένα στοιχεία του Απριλίου για τον καταναλωτικό κλίμα και τις προσδοκίες των επενδυτών για τον πληθωρισμό που ανακοινώνει το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.  Οι δασμοί, και ο κίνδυνος που ενέχουν τόσο για την οικονομία όσο και για τον πληθωρισμό, απασχολούν τους ερωτηθέντες τους τελευταίους μήνες.

Την Τετάρτη, το Beige Book της Fed θα προσφέρει στοιχεία για τις περιφερειακές οικονομικές συνθήκες και θα δώσει μια γεύση για το πόσο η κυβερνητική πολιτική και η αβεβαιότητα επηρεάζουν τις επιχειρηματικές αποφάσεις.

Νωρίτερα την ίδια ημέρα, η κυβέρνηση αναμένεται να αναφέρει οριακή αύξηση των πωλήσεων νέων κατοικιών τον Μάρτιο. Με τα επιτόκια των ενυπόθηκων δανείων σε μεγάλο βαθμό κολλημένα πάνω από το 6,5% από τον Οκτώβριο, οι κατασκευαστές προσπαθούν με κίνητρα να απομακρύνουν τους αγοραστές από το περιθώριο. Τα στοιχεία για τις μεταπωλήσεις κατοικιών θα εκδοθούν την Πέμπτη.

Μια έκθεση για τις παραγγελίες διαρκών αγαθών του Μαρτίου την ίδια ημέρα θα βοηθήσει να δοθούν ενδείξεις για τη ζήτηση εξοπλισμού από τις επιχειρήσεις.

Οι Neel Kashkari, Alberto Musalem, Christopher Waller και Beth Hammack είναι μεταξύ των αξιωματούχων της Fed που έχουν προγραμματισμένες ομιλίες.

Ο Καναδάς μπαίνει στην τελευταία προεκλογική εβδομάδας, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι οι Φιλελεύθεροι του πρωθυπουργού Μαρκ Κάρνεϊ προηγούνται κατά περίπου πέντε μονάδες – γεγονός που τους καθιστά εφικτή μια κυβέρνηση πλειοψηφίας εν μέσω ενός ασταθούς εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ.

Ευρώπη

Με αργία τη Δευτέρα στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και με τους κεντρικούς τραπεζίτες να συγκεντρώνονται για τις συνεδριάσεις του ΔΝΤ, η προσοχή θα επικεντρωθεί στις ΗΠΑ. Πολλοί φορείς χάραξης πολιτικής περιλαμβάνονται στο ημερολόγιο, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας Άντριου Μπέιλι την Τετάρτη.

Το κύριο βάρος στη ζώνη του ευρώ θα δοθεί στις εκθέσεις ερευνών. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην περιοχή δημοσιεύεται την Τρίτη και η ΕΚΤ δημοσιεύει την ίδια ημέρα τις προβλέψεις της.

Οι επενδυτές ενδέχεται να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στους δείκτες PMI που θα προσφέρουν την πρώτη εικόνα της δραστηριότητας στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες μετά την ένταση της επίθεσης των δασμών στις ΗΠΑ στις αρχές Απριλίου.

Την Πέμπτη έρχεται η στενά παρακολουθούμενη έρευνα Ifo της Γερμανίας για την επιχειρηματική εμπιστοσύνη, η οποία δείχνει πώς αντέδρασε το κλίμα στις επιχειρήσεις στις εμπορικές εντάσεις και, σε μια πιο θετική νότα, στη συμφωνία για μια ομοσπονδιακή κυβέρνηση συνασπισμού. Παρόμοιοι δείκτες στη Γαλλία δημοσιεύονται την Παρασκευή.

Οι εκθέσεις PMI του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοινώνονται επίσης την Τετάρτη, όπως και τα τελευταία στοιχεία για τα δημόσια οικονομικά του Μαρτίου. Τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις δημοσιεύονται την Παρασκευή.

Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας δημοσιεύει τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου την Πέμπτη και ο πρόεδρος Μάρτιν Σλέγκελ απευθύνει ομιλία στην ετήσια γενική συνέλευσή της την επόμενη ημέρα.

Τέλος, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας θα ανακοινώσει την απόφαση της για τη νομισματική πολιτική. Η πρόσφατη μείωση των πληθωριστικών πιέσεων εκτιμάται ότι δεν θα βαρύνει τόσο ώστε οι υπεύθυνοι χάραξης της πολιτικής να αποφασίσουν μείωση των επιτοκίων.

Ασία

Στην Ασία, η εβδομάδα ξεκινά με την ανακοίνωση των βασικών επιτοκίων δανείων από την Κίνα τη Δευτέρα με τους οικονομολόγους να προβλέπουν να παραμένουν αμετάβλητα. Τα πρόσφατα στοιχεία έδειξαν ότι η ανάπτυξη ξεπέρασε τις προβλέψεις.

Επίσης, τη Δευτέρα, η Ινδονησία δημοσιεύει εμπορικά στοιχεία για τον Μάρτιο, τα οποία θα αποτελέσουν δείκτη της υγείας του εξωτερικού τομέα της χώρας πριν από την έναρξη ισχύος των δασμών του Τραμπ, ενώ οι Φιλιππίνες είναι πιθανό να παρουσιάσουν άλλο ένα πλεόνασμα στο ισοζύγιο πληρωμών για τον Μάρτιο.

Την Τρίτη, η Νέα Ζηλανδία δημοσιεύει τα εμπορικά στοιχεία για τον Μάρτιο, ενώ η Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ ανακοινώνουν στοιχεία για την απασχόληση.

Την επόμενη ημέρα, η κεντρική τράπεζα της Ινδονησίας είναι πιθανό να διατηρήσει τα επιτόκια για τρίτη συνεχόμενη συνεδρίαση σε μια προσπάθεια να στηρίξει τη ρουπία, ένα από τα νομίσματα με τις χειρότερες επιδόσεις στην Ασία φέτος.

Την ίδια ημέρα, τα προκαταρκτικά στοιχεία PMI του Απριλίου για την Αυστραλία, την Ιαπωνία και την Ινδία θα δώσουν μια πρώτη εικόνα για τις όποιες επιπτώσεις στον τομέα της μεταποίησης και των υπηρεσιών από τον εμπορικό πόλεμο υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Η Μαλαισία και η Σιγκαπούρη δημοσιεύουν στοιχεία για τον πληθωρισμό την Τετάρτη, ενώ αναμένεται επίσης η δημοσίευση στοιχείων για την καταναλωτική εμπιστοσύνη της Νότιας Κορέας, μία ημέρα πριν η χώρα δημοσιεύσει προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν του πρώτου τριμήνου.

Εν τω μεταξύ, ο κορυφαίος εμπορικός αξιωματούχος της Νότιας Κορέας – ο υπουργός Βιομηχανίας Ahn Duk-geun – θα αναχωρήσει από τη Σεούλ για την Ουάσινγκτον την Τετάρτη για το τρίτο του ταξίδι στις ΗΠΑ μετά την ορκωμοσία του Τραμπ, με στόχο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις καθώς η χώρα του επιδιώκει να είναι μεταξύ των πρώτων που θα πείσουν την αμερικανική κυβέρνηση να μειώσει ή να καταργήσει τους δασμούς.

Η Ιαπωνία έχει ήδη ξεκινήσει συνομιλίες και εξετάζει τώρα την αναθεώρηση των προτύπων ασφαλείας των αυτοκινήτων της για να κλείσει μια συμφωνία, ανέφερε η ιαπωνική οικονομική εφημερίδα Nikkei την Κυριακή.

Την Παρασκευή, η Ιαπωνία αναμένει τα στοιχεία για τον ΔΤΚ του Τόκιο καθώς και τις πωλήσεις των πολυκαταστημάτων.

Λατινική Αμερική

Η Αργεντινή, η οποία μόλις εξασφάλισε συμφωνία ύψους 20 δισ. δολαρίων με το ΔΝΤ ανακοινώνει την Τρίτη τα στοιχεία για το ΑΕΠ του Φεβρουαρίου.

Η Κολομβία θα δημοσιεύσει στοιχεία οικονομικής δραστηριότητας για τον Φεβρουάριο, αφού η έκθεση για το ΑΕΠ του Ιανουαρίου ξεπέρασε τις εκτιμήσεις συναίνεσης, ωθώντας ορισμένους αναλυτές να αυξήσουν τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη του 2025.

Η κεντρική τράπεζα της Παραγουάης ενδέχεται να προχωρήσει σε σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής με τον πληθωρισμό να έχει αυξηθεί κατά 100 μονάδες βάσης σε τέσσερις μήνες, στο 4,4%.

Η Βραζιλία δημοσιεύει τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στα μέσα του μήνα Απριλίου την Παρασκευή, και αν ο Μάρτιος αποτελεί οδηγό, η συνολική εκτύπωση θα πρέπει να ωθήσει περαιτέρω πάνω από την κορυφή του εύρους στόχου της κεντρικής τράπεζας.

Το Μεξικό θα ανακοινώσει στοιχεία τόσο για την οικονομική δραστηριότητα του Φεβρουαρίου όσο και τις εκθέσεις για τις τιμές καταναλωτή στα μέσα του μήνα.

Η αρνητική εκτύπωση του ΑΕΠ του Ιανουαρίου θέτει την οικονομία του Μεξικού σε τροχιά δεύτερης συνεχόμενης τριμηνιαίας συρρίκνωσης που πληροί τον ορισμό της τεχνικής ύφεσης.

Ο πληθωρισμός μπορεί να διατηρηθεί κοντά στην προηγούμενη μέτρηση του 3,93%, λίγο κάτω από το ανώτατο όριο του στόχου της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό. Η Banco de Mexico, ή Banxico, συνεδριάζει την επόμενη φορά στα μέσα Μαΐου για να εξετάσει το επιτόκιο αναφοράς της ,που τώρα είναι στο 9%.

Πηγή: ΟΤ

Αναστάτωση προκλήθηκε στον Πόρο το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα μετά από προειδοποιητικό τηλεφώνημα για βόμβα στο πλοίο Flying Cat 3 με 287 επιβάτες.

Το πλοίο που εκτελούσε προγραμματισμένο δρομολόγιο Σπέτσες – Ύδρα – Πόρος – Πειραιάς παραμένει στο λιμάνι μέχρι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο που μεταβαίνει στο νησί από τον Πειραιά.

Από την πρώτη στιγμή ο Δήμος Πόρου ενημέρωσε τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού ότι απαγορεύεται η διέλευση στη Ζώνη Α’ (λιμάνι λέμβων και ταχύπλοων).

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:

«Σημαντική ενημέρωση:  Ενημερώνουμε τους κατοίκους και επισκέπτες του νησιού ότι απαγορεύεται η διέλευση στη Ζώνη Α’ λόγω τηλεφωνήματος για βόμβα στο high speed.

Παρακαλείσθε να κάνετε αναστροφή στο παλιό λιμάνι. Η είσοδος απαγορεύεται και στους κατόχους καρτών διέλευσης και στάθμευσης μόνιμων κατοίκων. Το μέτρο ισχύει μέχρι νεοτέρας».

Σύμφωνα με ενημέρωση από το Λιμενικό στον Πόρο μεταβαίνει ειδικό κλιμάκιο με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο ανίχνευσης, καθώς οι αρχικές έρευνες των λιμενικών και του πληρώματος δεν εντόπισαν κάτι.

To πλοίο έχει εκκενωθεί, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες επιβάτης στο πλοίο είναι και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.

Απόδραση από τα κρατητήρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ακαρνανίας, στο Αγρίνιο, σημειώθηκε ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα.

Δύο εκ των Ρομά που συμμετείχαν στην απόπειρα διάρρηξης σε ATM στην Εθνική Οδό το Σάββατο 12/4, κατόρθωσαν να ξεφύγουν τις μεσημεριανές ώρες από τον αύλειο χώρο των κρατητηρίων χωρίς να γίνουν αντιληπτοί.

Πήδηξαν από τη μάντρα

Οι δύο νεαροί, 18 και 20 ετών, παρέμεναν κρατούμενοι στην έδρα της Αστυνομικής Διεύθυνσης αναμένοντας την μεταγωγή τους σε σωφρονιστικό κατάστημα.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Σήμερα, εκμεταλλευόμενοι εμφανώς την συγκυρία που τους παρουσιάστηκε, κατάφεραν να πηδήξουν την μάντρα και να εξαφανιστούν. Σε εξέλιξη βρίσκεται έρευνα για τον εντοπισμό τους ενώ ασφαλώς στο μικροσκόπιο θα μπουν και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες και κατόρθωσαν να αποδράσουν.

Σύμφωνα με την Αστυνομία πέντε άτομα εισήλθαν σε υποκατάστημα τράπεζας που δεν λειτουργεί πλέον με σκοπό να αρπάξουν χρήματα από το ΑΤΜ το όποιο παραμένει σε χρήση.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Οι δράστες σχεδόν κατέστρεψαν το μηχάνημα από την πίσω πλευρά αλλά δεν κατάφεραν να πάρουν χρήματα από τις κασετίνες.

Η Αστυνομία γρήγορα έφτασε στα ίχνη τους, ταυτοποίησε τους πέντε δράστες, τρεις από τους οποίους συνελήφθησαν ενώ αναζητούνται οι άλλοι δύο.

Η Λίβερπουλ έκανε το καθήκον της στο «King Power» και αγκάλιασε για τα καλά το πρωτάθλημα, αφού με νίκη επί της Τότεναμ την επόμενη αγωνιστική θα εξασφαλίσει οριστικά τη στέψη της και την επιστροφή της στον θρόνο του αγγλικού ποδοφαίρου.

Η ομάδα του Άρνε Σλοτ νίκησε τη Λέστερ εκτός έδρας με σκορ 1-0, στο πλαίσιο της 33ης αγωνιστικής της Premier League και ανέβασε ξανά τη διαφορά της από τη 2η Άρσεναλ στο +13.

Ταυτόχρονα, οι «κόκκινοι» υπέγραψαν και μαθηματικά τον υποβιβασμό της Λέστερ από την Premier League.

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m1'); });

Στο 76’ από εκτέλεση κόρνερ του Τσιμίκα ο Σαλάχ σημάδεψε το αριστερό δοκάρι, στην επαναφορά ο Ζότα το οριζόντιο και τελικά ο Άρνολντ με σουτ έκανε το 1-0 για τη Λίβερπουλ, λυτρώνοντας την ομάδα του Σλοτ.

ΛΕΣΤΕΡ: Χέρμανσεν, Περέιρα (83’ Τζάστιν), Φάες, Κόαντι, Τόμας, Εντιντί (83’ Σκιπ), Σουμαρέ, Ριντ (62’ Μπουονανότε), Ελ Κανούς, Μαβιντίντι (85’ Μόνγκα), Βάρντι (62’ Ντάκα)

ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ: Άλισον, Μπράντλεϊ (71’ Τρεντ Αλεξάντερ Άρνολντ), Κονατέ, Φαν Ντάικ, Τσιμίκας, Χράφενμπεχ, Μακ Άλιστερ, Σαλάχ, Σομποσλάι (71’ Έλιοτ), Ντίαζ (90+4’ Τζόουνς), Χάκπο (60’ Ζότα).

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); }); googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_m2'); });

Αναλυτικά το πρόγραμμα της 33ης αγωνιστικής:

Σάββατο 19/4

Μπρέντφορντ-Μπράιτον 4-2

(9′, 48′ Εμπεμό, 58′ Βισά, 90+5′ Νόργκαρντ – 45+3′ Γουέλμπεκ, 81′ Μιτόμα)

Κρίσταλ Πάλας-Μπόρνμουθ 0-0

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Έβερτον-Μάντσεστερ Σίτι 0-2

(84′ Ο’Ράιλι, 90+2′ Κόβασιτς)

Γουέστ Χαμ-Σαουθάμπτον 1-1

(47′ Μπόουεν – 90+3′ Ογκοτσούκου)

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('300x250_middle_2'); });

Άστον Βίλα-Νιουκάστλ 4-1

(1′ Γουότκινς, 64′ Μάτσεν, 73′ Μπερν αυτογκολ, 75′ Ονάνα – 18′ Σαρ)

Κυριακή 20/4

Φούλαμ-Τσέλσι 1-2

(20′ Ιγουόμπι – 83′ Τζορτζ, 90’+3′ Νέτο)

Ίπσουιτς-Άρσεναλ 0-4

(14’, 69’ Τροσάρ, 28’ Μαρτινέλι, 88’ Νουανέρι)

Μάντσεστερ Σίτι-Γουλβς 0-1

(77′ Σαράμπια)

Λέστερ-Λίβερπουλ 0-1

(76′ Άρνολντ)

Δευτέρα 21/4

Τότεναμ-Νότιγχαμ Φόρεστ (22:00)

Η ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (σε 33 αγώνες)

Λίβερπουλ           79

Άρσεναλ             66

Νιούκαστλ           59

Μάντσεστερ Σίτι     58

Τσέλσι              57

Νότιγχαμ Φόρεστ     57 -32αγ.

Άστον Βίλα          57

Μπόρνμουθ           49

Φούλαμ              48

Μπράιτον            48

Μπρέντφορντ         46

Κρίσταλ Πάλας       44

Έβερτον             38

Μάντσεστερ Γιουν.   38

Γουλβς              38

Τότεναμ             37 -32αγ.

Γουέστ Χαμ          36

Ίπσουιτς            21

Λέστερ              18 –Υποβιβάστηκε–

Σαουθάμπτον         11 –Υποβιβάστηκε–

Εξ αναβολής αναμέτρηση 29η αγωνιστική:

Τετάρτη 16/04

Νιουκάστλ-Κρίσταλ Πάλας (21:30)

Η επόμενη (34η) αγωνιστική:

Τρίτη 22/4

Μάντσεστερ Σίτι-Άστον Βίλα (22:00)

Τετάρτη 23/4

Άρσεναλ-Κρίσταλ Πάλας (22:00)

Σάββατο 26/4

Τσέλσι-Έβερτον (14:30)

Μπράιτον-Γουέστ Χαμ (17:00)

Νιουκάστλ-Ίπσουιτς (17:00)

Σαουθάμπτον-Φούλαμ (17:00)

Γουλβς-Λέστερ (17:00)

Κυριακή 27/4

Μπρόνμουθ-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (16:00)

Λίβερπουλ-Τότεναμ (18:30)

Παρασκευή 1/5

Νότιγχαμ Φόρεστ-Μπρέντφορντ (21:30)